Τι να κάνεις αν το στομάχι «διαμαρτύρεται» μετά τις υπερβολές των γιορτών

Υπάρχουν κάποιοι από μας που, ενώ είμαστε προσεκτικοί, το στομάχι μας μας εκδικείται με την παραμικρή «παράβαση», με αποτέλεσμα να μας ταλαιπωρούν τα συμπτώματα της δυσπεψίας. Μπορεί να φταίνε το στρες, η κούραση, το ξενύχτι, το πολύ και εκτός προγράμματος φαγητό, συγκεκριμένα τρόφιμα, τα ποτά και πολλά άλλα.

Έχουμε την τάση άλλωστε να το παρακάνουμε με όλα τα παραπάνω στη διάρκεια των γιορτών.

Όταν, μαζί με τη σχετική ροπή σε καταχρήσεις που παρατηρείται αυτές τις ημέρες, έχουμε και κάποια ευαισθησία στο στομάχι, ενδεχομένως και λόγω γενετικής προδιάθεσης, τότε προκύπτουν κατά διαστήματα αυξημένες συσπάσεις και παροδική παλινδρόμηση γαστρικού υγρού –είναι όξινο, και γι’ αυτό ερεθιστικό–, τα πολύ ενοχλητικά συμπτώματα που περιγράφουν τη δυσπεψία.

Πώς εκδηλώνεται

Συνήθως με αίσθημα καθυστερημένης πέψης, κοιλιακής διάτασης, πόνους στο στομάχι – ενίοτε, και ειδικά στο πάνω μέρος, κάτω από το στέρνο –, καούρες, ερυγές (ρεψίματα), βαρυστομαχιά, ξινίλες, φούσκωμα –ακόμα και χωρίς να έχουμε φάει πολύ– και τάση προς εμετό.

Τι φταίει

Η δυσπεψία γενικά προκαλείται ή επιδεινώνεται από την κατανάλωση τροφίμων με μεγάλη περιεκτικότητα σε ίνες (π.χ., η σκληρή φλούδα μήλου ή μελιτζάνας), σοκολάτας, καρυκευμάτων, εσπεριδοειδών, πολύ όξινων (όπως οι πίκλες), κρεμμυδιού, πιπεριάς (ειδικά καυτερής), αβγού, σκόρδου, παστών, καπνιστών κ.ά.

Την κατάσταση εντείνουν τα βαριά φαγητά (τσιγαριστά, πικάντικα, λιπαρά, τηγανητά, καυτερά κλπ.), το άγχος, το κάπνισμα, ο καφές, το αλκοόλ, τα αναψυκτικά, η πρόσληψη μεγάλης ποσότητας υγρών στα γεύματα κ.ο.κ.

Επιπλέον, κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του ευαισθησίες και τον ενοχλούν διαφορετικές τροφές – γι’ αυτό και είναι σκόπιμο να παρατηρήσουμε ποιες μας πειράζουν και να προσπαθούμε να τις αποφεύγουμε.

Τι θα μας βοηθήσει

Εκτός από την αποφυγή όλων των ερεθιστικών παραγόντων, τόσο των τροφίμων όσο και των επιβαρυντικών συνηθειών όπως το κάπνισμα, στη μάχη κατά της δυσπεψίας θα νικήσουμε αν τρώμε συχνά και μικρά γεύματα και αν φροντίζουμε το βραδινό μας να είναι ελαφρύ και να το έχουμε καταναλώσει τουλάχιστον δύο με τρεις ώρες προτού ξαπλώσουμε.

Επίσης, ειδικά στην περίπτωση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, που εκδηλώνεται κυρίως με καούρες, φαίνεται ότι μπορεί να μας βοηθήσει το να ανασηκώσουμε την πάνω πλευρά του στρώματός μας ώστε ο οισοφάγος μας να βρίσκεται ψηλότερα από το στομάχι και να περιορίζεται η άνοδος των υγρών.

Τέλος, οι άνθρωποι που υποφέρουν από δυσπεψία διαπιστώνουν ότι η απώλεια κιλών συμβάλλει στην αντιμετώπισή της.

Η επίσκεψη στο γαστρεντερολόγο

Ο κατάλληλος γιατρός για να διερευνήσει το πρόβλημα της δυσπεψίας που επιμένει και εμφανίζεται συστηματικά, ειδικά αν συνδυάζεται με συμπτώματα όπως απώλεια όρεξης και βάρους, και να αποκλείσει άλλες, παθολογικές και σοβαρότερες καταστάσεις είναι ο γαστρεντερολόγος.

Αφού πάρει το ιστορικό μας, θα μας εξετάσει κλινικά και ενδεχομένως θα μας συστήσει κάποιες ειδικές εξετάσεις (π.χ., γαστροσκόπηση, τεστ αναπνοής για τυχόν ανίχνευση ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, υπέρηχο άνω κοιλίας κ.ά.). Αν δεν βρεθεί κάτι παθολογικό (π.χ., πέτρες στη χοληδόχο κύστη, εγκατεστημένη γαστρίτιδα κ.ά.), θα αποδώσει το πρόβλημά μας σε μια αθώα λειτουργική διαταραχή του ανώτερου πεπτικού (λειτουργική δυσπεψία), όπως συμβαίνει στο 75% των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από δυσπεψία, και θα μας συμβουλέψει να αποφεύγουμε τους ερεθιστικούς παράγοντες και να την αντιμετωπίζουμε συμπτωματικά, όποτε κάνει την εμφάνισή της.

Υπάρχουν άλλωστε πολλά φάρμακα που μπορούν να μας βοηθήσουν αποτελεσματικά, όπως αυτά που καταστέλλουν την παραγωγή οξέος στο στομάχι και είναι σκόπιμο να λαμβάνονται πριν από το φαγητό.

Επίσης, τα γνωστά σε όλους μας αντιόξινα, που κι αυτά καταστέλλουν τα οξέα του στομαχιού, ανακουφίζουν από τις καούρες σε λιγότερο από μία ώρα από τη λήψη τους, ενώ τα αλγινικά, μια νεότερη κατηγορία φαρμάκων, δρουν άμεσα, εντός 5 λεπτών, σχηματίζοντας ένα προστατευτικό φράγμα στο στομάχι ώστε να συγκρατούνται τα οξέα και να εμποδίζεται η παλινδρόμησή τους προς τον οισοφάγο.

Με σύμμαχο τη φύση

Εκτός από τα φάρμακα, μπορεί να νιώσουμε ανακούφιση πίνοντας κάποια αφεψήματα με βότανα, όπως γλυκόριζα, μάραθο, μαντζουράνα, δυόσμο, μολόχα, μέλισσα, αγγελική, γλυκάνισο, κάρδαμο, χαμομήλι και φτελιά.

Αν και επιτρέπεται η περιστασιακή κατανάλωσή τους από υγιείς ενηλίκους, χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, όταν είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου.

Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά, τα οποία δεν πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα (ούτε βότανα ή αφεψήματα) χωρίς να τα έχει συστήσει ο παιδίατρος.

// Ευχαριστούμε τον Βασίλη Σαζανίδη, γαστρεντερολόγο-ηπατολόγο, για τη συνεργασία.

* Πηγή: Vita