Η έκρηξη που σκότωσε την Τρίτη τον αντιστράτηγο Ιγκόρ Κιρίλοφ, στη Μόσχα, φαίνεται να αποτελεί την πιο φιλόδοξη, στοχευμένη ουκρανική επίθεση επί ρωσικού εδάφους, από την αρχή του πολέμου. Ήταν η πιο τολμηρή επιχείρηση της SBU (Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας) μέχρι σήμερα – ένα χτύπημα που, όπως εκτιμάται, σχεδιάστηκε για να προκαλέσει πανικό και φόβο στα ανώτερα στελέχη του Κρεμλίνου και του στρατού.

Η δολοφονία του Κιρίλοφ, του επικεφαλής των ρωσικών Στρατευμάτων Πυρηνικής, Βιολογικής και Χημικής Προστασίας, έλαβε χώρα στην καρδιά της πρωτεύσας της Ρωσίας, στη λεωφόρο Ριαζάνσκι.

Είκοσι τέσσερις ώρες νωρίτερα, η SBU είχε κατηγορήσει τον Κιρίλοφ για εγκλήματα πολέμου, δημοσιεύοντας τη φωτογραφία του με τη λέξη «Ύποπτος» χαραγμένη με κόκκινο χρώμα. Ο στρατηγός είχε διατάξει τη μαζική χρήση απαγορευμένων χημικών όπλων στο πεδίο της μάχης, ανέφερε η SBU, με αποτέλεσμα περισσότεροι από 2.000 Ουκρανοί στρατιώτες να εισαχθούν σε νοσοκομεία και άλλα ιατρικά ιδρύματα με διαφορετικού βαθμού χημική δηλητηρίαση. Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο επέβαλε κυρώσεις στον Κιρίλοφ τον Οκτώβριο, και οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει η καθεμία τη Ρωσία για χρήση του τοξικού παράγοντα χλωροπικρίνη. Κάτι που πάντως αρνείται το Κρεμλίνο.

Ο Ιγκόρ Κιρίλοφ, ήταν επικεφαλής των ρωσικών Στρατευμάτων Πυρηνικής, Βιολογικής και Χημικής Προστασίας

Οι θεωρίες

Ο Κιρίλοφ, ο οποίος ήταν παντρεμένος και είχε δύο γιούς, είχε εμφανισθεί μερικές φορές στην κρατική τηλεόραση κατηγορώντας την Ουκρανία ότι παραβιάζει πρωτόκολλα πυρηνικής ασφάλειας. Σκοτώθηκε, μαζί με τον υπασπιστή του από εκρηκτικό μηχανισμό που έσκασε έξω από κτίριο. Η βόμβα εικάζεται πως ήταν κρυμμένη σε ένα ηλεκτρικό σκούτερ και εκτιμάται πως πυροδοτήθηκε από απόσταση.

Μια θεωρία είναι ότι το σκούτερ με τα εκρηκτικά τοποθετήθηκε μπροστά από το κτίριο κατοικιών Sreda περίπου στις 4 π.μ. της Τρίτης. Στη συνέχεια, ο μηχανισμός ενεργοποιήθηκε εξ αποστάσεως, μέσω κινητού τηλεφώνου ή ραδιοφωνικού σήματος. Για να λειτουργήσει αυτό το σχέδιο, ο βομβιστής θα έπρεπε να παρακολουθεί το κτίριο, περιμένοντας τη στιγμή που ο Kirillov και ο βοηθός του θα έβγαιναν.

Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι οι ερευνητές ακολουθούσαν διάφορες θεωρίες. Ο βομβιστής και οι συνεργοί του θα μπορούσαν να έχουν νοικιάσει ένα διαμέρισμα κοντά και να σαρώνουν την είσοδο με κιάλια. Ή θα μπορούσαν να είχαν καθίσει σε ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο. Μια τρίτη εκδοχή ανέφερε ότι Ουκρανοί χάκερς είχαν αποκτήσει πρόσβαση στις κάμερες παρακολούθησης του συγκροτήματος και παρακολουθούσαν από μακριά.

Η εικόνα ενός σκούτερ που εκρήγνυται και σκοτώνει ανώτερο Ρώσο στρατηγό σίγουρα δεν συνιστά έπαινο για τους μηχανισμούς εσωτερικής ασφάλειας της Μόσχας

Η βόμβα πιστεύεται ότι ήταν προσαρτημένη σε ένα ηλεκτρονικό σκούτερ. Φωτ: Yuri Kochetkov/EPA μέσω Guardian

Η φιλοκρεμλινική εφημερίδα Kommersant ανέφερε ότι η ερευνητική επιτροπή της Ρωσίας πιστεύει ότι ένας αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός είχε συνδεθεί με κολλητική ταινία στο σκούτερ. Η βόμβα ήταν γεμάτη με πλαστικά εκρηκτικά και σχετικά μικρή, ανέφερε – το ισοδύναμο περίπου 300 γραμμαρίων ΤΝΤ. Ο μηχανισμός μπορεί να ήταν κρυμμένος μέσα στον προβολέα του σκούτερ ή κολλημένος στη λαβή του.

