Η Μογγολία επαναφέρει το παραδοσιακό αλφάβητό της

Η Μογγολία, μια χώρα αχανής, με ιστορία και πρώην αυτοκρατορία που βρίσκεται μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, ανακοίνωσε μια σημαντική πολιτιστική αλλαγή. Προχωρά στην επαναφορά του παραδοσιακού μογγολικού αλφαβήτου. Από την 1η Ιανουαρίου 2025, το παραδοσιακό αλφάβητο χρησιμοποιείται επίσημα από τις δημόσιες αρχές. Παράλληλα θα διδάσκεται στα σχολεία, αντικαθιστώντας σταδιακά το κυριλλικό αλφάβητο που εισήχθη το 1946 υπό σοβιετική επιρροή.

Το παραδοσιακό μογγολικό αλφάβητο, το οποίο γράφεται κάθετα, είχε εγκαταλειφθεί υπέρ του κυριλλικού κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εποχής. Η απόφαση αυτή θεωρείται ως προσπάθεια αποκατάστασης της πολιτιστικής ταυτότητας της χώρας και απομάκρυνσης από την κληρονομιά της σοβιετικής επιρροής.

Παράλληλη παρουσία

Για να διασφαλιστεί μια ομαλή μετάβαση, τα δύο αλφάβητα θα συνυπάρχουν για τα επόμενα πέντε χρόνια. Στόχος είναι το παραδοσιακό μογγολικό αλφάβητο να είναι το μοναδικό επίσημο αλφάβητο μέχρι το 2030.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η εθνοτική μογγολική κοινότητα στην Εσωτερική Μογγολία της Κίνας συνέχισε να χρησιμοποιεί το παραδοσιακό αλφάβητο, διατηρώντας ζωντανή αυτή την πολιτιστική κληρονομιά. Η εμπειρία και η γνώση τους θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην επανεισαγωγή και διάδοση του στη Μογγολία.

Η κίνηση αυτή αντικατοπτρίζει την επιθυμία της Μογγολίας να ενισχύσει την εθνική της ταυτότητα και να επανασυνδεθεί με τις ιστορικές και πολιτιστικές της ρίζες, απομακρυνόμενη από τις επιρροές που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα.

Η κυριαρχία του Κυριλλικού στη Μογγολία

Το 1946, με την έντονη σοβιετική επιρροή, το κυριλλικό αλφάβητο εισήχθη επίσημα στη Μογγολία. Παρόλο που η χώρα δεν υπήρξε ποτέ μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, βρισκόταν σε στρατηγική γεωγραφική θέση μεταξύ δύο μεγάλων κομμουνιστικών δυνάμεων, της ΕΣΣΔ και της Κίνας.

Οι Μογγόλοι κυβερνώντες, υπό την καθοδήγηση του Στάλιν, αποφάσισαν να αντικαταστήσουν το παραδοσιακό τους αλφάβητο με το κυριλλικό, ενισχύοντας τους δεσμούς με τη Μόσχα και τη νεοσύστατη Κίνα του Μάο.

Το παραδοσιακό μογγολικό αλφάβητο, το οποίο γράφεται κάθετα, εγκαταλείφθηκε παρά τις αντιδράσεις.

Σε αντίθεση με άλλα ιστορικά αλφάβητα, όπως το κινεζικό, το ιαπωνικό και το κορεατικό, που προσαρμόστηκαν στον οριζόντιο τρόπο γραφής για να εξυπηρετήσουν τις σύγχρονες ανάγκες, το μογγολικό διατήρησε τη μοναδικότητά του.

Η εισαγωγή του κυριλλικού συνοδεύτηκε από διώξεις διανοούμενων και την εξάλειψη παραδοσιακών πολιτιστικών στοιχείων.

Οι υπέρμαχοι της μογγολικής κουλτούρας υποστηρίζουν ότι η αλλαγή αυτή συνέβαλε στη διάβρωση της εθνικής ταυτότητας και μετέτρεψε τη Μογγολία σε ένα ακόμα σοβιετικό δορυφόρο.

Ακόμη και σήμερα, η πρωτεύουσα Ουλάν Μπατόρ φέρει εμφανή τα σημάδια αυτής της σοβιετικής επιρροής, τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στην οργάνωση της πόλης.

Παρά την κυριαρχία του κυριλλικού στη Μογγολία, η εθνικιστική μογγολική κοινότητα στην Εσωτερική Μογγολία της Κίνας συνέχισε να χρησιμοποιεί το παραδοσιακό αλφάβητο.

Αυτοί οι κάτοικοι διατήρησαν ζωντανό τον μογγολικό πολιτισμό, παρόλο που βρίσκονταν υπό την κυριαρχία του κινεζικού κράτους.

Η συμβολή τους θεωρείται ζωτικής σημασίας για την επανεισαγωγή του αλφαβήτου στη Μογγολία.

Το Σχέδιο επαναφοράς του παραδοσιακού αλφαβήτου

Το 2015, η κυβέρνηση της Μογγολίας ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επαναφέρει το παραδοσιακό αλφάβητο.

Από φέτος, το μογγολικό αλφάβητο θα συνυπάρχει με το κυριλλικό για πέντε χρόνια, ώστε η μετάβαση να είναι ομαλή.

Μέχρι το 2030, το παραδοσιακό μογγολικό αλφάβητο θα είναι το μοναδικό επίσημο στη χώρα.

Αυτή η αλλαγή σηματοδοτεί μια προσπάθεια αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μογγολίας και απομάκρυνσης από τις επιρροές της σοβιετικής εποχής.

Παράλληλα, οι νέες γενιές Μογγόλων έχουν ήδη εξοικειωθεί με το παραδοσιακό αλφάβητο μέσω της σταδιακής εισαγωγής του στα σχολεία.

Επιπλέον, η χρήση του λατινικού στο διαδίκτυο βοηθά στη γεφύρωση των γλωσσικών διαφορών, καθιστώντας τη μετάβαση πιο εύκολη.