Το magnum opus (σ.σ. μέγα έργον ή έργο ζωής) της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ Αδριανού απομνημονεύματα απαίτησε από τη συγγραφέα σχεδόν 30 χρόνια έρευνας και εντατικής μελέτης, αμφιταλαντεύσεων, ενθουσιασμών και απογοητεύσεων. Τόσα χρειάστηκε για να μας δώσει η συγγραφέας αυτό το αξεπέραστο έργο. Και αν εξαιρέσει κανείς το Βιργιλίου θάνατος του Χέρμαν Μπροχ, για κανένα άλλο σύγχρονο ευρωπαϊκό πεζογράφημα ο συγγραφέας του δεν αφιέρωσε τόσο πολύ χρόνο. Ο ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός αφηγείται τη ζωή του από τον καιρό που ήταν έφηβος ως τις παραμονές του θανάτου του, στον οποίο ποθεί να εισέλθει «με ανοιχτά τα μάτια». Μέσα από τις αναμνήσεις του αναβιώνει μια ολόκληρη εποχή, από τα τέλη του 1ου αιώνα μ.Χ. ως και το 138 μ.Χ. που πέθανε. Νοσταλγώντας αυτό που υπήρξε ως νέος, κοιτάζοντας κατάματα το τέλος, με ηρεμία, όχι όμως και με απάθεια, κρίνει το παρελθόν, το δικό του και των άλλων, κάνει τους απολογισμούς του αλλά και προβάλλει τα σχέδια, τις σκέψεις, τα οράματα και τις απογοητεύσεις του στον χάρτη της τεράστιας αυτοκρατορίας, την οποία διακυβέρνησε έχοντας ως ύψιστη προτεραιότητά του τα έργα της ειρήνης.
Είναι ο Ρωμαίος που τον έθρεψε η ελληνική παιδεία με τα κείμενα, τις ιδέες και τις αξίες για τις οποίες αφιέρωσε χρόνο και προσπάθεια όσο κανένας αυτοκράτορας πριν και μετά από αυτόν. Ο Αδριανός είδε στον ρωμαϊκό κόσμο της εποχής του τη συνέχεια του ελληνικού. Όχι ως συγκρίσιμο μόρφωμα αλλά ως την ευρύτερη πολιτισμική του ανάπτυξη που θα παρακολουθούσε τη γεωγραφική επέκταση της αυτοκρατορίας την οποία κλήθηκε να κυβερνήσει, αναγκαστικά πολλές φορές, με σιδερένιο χέρι. Η Γιουρσενάρ δεν θέλησε να αναπαραστήσει μια ιστορική φιγούρα αλλά να στήσει μπροστά μας ένα ζωντανό πρόσωπο, γι’ αυτό και το βιβλίο της δεν αναφέρεται στη δύναμη και στην εξουσία. Μιλάει για τη διακυβέρνηση και τη δημιουργία, για τη ζωή και για τον θάνατο, για εκείνα που κληρονομεί κανείς, γι’ αυτά που αλλάζει και για όσα αφήνει πίσω του καθώς στας δυσμάς του βίου του βλέπει τον εαυτό του να ετοιμάζεται για να τον καταπιεί το επερχόμενο σκοτάδι.
Όταν κάποιος που έχει ζήσει τόσο πολύ και τόσο πολλά βλέπει τον εαυτό του sub specie aeternitatis (σ.σ. υπό το πρίσμα ή από τη σκοπιά της αιωνιότητας), αντιλαμβάνεται ότι σε προσωπικό επίπεδο και η ζωή και τα έργα του δεν αποτελούν παρά ένα στοίχημα με τον χρόνο. Ο ετοιμοθάνατος Αδριανός, που τον τυραννά η υδρωπικία, βλέπει το τέλος σαν να πρόκειται για τον μεταγενέστερο χρόνο. Γι’ αυτό και δεν είναι μόνο άνθρωπος της εποχής του αλλά και σύγχρονος εκείνων που αιώνες αργότερα θα κρίνουν τα έργα και τις πράξεις του. Έτσι η Γιουρσενάρ μάς παρουσιάζει στο μαγευτικό της βιβλίο τον πρώτο αυθεντικό Ευρωπαίο, για τον οποίο η άσκηση της εξουσίας, η πολιτική δηλαδή, αποτελεί το ομόλογο της πολιτισμικής ουσίας, των αρχών δηλαδή βάσει των οποίων χαράχθηκε η πορεία του κόσμου. Αυτές διαμόρφωσαν και τον οργανικό χαρακτήρα που προσδίδουν οι μορφές διακυβέρνησης στην ιστορική εποχή.
Εδώ βρίσκεται η Ελλάδα, η Ρώμη, ο κόσμος, εμείς. Ακόμη και η σκληρότητα που επέδειξε τα τελευταία χρόνια της ζωής ο Αδριανός έναντι των άλλων ήταν μικρότερη από τη σκληρότητα με την οποία έκρινε τον εαυτό του. Ήταν στο βάθος δημιουργός και στον δημιουργό δεν πρέπει να δίνεται εξουσία — ή τουλάχιστον τόση εξουσία όση έχει ένας ρωμαίος αυτοκράτορας. Ο Αδριανός ωστόσο την κατέστησε δημιουργία. Γιατί υπήρξε άτομο σοφό και ταυτοχρόνως ευαίσθητο, όπως με τέτοια αφοπλιστική αμεσότητα μάς λέει αυτό το εξίσου σοφό όσο και μαγευτικό βιβλίο.
*Κείμενο του διακεκριμένου λογοτέχνη και αρθρογράφου Αναστάση Βιστωνίτη, που έφερε τον τίτλο «Ένας αγαθός ηγεμόνας» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» την Κυριακή 22 Ιουνίου 2003.
Το βιβλίο της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ Αδριανού απομνημονεύματα (Mémoires d’Hadrien) πρωτοεκδόθηκε το 1951.
Η διάσημη γαλλοβελγίδα λογοτέχνιδα Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (Marguerite Yourcenar, Marguerite de Crayencour το πραγματικό της όνομα) γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου 1903 και απεβίωσε στις 17 Δεκεμβρίου 1987.
Η Γιουρσενάρ, συγγραφέας αριστουργηματικών μυθιστορηματικών βιογραφιών και περίπτωση ιδιόρρυθμη όσον αφορά τα του ιδιωτικού βίου της, υπήρξε η πρώτη γυναίκα που κατέστη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας (1980).
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης βραβεύτηκε με το «European Golden Boy Career Award» ως μια αναγνώριση της αφοσίωσής του στον Ολυμπιακό και η Νότιγχαμ Φόρεστ έστειλε τα συγχαρητήρια της
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
«Δεν μπορεί να μην υπάρχει ένα υπουργείο-στρατηγείο που θα δώσει πνοή στον πρωτογενή τομέα», τόνισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης κατά τη διάρκεια της συζήτησης
Ο Ίγκορ Κιρίλοφ δολοφονήθηκε έξω από πολυκατοικία στη Μόσχα. Λίγες ώρες μετά η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας ανακοίνωσε πως εκείνη κρύβεται πίσω από τη δολοφονία του Ρώσου αντιστράτηγου.
Η Cat Power έρχεται στην Αθήνα στις 30 Μαΐου φέρνοντας μαζί της όλες τις επιτυχίες του Μπομπ Ντίλαν από τη θρυλική συναυλία του στο Royal Albert Hall το 1966.
Ορδές από Όρκ, το φρούριο του Helm’s Deep και ο θρυλικός βασιλιάς του Ρόχαν, Χελμ Χάμερχαντ. «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη μέσα από τον Κέντζι Καμιγιάμα.
