Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2024
weather-icon 10o
Κώστας Πρετεντέρης: Λαμπρό πνεύμα

Κώστας Πρετεντέρης: Λαμπρό πνεύμα

Αλήθεια και ευγένεια

Η συμπλήρωση μίας εικοσαετίας από το θάνατο του δημοφιλούς θεατρικού συγγραφέα Κώστα Πρετεντέρη (19 Δεκεμβρίου 1978) είχε σταθεί αφορμή για την έκδοση του βιβλίου «Κώστας Πρετεντέρης – Θεατρικά» («Εστία», 1998). Στον εν λόγω τόμο είχαν συγκεντρωθεί τρία θεατρικά έργα του Πρετεντέρη: «Ο κουνενές» (επέπρωτο να είναι το τελευταίο του), «Η κόμισσα της φάμπρικας» και «Ένας ιππότης για τη Βασούλα» (γραμμένο από κοινού με τον Ασημάκη Γιαλαμά).


Ένα άρθρο του «Βήματος» που είχε κυκλοφορήσει την Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 1998 ήταν αφιερωμένο στην προαναφερθείσα έκδοση, και μαζί ασφαλώς στη μνήμη του χαρισματικού συγγραφέα. Σε αυτό σκιαγραφείται η έντονη δράση του Πρετεντέρη κατά τη διάρκεια του βραχέος βίου του (απεβίωσε σε ηλικία μόλις 52 ετών): 55 θεατρικά έργα (κωμωδίες και επιθεωρήσεις) από το 1953 έως το 1978, μεγάλες ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές επιτυχίες, πληθώρα ευθυμογραφημάτων σε αθηναϊκές εφημερίδες.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 20.12.1998, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Το ίδιο άρθρο ήταν διανθισμένο με δύο σύντομα κείμενα που προέρχονταν από τους σπουδαίους Μάριο Πλωρίτη και Ασημάκη Γιαλαμά — ήταν αποσπάσματα από τα προλογικά σημειώματα που εκείνοι είχαν συγγράψει για την αφιερωματική έκδοση της «Εστίας».


Ιδού όσα είχαν κατατεθεί εκεί για τον Πρετεντέρη, πρώτα από τον Πλωρίτη και ακολούθως από τον Γιαλαμά:


Το προλογικό σημείωμα του Μάριου Πλωρίτη έχει τίτλο «Ο χαρίεις Πρετεντέρης». Αναφέρεται στις παρέες που μαζεύονταν τα βράδια κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στο κομμάτι της Φωκίωνος Νέγρη που ήταν γνωστό ως «Τα Νερά». Γράφει λοιπόν ο Μάριος Πλωρίτης: «Σίγουρα καθένας είχε κι εγωισμούς και πλέγματα και πίκρες κι αντιπάθειες. Δεν τις έκαναν όμως τρόπο και σκοπό της ζωής τους. Κι εκεί στα νυχτερινά Νερά, σαν να τις παρόπλιζαν κι αυτές, κι οι συζητήσεις ως τις μικρές ώρες ήταν περισσότερο μια ατέρμονη αντισφαίριση από ειρωνικά σχόλια, αλμυρές ιστορίες, γουστόζικα πειράγματα, απ’ όπου δεν εξαιρούσαν οι πειραχτές ούτε τον εαυτό τους. Οι πιο κεφάτοι εκείνων των συνάξεων ήταν ο Νίκος Τσιφόρος και ο Κώστας Πρετεντέρης. Περισσότερο κοφτός και καυτερός ο πρώτος. Περισσότερο απαλός και γελαστός ο δεύτερος. Κι έτσι τον θυμάμαι πάντα — ένα γελαστό παιδί. Ως το τέλος, το τόσο πρόωρο κι απρόσμενο».

Για τη συνεργασία σε κωμωδίες με τον Ασημάκη Γιαλαμά ο Μάριος Πλωρίτης αναφέρει: «Εκεί έδωσε (έδωσαν) τα διαπιστευτήριά του (τους), που θα μπορούσες να πεις ότι έχουν αυτήν την αγαθότητα: όχι μόνο στέρεη σκηνική τεχνική, εύστροφο διάλογο, ευρηματικά επεισόδια. Αλλά και —το σπουδαιότερο— σωστή διαγραφή της ρωμέικης πραγματικότητας, όπου η κωμωδία δεν γίνεται ποτέ κλωτσοπατινάδα, η σάτιρα δεν ξεπέφτει ποτέ στη χυδαιότητα, τα πρόσωπα δεν είναι ανδρείκελα και καρικατούρες. Τα έργα αυτά σέβονται και τη λογική και το κοινό, έχουν αλήθεια —που χωρίς της, η κωμωδία καταντά κακό τσίρκο— και συμπάθεια για τους ταλαίπωρους και ταλαιπωρούντες ήρωές τους. Θα προσθέσω, ακόμα, και μια λέξη που σήμερα μοιάζει παλαιομοδίτικη αλλά ποτέ δεν είναι: ευγένεια, που πηγάζει από τον χαρακτήρα και το ήθος του δημιουργού τους. Σε όσα έγραψε, ο Κώστας Πρετεντέρης γελάει με τα πάθη και τα παθήματα των ανθρώπων και της εποχής — δεν σαρκάζει με κακεντρέχεια. Ευθυμεί το θέατρο — δεν το ευτελίζει. Τέρπει το κοινό — δεν το εκβαρβαρώνει. Κι αυτό δεν είναι μικρό χάρισμα και δώρημα, σ’ έναν καιρό και σ’ έναν κόσμο όπου το γέλιο παίρνει συχνά τη μορφή βιασμού και εκφαυλισμού».


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 20.12.1998, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στον πρόλογό του ο Ασημάκης Γιαλαμάς υπογραμμίζει ότι τα θεατρικά κείμενα ήταν ένα μόνο μέρος του ταλαντούχου συγγραφέα: «Η δημιουργία του Κώστα Πρετεντέρη, στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση, ήταν πολύ σημαντική. Τόσο, που τον ξεχώρισε από τη χορεία των ομοτέχνων του. Και σήμερα, αναφερόμενη, αποτελεί δείγμα και μαρτυρία τού τι θα μπορούσε να προσφέρει ακόμη, αν η Μοίρα δεν του έκοβε το νήμα της ζωής, πάνω στο ωριμότερο στάδιο της ηλικίας του. Αυτός ο τόμος αυτής της μαρτυρίας αποτελεί στοιχείο. Της μαρτυρίας τού πόσο μεγάλη ήταν η απώλεια αυτού του ανθρώπου, με το λαμπρό πνεύμα και τις μεγάλες συγγραφικές ικανότητες».

Must in

Ο Μαλεντόν, ο Κάνααν και ένα «τρελό» σενάριο (vid)

Το talk of the town που ακούει στο όνομα Τεό Μαλεντόν και ο Αϊζάια Κάνααν σε ένα «τρελό» σενάριο.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2024
Απόρρητο