Η Γροιλανδία στο στόχαστρο του Τραμπ – Μια εμμονή που τρομάζει την Ευρώπη

Η επιμονή του Ντόναλντ Τραμπ για την αγορά της Γροιλανδίας φαντάζει παράδοξη και προκαλεί ανησυχία στην Ευρώπη. Η πρότασή του να κάνει το νησί «μεγάλο ξανά», χρησιμοποιώντας την εμβληματική του γλώσσα, έχει τραβήξει την προσοχή, ενώ οι δηλώσεις του, όπως αυτές στην πλατφόρμα Truth Social, φαίνεται να υποδεικνύουν σοβαρές προθέσεις.

Ο ισχυρισμός ότι ο γιος του, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, θα επισκεφθεί τη Γροιλανδία για να «προστατεύσει» τη χώρα προσθέτει δραματικότητα στην κατάσταση. Ωστόσο, οι αντιδράσεις της Γροιλανδίας και της Δανίας δείχνουν ότι η πρόταση αυτή δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από τις αρμόδιες αρχές.

Η Γροιλανδία, μέσω του πρωθυπουργού της, έχει ξεκάθαρα απορρίψει κάθε ενδεχόμενο «πώλησης» της χώρας, ενώ η Δανία, ως αρμόδια για την εξωτερική πολιτική και άμυνα της Γροιλανδίας, ενίσχυσε την αμυντική παρουσία της στην περιοχή, καθιστώντας σαφές ότι το νησί δεν είναι διαθέσιμο για γεωπολιτικά παιχνίδια.

Άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν επίσης ανησυχήσει για την προοπτική αγοράς της Γροιλανδίας από τον Τραμπ. Για παράδειγμα, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Jean-Noël Barrot δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ευρώπη δεν θα αφήσει μια άλλη χώρα να «επιτεθεί στα κυρίαρχα σύνορά της» στο πλαίσιο της υπεράσπισης της Γροιλανδίας.

Η Γροιλανδία, ο Τραμπ και η «σύγκρουση» με τη Δανία

«Αλλά είναι δύσκολο να επιλέξεις μια μάχη όταν ο αντίπαλος είναι τόσο σημαντικός όσο οι ΗΠΑ και, μάλιστα, ο ίδιος ο Τραμπ» γράφει ο Fortune. Οι κάτοικοι της Γροιλανδίας έχουν επίσης εκφράσει την επιθυμία τους για στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Ο Τραμπ, ο οποίος έκανε την περιουσία του ως κατασκευαστής ακινήτων, δεν έχει υποχωρήσει. Έχει τονίσει ότι η ιδιοκτησία της Γροιλανδίας αποτελεί «απόλυτη ανάγκη» λόγω της στρατηγικής σημασίας της και των πλούσιων ορυκτών αποθεμάτων της.

Την Τρίτη, η φιλοδοξία του μετατράπηκε σε απειλή, όταν έθεσε επί τάπητος υψηλούς δασμούς ή στρατιωτικό καταναγκασμό κατά της Δανίας, εάν διακοπεί η επεκτατική του ατζέντα.

Επόμενος στόχος… Παναμάς και Καναδάς

Η διώρυγα του Παναμά και ο Καναδάς βρίσκονται επίσης στη γεωγραφική λίστα στόχων του Τραμπ.

Ενώ οι παγκόσμιοι ηγέτες και οι εμπειρογνώμονες έχουν προβλέψει νέους δασμούς υπό την κυβέρνηση Τραμπ, η προσφορά του εκλεγμένου προέδρου για τη Γροιλανδία είναι ένα πρόβλημα για το οποίο κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος.

«Αυτό το φετίχ του Τραμπ για την αγορά της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ θέτει δύσκολα ερωτήματα που κανείς στην Ευρώπη δεν πίστευε ότι θα έπρεπε να εξετάσει. Για τη Δανία, αυτό δεν είναι πλέον ένα ανόητο αστείο που πρέπει να αντικρούεται με τον ίδιο τρόπο», δήλωσε την Τετάρτη στο Fortune ο Στίβεν Μπλόκμανς, συνεργάτης ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής.

«Η Δανία μπορεί να βρει διεξόδους για στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ στη διαπραγμάτευση της πρόσβασης σε κρίσιμες πρώτες ύλες- αλλά πόσο θα είναι αρκετό για να ικανοποιήσει τον κορεσμό του Τραμπ;».

Η εμμονή των ΗΠΑ με τη Γροιλανδία

Το σχέδιο του Τραμπ μπορεί να ακούγεται παράξενο, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που ο εκλεγμένος πρόεδρος δηλώνει δημοσίως τις προθέσεις του σχετικά με το νησί της Αρκτικής.

Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τραμπ είχε διατυπώσει την ιδέα αυτή, η οποία έλαβε ανάμεικτες αντιδράσεις από τους συμβούλους του. Ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν επεδίωξε επίσης να αγοράσει το νησί από τη Δανία το 1946 έναντι 100 εκατομμυρίων δολαρίων σε χρυσό, αλλά η ευρωπαϊκή χώρα αρνήθηκε να το πουλήσει, ανέφερε η Wall Street Journal το 2019.

Από τότε μέχρι σήμερα, πολλά έχουν αλλάξει γεωπολιτικά. Η Ρωσία έχει απομακρυνθεί από τη Δύση και έχει εξαπολύσει πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ η Κίνα είναι ο νούμερο ένα στόχος του Τραμπ όταν πρόκειται για δασμούς.

Γιατί τη Γροιλανδία;

Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στην ελκυστικότητα της Γροιλανδίας για τον Τραμπ: Συνδέεται πολιτισμικά με την Ευρώπη, συντηρείται μέσω επιδοτήσεων από την Κοπεγχάγη και είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Το νησί διαθέτει επίσης μια τεράστια διαστημική βάση των ΗΠΑ, καθιστώντας το το βορειότερο φυλάκιο των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων.

Ίσως το πιο ενδιαφέρον είναι ότι η Γροιλανδία φιλοξενεί επίσης μέταλλα σπάνιων γαιών που γίνονται πιο προσιτά λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε μέχρι πού θα φτάσει ο Τραμπ για να βάλει χέρι στη Γροιλανδία. Φαίνεται όμως έτοιμος να ρισκάρει.