Ευρώπη: Οι περιφέρειες με τα περισσότερα… άδεια πορτοφόλια

Το 2023, το 16,2% του πληθυσμού στην Ευρώπη ή περίπου 71,7 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονταν σε κίνδυνο φτώχειας. Σε περιφερειακό επίπεδο, δέκα περιφέρειες της ΕΕ είχαν ποσοστό ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας άνω του 30%.

Τα υψηλότερα ποσοστά βρέθηκαν στην Γαλλική Γουιάνα όπου περισσότερα από τα μισά άτομα (53,0%) βρίσκονταν σε κίνδυνο φτώχειας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Ακολουθεί η Καλαβρία (40,6%) και η Σικελία (38,0%) στην Ιταλία. Αντίθετα, 26 περιφέρειες κατέγραψαν ποσοστά κάτω του 10%. Η ρουμανική περιφέρεια Bucureşti-Ilfov είχε τα χαμηλότερα ποσοστά ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας (2,1%), μπροστά από την ιταλική περιφέρεια Provincia Autonoma di Bolzano/Bozen (3,1%) και τη βελγική περιφέρεια Prov. Oost-Vlaanderen (5,4%).

Κύρια ευρήματα

• Το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα ανά κάτοικο της ΕΕ ανήλθε σε 19.955 PPS (ένα PPS μπορεί να αγοράσει την ίδια ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών σε κάθε χώρα) το 2023.
• Διαφοροποιήθηκε σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ, κυμαινόμενο από 10 670 PPS στη Σλοβακία έως 34.777 PPS στο Λουξεμβούργο.
• Οι κοινωνικές απολαβές, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων, αντιπροσώπευαν 5.538 PPS του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος της ΕΕ, ενώ 1.558 PPS προέρχονταν από απολαβές εκτός των συντάξεων.
• Οι κοινωνικές απολαβές, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων, κυμαίνονταν από 1,7 φορές υψηλότερες από τις κοινωνικές απολαβές εκτός των συντάξεων στην Εσθονία έως 7,3 φορές στη Ρουμανία.
• Το ποσοστό των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ξεπέρασε το 45% σε μία περιφέρεια στα υπερπόντια διαμερίσματα της Γαλλίας, ενώ 9 περιφέρειες στη νότια και ανατολική Ευρώπη καθώς και άλλα υπερπόντια διαμερίσματα της Γαλλίας ανέφεραν ποσοστά μεταξύ 30,0% και 44,9%. Αντίθετα, 26 περιφέρειες κατέγραψαν μερίδια κάτω του 10%, κυρίως στην Κεντρική, Δυτική και Νότια Ευρώπη.

Το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα

• Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας με βάση το 2019 μειώθηκε στο 14,3% το 2023 σε επίπεδο ΕΕ, με τις μεγαλύτερες μειώσεις να παρατηρούνται στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία.
• Αντίθετα, αυξήσεις καταγράφηκαν στη Γερμανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία και τη Σλοβακία.
• Το 2023, ο συντελεστής Gini για την ΕΕ ήταν 29,6. Το 2023, τα υψηλότερα επίπεδα ανισότητας όσον αφορά το διαθέσιμο εισόδημα στην ΕΕ ήταν στη Βουλγαρία (37,2), τη Λιθουανία (35,7) και
• τη Λετονία (34,0). Από την άλλη πλευρά, μεταξύ των χωρών της ΕΕ, το εισόδημα ήταν ισομερώς κατανεμημένο στη Σλοβακία (21,6), τη Σλοβενία (23,4), το Βέλγιο (24,2) και την Τσεχία (24,4).
• Το υψηλότερο μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα το 2023 στο Λουξεμβούργο και το χαμηλότερο στη Σλοβακία.

Το 2023, το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα ήταν 19.955 PPS ανά κάτοικο στην ΕΕ. Σε όλες τις χώρες της ΕΕ, κυμαίνονταν από 34.777 PPS στο Λουξεμβούργο και 28.690 PPS στην Αυστρία έως 10.670 PPS στη Σλοβακία και 10.960 PPS στην Ουγγαρία.

Οι ελληνικές περιφέρειες

Στην Ελλάδα, τρεις περιφέρειες βρίσκονται κάτω από το μέσο όρος της ζώνης του ευρώ που οριοθετείται στο 16,2%. Πρόκειται για την περιφέρεια Αττικής που το ποσοστό είναι 14,2%, την περιφέρεια Κρήτης με 11,1% και την περιφέρεια νοτίου Αιγαίου με 14,8%.

Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, βόρειο Αιγαίο, δυτική και ανατολική Μακεδονία το ποσοστό των ανθρώπων σε κίνδυνο φτώχειας ξεπερνά το 25%.

Καλύτερη η εικόνα σε σχέση με το 2019

Σε ολόκληρη την ΕΕ, εννέα περιφέρειες είχαν ποσοστό ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας που κυμαίνεται από 30,0% έως 44,9%. Αυτές οι περιφέρειες περιλαμβάνουν ένα από τα υπερπόντια διαμερίσματα της Γαλλίας (La Réunion), δύο από τις αυτόνομες πόλεις της Ισπανίας (Ciudad de Ceuta και Ciudad de Melilla), μια περιφέρεια στην Ισπανία (Ανδαλουσία), τρεις περιφέρειες στην Ιταλία (Καμπανία, Καλαβρία και Σικελία) και δύο περιφέρειες στη Ρουμανία (Nord-Est και Sud-Vest Oltenia).

Βελτιωμένο το βιωτικό επίπεδο σε σχέση με το 2019 σύμφωνα με την έκθεση της Eurostat

Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας μειώθηκε σε ολόκληρη την ΕΕ σε σχέση με το 2019, φθάνοντας στο 14,3% το 2023, έναντι 16,5%. Η μείωση αυτή αντανακλά τη συνολική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου για τις ομάδες με χαμηλό εισόδημα, η οποία πιθανότατα υποστηρίζεται από την οικονομική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς. Υποδηλώνει ότι τα πραγματικά ισοδύναμα διαθέσιμα εισοδήματα αυτών των ομάδων, προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό, έχουν αυξηθεί σε σύγκριση με το βασικό επίπεδο του 2019, βγάζοντας πολλούς από τη φτώχεια. Οι μεγαλύτερες μειώσεις παρατηρήθηκαν στη Βουλγαρία (μείωση κατά 12,2 εκατοστιαίες μονάδες (pp) στο 10,4%) και στη Ρουμανία (μείωση κατά 11,8 pp στο 12,0%). Ομοίως, σημαντικές βελτιώσεις καταγράφηκαν στην Πολωνία, όπου το ποσοστό μειώθηκε κατά 7,7 ποσοστιαίες μονάδες στο 7,7%, το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της ΕΕ το 2023.

Ωστόσο, ορισμένες χώρες κατέγραψαν αυξήσεις στα ποσοστά κινδύνου φτώχειας. Η Γερμανία είδε το ποσοστό της να αυξάνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο 15,8%, ενώ η Φινλανδία σημείωσε αύξηση κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες, φθάνοντας το 12,9% το 2023. Η Γαλλία σημείωσε σημαντικότερη αύξηση κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες στο 16,6% και η Σλοβακία κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση, κατά 3,5 μονάδες στο 15,4%.