Πρώην στέλεχος Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Γελάω όταν λένε ότι δεν ξέρουν τι θα συμβεί στη Συρία»

Ενώ ο νέος de facto ηγέτης της Συρίας έβγαλε τα χακί και έβαλε γραβάτα, οι ελληνορθόδοξοι στην περιοχή και όχι μόνο -γνωρίζοντας καλά ότι «ο λύκος κι αν εγέρασε, δεν άλλαξ’ η προβιά του»- ζήτησαν άμεσα βοήθεια από τη χριστιανική Ιταλία να τους σώσει από τζιχαντιστές. Το χάος είναι εδώ και οι Δυτικοί μάλλον το «ταΐζουν».

Υπενθυμίζεται πως όταν στις αρχές του του Δεκέμβρη ηττήθηκε ο Μπασάρ αλ Άσαντ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε: «Σημειώσαμε δηλώσεις των ηγετών αυτών των ομάδων ανταρτών τις τελευταίες ημέρες, οι οποίοι λένε αυτό που πρέπει τούτη την ώρα, αλλά καθώς ετοιμάζονται να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες, εμείς θα αξιολογήσουμε όχι μόνο τα λόγια τους αλλά και τις ενέργειές τους».

Ενώ Αμερικανοί και Ευρωπαίοι –και φυσικά και η Ελλάδα- πηγαίνουν με ρυθμούς χελώνας (θα συζητήσουν για τη Συρία στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 3 Φεβρουαρίου 2025) οι εξελίξεις τρέχουν.

Τόσο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν όσο και ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήταν προσεκτικοί αλλά προβλέψιμοι στις μέχρι στιγμής δηλώσεις τους για την ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.

«Το χρήμα είναι το μητρικό γάλα της πολιτικής. Η Συρία δεν αποτελεί εξαίρεση»

Ωστόσο, για το πρώην στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τόμας Γουόρικ, όλα αυτά ακούγονται ανησυχητικά, καθώς τα δύσκολα τώρα αρχίζουν, προειδοποιώντας ότι υπάρχουν ένα σωρό τρόποι που μπορούν να πάνε στραβά τα πράγματα, ίθετο.  στραβά, και μόνο με λίγους τρόπους θα μπορούσε να πάει σωστά, λέει ο,

Ήδη, οι ΗΠΑ εξέφρασαν την ανησυχία τους στον νέο υπουργό Εξωτερικών της μεταβατικής κυβέρνησης στη Συρία, Άσαντ Χασάν Αλ Σιμπάνι, σχετικά με αναφορές για βίαιες επιθέσεις από μαχητικές ομάδες σε όλη τη χώρα τις τελευταίες ημέρες, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι.

To the Honorable Prime Minister of Italy, Giorgia Meloni,

Subject: Urgent Appeal to Protect the Ancient Christian Town of Maaloula, Syria

Dear Prime Minister Meloni,

We write to you with an urgent plea regarding the ancient Christian town of Maaloula, Syria—a place where… pic.twitter.com/Uf47s1bjNc

— Greco-Levantines World Wide (@GrecoLevantines) December 28, 2024

Αρκετά βίντεο που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φέρονται να δείχνουν ένοπλους μαχητές -που φέρονται να συνδέονται με το HTS ή τις δυνάμεις ασφαλείας της νέας κυβέρνησης- να χτυπούν, να βρίζουν και να εξευτελίζουν Αλαουίτες άντρες ενώ τους συλλαμβάνουν ή με άλλο τρόπο να απειλούν τους Αλαουίτες.

Είναι αφέλεια

Ως αξιωματούχος που έχει εμπλακεί σε μεταπολεμικούς σχεδιασμούς για πολλές δεκαετίες -συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην οικοδόμηση του Ιράκ- ο Γουόρικ είναι ξεκάθαρος: «Με διασκεδάζουν κάπως οι δηλώσεις που υποστηρίζουν ότι «κανείς δεν ξέρει» τι θα συμβεί στη συνέχεια στη Συρία» λέει. «Στην πραγματικότητα, είναι σχετικά εύκολο να προβλέψουμε τα κύρια περιγράμματα του τι θα συμβεί στη συνέχεια, παρά (ή συχνά λόγω) καλοπροαίρετων αλλά κακώς ενημερωμένων ή ελλιπών πόρων από εξωτερικούς παράγοντες».

Υπάρχουν πολλοί τρόποι, υπογραμμίζει ο Γουόρικ σε ανάλυσή του στο Ατλαντικό Συμβούλιο, με τους οποίους το αποτέλεσμα θα μπορούσε να μετατραπεί σε χάος, οδηγώντας σε τρομοκρατία και περισσότερες μάχες που θα μπορούσαν να παρασύρουν τις ΗΠΑ σε έναν άλλο μεγάλο πόλεμο στη Μέση Ανατολή μέσα στα επόμενα δεκαπέντε χρόνια.

Ο Αμερικανός ειδικός είναι πεπεισμένος ότι θα ξεσπάσουν μάχες ανάμεσα στις ομάδες που πολέμησαν τον Άσαν στη Δαμασκό και τη δυτική Συρία. «Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι όποιες ομάδες έχουν τα περισσότερα όπλα και ελέγχουν τα περισσότερα χρήματα θα γίνουν οι ηγετικές φωνές στη συριακή πολιτική» επισημαίνει, προειδοποιώντας ότι θα ήταν αφελές να νομίζει κανείς ότι η μετάβαση θα αποφασιστεί ειρηνικά από τους ίδιους του Σύρους.