Όποια και αν ήταν η μέθοδος, το αποτέλεσμα δείχνει ότι η SBU ενήργησε με χειρουργική ακρίβεια, μεταδίδει ο Guardian. Τους μήνες μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του Βλαντίμιρ Πούτιν το 2022, η υπηρεσία πραγματοποίησε μια σειρά επιθέσεων σε στόχους που θεωρούσε εχθρικούς προπαγανδιστές. Ο προφανής στόχος ήταν να ανυψωθεί το ηθικό στο εσωτερικό της Ουκρανίας, την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις σάρωναν τη χώρα.

Τον Αύγουστο του 2022, η SBU ανατίναξε ένα αυτοκίνητο έξω από τη Μόσχα που οδηγούσε η Darya Dugina, κόρη του υπερεθνικιστή ιδεολόγου Alexander Dugin. Ο Ντούγκιν είναι στενός σύμμαχος του προέδρου της Ρωσίας. Τον Απρίλιο του επόμενου έτους, ένας φιλοπόλεμος στρατιωτικός μπλόγκερ, ο Vladlen Tatarsky, πέθανε σε έκρηξη σε καφετέρια στην Αγία Πετρούπολη. Η βόμβα ήταν κρυμμένη σε ένα χρυσό άγαλμα. Οι αρχές συνέλαβαν μια Ρωσίδα, την Darya Trepova, και ισχυρίστηκαν ότι ήταν υποστηρίκτρια του Αλεξέι Ναβάλνι, του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης που πέθανε τον Φεβρουάριο σε αποικία φυλακών της Σιβηρίας. Τον Δεκέμβριο του 2023, άγνωστος δράστης πυροβόλησε την Illia Kyva, πρώην Ουκρανή βουλευτή που είχε αυτομολήσει στη Μόσχα λίγο πριν από την εισβολή.

Η «αναβάθμιση» των στόχων

Μετά από αυτή την επίθεση σε ένα πάρκο της Μόσχας, η SBU φαίνεται να έχει αλλάξει στρατηγική, Πηγές στο Κίεβο αναφέρουν ότι η υπηρεσία αποφάσισε να σταματήσει να στοχοποιεί μπλόγκερ και προδότες. Αντ’ αυτού, θα καταδίωκε τους Ρώσους διοικητές, το βασικό στρατιωτικό και τεχνικό προσωπικό που ήταν προσωπικά υπεύθυνο για τη δολοφονία των Ουκρανών. «Αποφασίσαμε να κυνηγήσουμε τους ειδικούς», εκμυστηρεύτηκε μια πηγή.

Οι λεπτομέρειες αυτών των αποστολών είναι μυστικές, αλλά πηγές αναφέρουν ότι οι αποστολές δεν θα ήταν δυνατές χωρίς τη συμμετοχή τοπικών Ρώσων συνεργατών. Αυτοί φαίνεται να είναι ιδεολογικά υποκινούμενα άτομα που αντιτίθενται στον πόλεμο της Ρωσίας και που είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε επικίνδυνες επιχειρήσεις. Οι Ρώσοι εγκληματίες δεν εμπλέκονται. «Είναι τρομοκρατημένοι», δήλωσε μια πηγή.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Μιχαήλ Σάτσκι, ένας Ρώσος εμπειρογνώμονας που συμμετείχε στον εκσυγχρονισμό των πυραύλων που εκτοξεύτηκαν κατά της Ουκρανίας, σκοτώθηκε κοντά στη Μόσχα. Ο Σάτσκι ήταν αναπληρωτής γενικός σχεδιαστής στο Γραφείο Πειραματικού Σχεδιασμού του Άρη. Επέβλεπε την αναβάθμιση των πυραύλων κρουζ Kh-59 και Kh-69, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν για τον βομβαρδισμό ουκρανικών πόλεων και αμάχων. Η δολοφονία του Σάτσκι ήταν παλαιάς κοπής: τον πυροβόλησαν.

