Διάστημα: Οι χώρες που δαπανούν δισεκατομμύρια στον αχανή χώρο ουράνιων σωμάτων

Κατά την τελευταία δεκαετία οι επενδύσεις στο διάστημα πολλαπλασιάστηκαν καλωσορίζοντας κεφάλαια που βρίσκονταν εν υπνώσει. Η δραστηριότητα πλέον έχει αυξηθεί, σε μεγάλο βαθμό χάριν στην εισροή ιδιωτικών επενδύσεων.

Το 2023, οι παγκόσμιες δημόσιες επενδύσεις στον τομέα του διαστήματος έφθασαν στο ύψος ρεκόρ των 106 δισεκατομμυρίων, σημειώνοντας αύξηση 11% σε σύγκριση με το 2022.

106 δισεκατομμύρια επενδύθηκαν στον τομέα του διαστήματος το 2023

Πρόκειται για μια αγορά έντασης κεφαλαίου, υψηλού κινδύνου όπου ο εκάστοτε επενδυτής μπορεί να καταλήξει να «δωρίσει» 20 εκατομμύρια δολάρια σε ένα project που είναι άγνωστο αν θα επιτύχει τον τελικό του στόχο.

Για να έχετε μια αίσθηση των μεγεθών, σε αυτόν τον κλάδο, η SpaceX διανύει το 22ο έτος και μόλις έχει αρχίσει να βγάζει κέρδη. Αλλά η δεσπόζουσα θέση της την έχει μετατρέψει στην πολυτιμότερη ιδιωτική εταιρεία στον κόσμο.

Spaxe X

Κοντά στα 12 δισ. ευρώ οι επενδύσεις στην Ευρώπη

Στην Ευρώπη, η συνολική χρηματοδότηση των επενδύσεων ανήλθε σε 11,9 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μια μέτρια αύξηση 1% στο μερίδιό της στις παγκόσμιες διαστημικές επενδύσεις.

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) οι δαπάνες ξεπέρασαν πέρυσι τους προϋπολογισμούς διαστημικής πολιτικής για πρώτη φορά, από τη δεκαετία του ’90, αποτελώντας το 53% του προϋπολογισμού το 2024.

Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κυριαρχούν στις παγκόσμιες επενδύσεις στο διάστημα, αντιπροσωπεύοντας το 64% του συνολικού προϋπολογισμού, γράφει το euronews. Η Κίνα κατέχει τη δεύτερη θέση, αυξάνοντας το μερίδιό της από 2% που εκτιμάται ότι ήταν το 2000 σε 12% το 2023, μέσω μακροπρόθεσμων προγραμμάτων τόσο στον πολιτικό όσο και στον αμυντικό τομέα.

Η Ευρώπη κατατάσσεται στην τρίτη θέση, συνεισφέροντας το 11% του παγκόσμιου διαστημικού προϋπολογισμού το 2023.

Το Λουξεμβούργο παραμένει ο κορυφαίος επενδυτής της Ευρώπης στο διάστημα, προσφέροντας το 0,135% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) του στον τομέα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η χώρα κατατάσσεται στην τρίτη θέση πίσω από τις ΗΠΑ (0,262%) και τη Ρωσία (0,169%).

Στην Ευρώπη, το Λουξεμβούργο ακολουθεί η Γαλλία, η οποία επενδύει 0,167% του ΑΕΠ της, η Ιταλία 0,103% και το Βέλγιο 0,095%.

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA)

Ο αντίπαλος της Starlink

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η Ευρώπη εγκαινίασε πρόσφατα το πιο φιλόδοξο διαστημικό της πρόγραμμα εδώ και μια δεκαετία, υπογράφοντας σύμβαση για την κατασκευή δορυφορικού δικτύου ύψους 10,6 δισ. ευρώ που θα ανταγωνιστεί το Starlink του Έλον Μάσκ.

Όπως αναφέρουν οι Financial Times η ΕΕ μπαίνει στον αστερισμό του Iris² ο οποίος θα αποτελείται από 290 δορυφόρους επικοινωνίας που θα λειτουργούν τόσο σε μεσαία όσο και σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη. Πρόκειται για το τρίτο μεγάλο έργο υποδομής της Ευρώπης στο διάστημα μετά το σύστημα πλοήγησης Galileo και το Copernicus.

Το project, που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το 2030, θα παρέχει ασφαλή συνδεσιμότητα σε κυβερνητικούς χρήστες, ιδιωτικές εταιρείες και Ευρωπαίους πολίτες, ενώ παράλληλα θα προσφέρει διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας σε περιοχές χωρίς κάλυψη.

Η κοινοπραξία SpaceRISE, με επικεφαλής τους Ευρωπαίους διαχειριστές δορυφορικών δικτύων SES, Eutelsat και Hispasat, και με την υποστήριξη ευρωπαϊκών υπεργολάβων δορυφορικών επικοινωνιών όπως η Airbus και η Deutsche Telekom, έλαβε σύμβαση παραχώρησης 12 ετών για την ανάπτυξη, εγκατάσταση και λειτουργία της συστοιχία δορυφόρων IRIS².

Η ευρωπαϊκή απάντηση στο Starlink του Έλον Μάσκ λέγεται IRIS²

Ιδιωτικές επενδύσεις και εκτοξεύσεις

Στο μεταξύ, οι ιδιωτικές επενδύσεις στο διάστημα συνέχισαν να μειώνονται το 2023, υποχωρώντας κατά 32% σε σύγκριση με το 2022. Στην Ευρώπη το ποσοστό μειώθηκε κατά 14% το 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, με τα ιδιωτικά κεφάλαια να κινούνται κοντά στα 980 εκατομμύρια ευρώ. Αν και οι ΗΠΑ ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας μείωσης το 2023, ο διαστημικός τους τομέας εξακολουθεί να προσελκύει το μεγαλύτερο μερίδιο των επενδύσεων σε ποσοστό 60%, ακολουθούμενες από την Ευρώπη με 16% και την Κίνα με 9%.

Όσον αφορά τις εκτοξεύσεις το 2023 πραγματοποιήθηκαν 221 σε τροχιά, αύξηση 18% σε σύγκριση με το 2022. Ωστόσο, από αυτές, οι 212 ήταν επιτυχείς.

Οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν περισσότερες από τις μισές εκτοξεύσεις, με τις 96 από αυτές να πραγματοποιούνται από την SpaceX. Η Κίνα αντιπροσώπευε το 30% με 67 εκτοξεύσεις, μια αύξηση 5% σε σχέση με το 2022, και η Ρωσία ολοκλήρωσε 19 εκτοξεύσεις.