«Αντίθετα, η εξωτερική υποστήριξη και η εσωτερική σκληρότητα θα είναι καθοριστικές» λέει.

Όποιος έχει λεφτά και όπλα

Οι καλοπροαίρετοι διεθνείς μεσολαβητές, όπως αυτοί που υποτίθεται ότι παρείχε ο ΟΗΕ βάσει της απόφασης 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα μιλήσουν για κατανομή εξουσίας και σύνταγμα, αλλά η πραγματική δύναμη γύρω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα είναι οι ομάδες που έχουν τα περισσότερα όπλα και τα περισσότερα χρήματα, υπογραμμίζει.

Η εκκολαπτόμενη κοινωνία των πολιτών που πραγματικά χρειάζεται η Συρία θα έχει ελάχιστη επιρροή, και το μεγαλύτερο μέρος αυτής θα προέλθει, αν όχι, με την επιμονή εξωτερικών παικτών. Στα τέλη του 2025 ή στις αρχές του 2026, ο ΟΗΕ θα ενεργοποιηθεί για την επίβλεψη των εκλογών.

«Μπορώ ήδη να προβλέψω ότι όλοι θα πουν, εκ των υστέρων, ότι αυτές οι εκλογές έγιναν πολύ νωρίς. Οι ειδικοί του ΟΗΕ για τις εκλογές θα επιμείνουν σε ένα σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης, φαινομενικά για να δώσουν φωνή σε όλες τις πολιτικές παρατάξεις της Συρίας».

Ωστόσο, εκτιμά ότι το μόνο που θα κάνει μια τέτοια εξέλιξη θα είναι να εδραιώσει στην εξουσία εκείνες τις ομάδες που ελέγχουν τα όπλα και τα χρήματα.

«Το χρήμα είναι το μητρικό γάλα της πολιτικής. Η Συρία δεν αποτελεί εξαίρεση. Το σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης δίνει στους αρχηγούς των κομμάτων που ελέγχουν τα ταμεία του κόμματος την εξουσία να ταξινομούν τους υποψηφίους, με εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή των λιστών των μεγαλύτερων κομμάτων να είναι σίγουροι για τη νίκη των εκλογών» αναφέρει ο Γουόρικ.

«Η πίστη στο αφεντικό του κόμματος γίνεται πολύ σημαντική για αυτούς τους υποψηφίους, χωρίς να εκπροσωπεί τους ανθρώπους που τους εκλέγουν» προσθέτει.

Ο Αλ Τζολάνι με προβληματίζει

O Γούρικ υπενθυμίζει ότι το παρακλάδι της Αλ Κάιντα, Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), αλλά και ο υποστηριζόμενος από την Τουρκία Συριακός Εθνικός Στρατός έχουν τις πηγές χρημάτων τους εξασφαλισμένες. Για χρόνια, το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ ελέγχει αποφασιστικά τους τελωνειακούς δασμούς και τα μονοπώλεια φορτηγώ και ανθρώπων που περνούν τα σύνορα Τουρκίας-Συρίας.

«Αυτές οι ομάδες, εκτός εάν μπλοκαριστούν από τους διεθνείς υποστηρικτές τους, θα προσπαθήσουν να καταλάβουν τα υπουργεία της συριακής κυβέρνησης ως προσοδοφόρα πηγή κεφαλαίων και θέσεων εργασίας για τους υποστηρικτές τους πριν από τις εκλογές» αναφέρει ο Γουόρι, υπενθυμίζοντας την πικρή εμπειρία, το 2003 όταν τα ιρακινά κόμματα έκαναν το ίδιο.

Έτσι, ο Αμερικανός ειδικός δεν κρύβει ότι υπάρχουν καλοί λόγοι να τρέφονται ανησυχίες για τον Αμπού Μοχάμεντ Αλ Τζολάνι.

«Στις συνεντεύξεις του μιλά για «θεσμική διακυβέρνηση». Για να είμαστε δίκαιοι, κατανοεί την ανάγκη να προβάλει μετριοπάθεια, επειδή πολλοί Σύροι δεν θέλουν να αντικαταστήσουν τη δικτατορία του Άσαντ με μια σαλαφική τζιχαντιστική δικτατορία».

«Οι Σύροι θέλουν ειρήνη, όχι πορεία στην Ιερουσαλήμ. Θυμηθείτε ότι ο Φιντέλ Κάστρο προσπάθησε να μετριάσει την εικόνα του μετά την κατάληψη της εξουσίας στην Κούβα το 1959, για να αποκαλύψει τις πραγματικές του προθέσεις λίγους μήνες αργότερα».

«Οι Ταλιμπάν το 2021 προσπάθησαν να προβάλουν μια εικόνα μετριοπάθειας, μόνο για να επιστρέψουν στο έμφυλο απαρτχάιντ».

‘Ετσι ο Αμερικανός ειδικός καταλήγει ότι η υπέρβαση του σκεπτικισμού απέναντι στους ισχυρισμούς του Αλ Τζολάνι για μετριοπάθεια θα εξαρτηθεί από τη λήψη μέτρων από τη νέα συριακή κυβέρνηση που θα κερδίσουν την υποστήριξη τόσο των Σύριων όσο και χωρών.