Υπηρεσία του Θεού

Η πιο εξελιγμένη δολοφονία, αυτή του Κιρίλοφ θα γιορταστεί στο Κίεβο ως επιτυχία εγχειριδίου. Το επίσημο όνομα της SBU είναι Sluzhba bezpeky Ukrainy. Τώρα είναι αστεία γνωστή ως «υπηρεσία του θεού», ένα παιχνίδι στα ουκρανικά με τα αρχικά SBU, σημειώνει το βρετανικό μέσο. Η υπηρεσία έχει εδραιώσει τη φήμη της ως μια οργάνωση που εφαρμόζει τη δική της μορφή βάναυσης εξωδικαστικής δικαιοσύνης. Πρόκειται για μια απότομη και γρήγορη μορφή εκδίκησης, που παρέχεται «σαν από τον ουρανό».

Επιπλέον η εικόνα ενός σκούτερ που εκρήγνυται και σκοτώνει ανώτερο Ρώσο στρατηγό σίγουρα δεν συνιστά έπαινο για τους μηχανισμούς εσωτερικής ασφάλειας της Μόσχας.

Ο αντιστράτηγος, σκοτώθηκε έξω από κτίριο διαμερισμάτων στη λεωφόρο Ριαζάνσκι στη Μόσχα μαζί με τον υπασπιστή του

Επικίνδυνη κλιμάκωση – Προετοιμάζονται αντίποινα

Σε κάθε περίπτωση η δολοφονία του ρώσου στρατηγού, συνιστά μια ακόμη αφορμή για επικίνδυνη κλιμάκωση της έντασης με απρόβλεπτες συνέπειες. Η Μόσχα προετοιμάζει αντίποινα, με τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ, πρώην πρόεδρο της Ρωσίας και αντιπρόεδρο του συμβουλίου ασφαλείας της χώρας, να απειλεί την ουκρανική ηγεσία με αναπόφευκτη τιμωρία.

Ο στενός σύμμαχος του Βλαντιμίρ Πούτιν,  πρόσθεσε πως «οι προσπάθειες εκφοβισμού του λαού της Ρωσίας, ανακοπής της προέλασης του ρωσικού στρατού και διασποράς φόβου είναι καταδικασμένες» και διεμήνυσε ότι «η στρατιωτικοπολιτική ηγεσία του καθεστώτος του Κιέβου θα αντιμετωπίσει αναπόφευκτη τιμωρία για τη δολοφονία του Κιρίλοφ».

Βαθαίνει το ρήγμα με τη Δύση

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν χθες Τρίτη ότι δεν έχουν καμιά ανάμιξη στην επίθεση. «Μπορώ να σας πω ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων γι’ αυτό και δεν έχουν καμιά σχέση», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μάθιου Μίλερ προσθέτοντας πάντως ότι «ήταν ένας στρατηγός που είχε εμπλακεί σε μια σειρά από ωμότητες. Είχε εμπλακεί στη χρήση χημικών όπλων κατά του ουκρανικού στρατού».

Την ίδια ώρα, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα χαρακτήρισε τη δολοφονία του ρώσου αντιστράτηγου ως «σχεδιασμένη τρομοκρατική επίθεση που κατέστη δυνατή χάρη στη συναίνεση της Δύσης στα εγκλήματα του καθεστώτος του Κιέβου». Ανέφερε μάλιστα πως πριν από δυόμισι χρόνια, «ο Ιγκόρ Ανατόλιεβιτς Κιρίλοφ προστέθηκε στο μητρώο της τρομοκρατικής ιστοσελίδας «Peacemaker», όπου οι νεοναζί αναρτούν στόχους για τις απόπειρες δολοφονίας τους».

Οι κόκκινες γραμμές του Πούτιν

Σημειώνεται ότι η δολοφονία Κιρίλοφ, έλαβε χώρα μία μέρα μετά τη συνεδρίασης του συμβουλίου του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, όπου ο  πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατηγόρησε  τη Δύση ότι ωθεί τη Ρωσία στις «κόκκινες γραμμές» της δηλώνοντας ότι η Μόσχα αναγκάζεται να απαντήσει.

Ο Πούτιν, υποστήριξε ότι «οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν κλιμάκωση στην Ουκρανία, στέλνοντας εκεί όπλα και άλλη βοήθεια», και πρόσθεσε ότι Ρωσία θα άρει όλους τους δικούς της εθελοντικούς περιορισμούς στην ανάπτυξη των δικών της πυραύλων, εάν οι ΗΠΑ προχωρήσουν στην ανάπτυξη τέτοιων πυραύλων. Αναφέρθηκε δε και στα πυρηνικά όπλα της Ρωσίας υπάρχουν για αποτροπή. «Θα συνεχίσουμε να διατηρούμε τις δυνατότητες του στρατηγικού πυρηνικού μας οπλοστασίου. Δεν απειλούμε με τα πυρηνικά όπλα, είναι πολιτική αποτροπής» υποστήριξε.