Επιτραπέζια ελιά: Πρόκληση η κλιματική αλλαγή – Το στοίχημα της κατανάλωσης

Σε θέση… μάχης απέναντι στον εχθρό της κλιματικής αλλαγής θα βρεθεί η επιτραπέζια ελιά την επόμενη δεκαετία, με τους αγρότες και την αγορά στην ΕΕ να έρχονται αντιμέτωποι με μια σειρά προκλήσεων.

Αν και η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής φαίνεται να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό όλες τις μεγάλες παραγωγικές χώρες της Ευρώπης, η Ελλάδα φαίνεται ότι την επόμενη δεκαετία θα βαδίσει σε δύσκολα μονοπάτια, αν και θα συνεχίσει να διατηρεί τη θέση της ως καθαρός εξαγωγέας επιτραπέζιας ελιάς.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις της Κομισιόν για την περίοδο 2024 – 2035, η Ελλάδα και η Ιταλία παρουσιάζονται με μειωμένες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, γεγονός που φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά και την παραγωγή.

Η ετήσια μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων σε Ελλάδα και Ιταλία οδηγεί σε απαισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον της παραγωγής

Σε σύγκριση με την περίοδο 2020-2024, αναμένεται ετήσια αύξηση της παραγωγής κατά 0,4% και 1,1% στην Ισπανία και την Πορτογαλία.

Από την άλλη πλευρά, στην Ιταλία και την Ελλάδα, η ετήσια μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων κατά περίπου 0,3% οδηγεί σε απαισιοδοξία για το μέλλον της παραγωγής. Μάλιστα, στην Ιταλία, η τάση αυτή ενισχύεται από την ετήσια μείωση της απόδοσης κατά 1,3% περίπου.

Έτσι, μέχρι το 2035, η παραγωγή προβλέπεται ότι θα φθάσει σχεδόν τους 200.000 τόνους και 56.000 τόνους στην Ελλάδα και την Ιταλία, αντίστοιχα.

Καθαρός εξαγωγές για την επιτραπέζια ελιά η Ελλάδα

Η Ελλάδα αναμένεται να παραμείνει καθαρός εξαγωγέας επιτραπέζιων ελιών, αν και προβλέπεται μικρή μείωση (-0,1% ετησίως).

Θετικές όμως αναμένονται οι εξελίξεις κατά την περίοδο 2024-2035 για τις καθαρές εξαγωγές κυρίως στην Ισπανία και την Πορτογαλία, με μέσους ετήσιους ρυθμούς αύξησης περίπου 0,2% – 0,3%.

Στην Ιταλία, οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών αναμένεται να αυξηθούν φτάνοντας τους 94.000 τόνους έως το 2035. Όσον αφορά την υπόλοιπη ΕΕ, η αυξητική τάση των καθαρών εισαγωγών αναμένεται να συνεχιστεί την επόμενη δεκαετία, αν και με βραδύτερο ρυθμό.

Η ΕΕ, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, αναμένεται να παραμείνει καθαρός εξαγωγέας, αν και αποτελεί επίσης βασικός εισαγωγέας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ως πιθανές αβεβαιότητες της αγοράς παραμένει το εργατικό κόστος ή η εφαρμογή εμπορικών φραγμών σε τρίτες χώρες.

Αύξηση της ευρωπαϊκής κατανάλωσης – Μεγαλύτερη η άνοδος στην Ελλάδα

Οι ευεργετικές ιδιότητες της ελιάς και οι αυξανόμενες ανησυχίες για την υγεία όσον αφορά τις διατροφικές συνήθειες θα συμβάλουν στην ανοδική πορεία της κατανάλωσης την επόμενη δεκαετία.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, σε σύγκριση με την περίοδο 2020-2024, η κατά κεφαλήν κατανάλωση επιτραπέζιων ελιών στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί ελαφρώς την επόμενη δεκαετία.

Ειδικότερα, στην Ισπανία η ετήσια κατανάλωση εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0,5% περίπου, φθάνοντας περίπου στα 4,1 κιλά μέχρι το 2035.

Μεγαλύτερες αυξήσεις αναμένονται στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία (με ετήσιες αυξήσεις της τάξης του 1,2 – 2,8 %).

Ανοδικά αναμένεται να κινηθεί η κατανάλωση και στην υπόλοιπη ΕΕ, αν και με βραδύτερο ρυθμό (0,5% ετησίως).

Οι προκλήσεις

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν για την περίοδο 2024 – 2035, ο τομέας της επιτραπέζιας ελιάς στην ΕΕ, αν και θα βρεθεί μπροστά στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αλλά και στην έλλειψη νερού, όπως άλλωστε και το ελαιόλαδο, προβλέπεται να παραμείνει σταθερός, ενώ η ανάπτυξή του θα κινείται με αργούς ρυθμούς.

Κλειδί για τη διασφάλιση της κερδοφορίας και τις επόμενες δεκαετίες θα είναι οι επενδύσεις με τις οποίες θα εκσυγχρονιστούν οι ελαιώνες. Επιπλέον, η ορθή διαχείριση των υδάτων, που θα υποστηρίζεται από μια καλά σχεδιασμένη πολιτική για το νερό θα μπορούσε να ευνοήσει την αύξηση της απόδοσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Πορτογαλία, η οποία προχώρησε σε επενδύσεις εξασφαλίζοντας καλύτερες αποδόσεις και παραγωγές.

Πηγή ΟΤ