Σιδηρόδρομος: Η χώρα που έβλεπε… τα άλλα τρένα να περνούν

Πέρασαν σχεδόν δύο χρόνια από την τραγωδία στα Τέμπη και ακόμα τα τρένα αγκομαχούν να φτάσουν… Οι σιδηροδρομικές υπηρεσίες υπολείπονται των προσδοκιών των πολιτών και ειδικοί περιγράφουν με μελανά χρώματα την κατάσταση στον ελληνικό σιδηρόδρομο που παλεύει απεγνωσμένα να επανακάμψει αλλά ο δρόμος φαίνεται μακρύς και δυσπρόσιτος.

Το τραύμα του ελληνικού σιδηροδρόμου παραμένει βαθύ.

Με ταχύτητα 300 χλμ. την ώρα

Ο πρώτος σιδηρόδρομος στην Ελλάδα ολοκληρώθηκε το 1870 και συνέδεε το Θησείο με τον Πειραιά. Τα τρένα στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα κυριάρχησαν στα μέσα μαζικών μεταφορών και συνεχώς βελτιώνονταν. Οι σιδηροδρομικές μεταφορές χρησιμοποιούνταν και για μετακινήσεις εντός, αλλά και εκτός πόλεων. Εκατομμύρια επιβάτες πλημμύριζαν τα βαγόνια τους απολαμβάνοντας μια μοναδική εμπειρία στα ταξίδια μεγάλων αποστάσεων και ευκολία στις μετακινήσεις σε μικρότερες διαδρομές.

Από τον πρώτο σιδηρόδρομο μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά και η Ελλάδα μοιάζει να έχει χάσει το… τρένο της εξέλιξης.

Σήμερα, οι σύγχρονες ντιζελο-ηλεκτρικές άμαξες υψηλών ταχυτήτων είναι γεγονός και προσφέρουν μια νέα εμπειρία στο επιβατικό κοινό. Τρένα που ξεπερνούν την ταχύτητα των 300 χλμ./ώρα στην Ιαπωνία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Κίνα, την Ταϊβάν, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νότια Κορέα, στις σκανδιναβικές χώρες, στο Βέλγιο, στις Κάτω Χώρες (Ολλανδία), και αλλού.

Λεφτά στον… κουβά

Στην Ελλάδα, τα συσσωρευμένα προβλήματα δημιουργούν ένα τόσο ασφυκτικό πλαίσιο που ο σιδηρόδρομος δεν μπορεί να φτάσει στα στάνταρ που απαιτούνται.

Την κατάσταση περιέγραψε με άριστο τρόπο ο Ιωάννης Κ. Μουρμούρης, Καθηγητής «Management & Οικονομικής των Μεταφορών» ΔΠΘ, αναφερόμενος στην ελληνική πραγματικότητα και λέγοντας οτι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν δοθεί συνολικά 24 δισ. ευρώ και «πηγαίνουμε πιο αργά στη Θεσσαλονίκη».

Τα ευρήματα της έρευνας της Transport and Environment έρχονται να επιβεβαιώσουν την ανάγκη βελτίωσης των σιδηροδρομικών υπηρεσιών αναδεικνύοντας και ένα μέρος των προβλημάτων.

Ο Victor Thévenet, ειδικός σε θέματα σιδηροδρόμων στην T&E και κύριος συντάκτης της έκθεσης, δήλωσε ότι οι άνθρωποι θέλουν να ταξιδέψουν με τρένο, αλλά «πολλοί εμποδίζονται να το κάνουν επειδή η τιμή είναι πολύ υψηλή, ιδίως για τις οικογένειες, ή επειδή δεν είναι αξιόπιστο».

Να φύγει η… σκουριά

Είναι προφανές πως χρειάζεται restart με τον έλληνα «ασθενή» να χρήζει άμεσης φροντίδας για να αποκτήσει ένας μέρος της αίγλης του παρελθόντος.

Το σχέδιο νόμου για την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα και την ενίσχυση των ρυθμιστικών φορέων μεταφορών παρουσίασε, πρόσφατα, στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας. Επίσης συγκροτήθηκε σε Σώμα το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (Ο.Σ.Ε. Α.Ε.).

Κάτι έχει αρχίσει να κινείται αλλά θα δανειστώ μερικούς στίχους του Γιάννη Αγγελάκα όταν έγραφε το μακρινό 1993:

Όταν θα ‘ρθείς να με ξεθάψεις απ’ τις στάχτες

και διώξεις από πάνω μου όλη τη σκουριά

και ξαναβάλεις τις ρόδες μου σε ράγες

και εγώ αρχίσω να κυλάω ξανά… 

Οι πολίτες θα περιμένουν με αγωνία να φύγει η… σκουριά.