Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2025
weather-icon 13o
Γιούκιο Μισίμα: Η «ευγενής αυτοκτονία»

Γιούκιο Μισίμα: Η «ευγενής αυτοκτονία»

Θύμα του υπερπατριωτισμού

Το εντυπωσιακώτερο μεταπολεμικό χαρακίρι συνετελέσθη την Τετάρτη (σ.σ. 25 Νοεμβρίου 1970) εις το Τόκιο με όλη την τελετουργικότητα των παλαιών Σαμουράι. Δράστης και θύμα υπήρξε ο γνωστός συγγραφεύς Γιούκιο Μισίμα, που αυτοκτόνησε ανοίγοντας την κοιλιά του με την κοφτερή άκρη ενός σπαθιού. Με το δραματικό αυτό τέλος της ζωής του ο Μισίμα, εμφορούμενος υπό άκρως δεξιών φρονημάτων, θέλησε να εξάρη την πεποίθησίν του για τον επανεξοπλισμό της Ιαπωνίας.


Ο Μισίμα το 1931, σε ηλικία έξι ετών

Όπως απεκάλυψαν τρεις οπαδοί του Μισίμα ανήκοντες εις την οργάνωση «Τάτε Νο Και» («Ένωσις της Ασπίδος»), ο μυθιστοριογράφος προετοίμαζε πραξικόπημα. Κατασχεθέντα έγγραφα επιβεβαιούν τις αποκαλύψεις αυτές.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 27.11.1970, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Περί το τέλος Μαρτίου ο Μισίμα εδήλωσε εις τους οπαδούς του ότι δεν είχε πλέον εμπιστοσύνη εις την Δίαιταν (Ιαπωνική Βουλή) και το μόνο που απέμενε ήταν το πραξικόπημα. Μαζί με τον Χίσσο Μορίτα, ο Μισίμα απεφάσισε να συλλάβη ως όμηρο τον διοικητή συντάγματος για να εξαναγκάση έτσι τους άνδρας της στρατιωτικής αυτής δυνάμεως να τον βοηθήσουν εις την πραγματοποίηση των σχεδίων του.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 27.11.1970, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Η εκλογή του εστράφη εις τον διοικητή του 32ου συντάγματος και ως ημερομηνία ενάρξεως της επιχειρήσεως ωρίσθη η 25η Νοεμβρίου. Εν τούτοις την 21η Νοεμβρίου ο συγγραφεύς διεπίστωσε ότι ο διοικητής του συντάγματος δεν θα ευρίσκετο εις το γραφείο του, και κατόπιν αυτού μετέβαλε σχέδια και απεφάσισε να συλλάβη ως όμηρο τον διοικητή της Αμύνης της Ανατολικής Ιαπωνίας, στρατηγό Μασούντα. Ενώπιον όμως των χλευασμών με τους οποίους οι στρατιώται υπεδέχθησαν τον λόγο του, ο Μισίμα αντελήφθη ότι το σχέδιό του απέτυχε.

Οι τρεις συνεργάται του ανέφεραν επίσης ότι, πριν πεθάνει, ο Μισίμα εζήτησε από αυτούς να ζήσουν για να εξηγήσουν εις το δικαστήριο τους σκοπούς του κινήματός του.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 27.11.1970, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Αλλ’ οι Ιάπωνες επίσημοι ανησυχούν. Και φοβούνται ότι η χθεσινή «τελετουργική αυτοκτονία» είναι δυνατόν να προκαλέση επιδημία αυτοκτονιών με χαρακίρι και ν’ αναζωογονήση τις παλαιές στρατιωτικές παραδόσεις του τόπου. Η κυβέρνησις προσπαθεί να μετριάση την εντύπωση που ασφαλώς προκάλεσε εις τον ιαπωνικό λαό ο «ευγενής θάνατος» του Μισίμα, σύμφωνα με τις παραδόσεις των Σαμουράι. Και δεν έχει λησμονηθή ακόμη ότι ανάλογες ακρότητες από τους φανατικούς της Δεξιάς, κατά την δεκαετία 1930-1940, ωδήγησαν την Ιαπωνία εις τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.


Ο Μισίμα το 1955

Ο Γιούκιο Μισίμα, 45 ετών και υποψήφιος άλλοτε για το Νομπέλ, είχε αναδειχθή τον τελευταίο καιρό σε πρωταθλητή της αφυπνίσεως του υπερπατριωτισμού εις την Ιαπωνίαν. Διάσημος ήδη για την συγγραφική του εργασία, αλλά εντελώς άσημος από πολιτικής απόψεως, ο Μισίμα εδώ και δύο χρόνια είχε σχηματίσει ένα είδος ιδιωτικού στρατού, έναν στρατό-οπερέτα, του οποίου ήταν αρχηγός και που είχε για στόχο ν’ αναζωπυρώση τον πατριωτισμό και να ξυπνήση πάλι εις τους Ιάπωνες την αγάπη της στολής και των «χρυσών κουμπιών».

Επί κεφαλής μιας διμοιρίας του στρατού του αυτού, ο Μισίμα παρουσιάσθηκε την Τετάρτη το πρωί εις το γενικό επιτελείο της «δυνάμεως αυτοαμύνης» της περιφερείας του Τόκιο. Όλοι τους έφεραν στολή και, όπως οι παλιοί Σαμουράι όταν έφευγαν για τον πόλεμο, είχαν δεμένο το μέτωπό τους με μια λευκή ταινία. Κατόπιν αιτήσεώς του, ο Μισίμα και τέσσερες σύντροφοί του εισήχθησαν εις το γραφείο του διοικητού, στρατηγού Μασίτα.


Σύμφωνα με τις πρώτες αφηγήσεις, ο Μισίμα συνωμίλησε πρώτα με τον στρατηγό, που τον εγνώριζε από παλαιά, ενώ οι τριάντα άνδρες του έκλειναν τις πύλες του στρατηγείου. Υπό συνθήκας ασαφείς ακόμα, η συνομιλία εξετραχύνθη και κατέληξε σε ένοπλη επίθεση κατά του στρατηγού και των επιτελών του. Οι «επισκέπται» τραυμάτισαν περί τους δώδεκα αξιωματικούς, συνέλαβαν τον στρατηγό και τον έδεσαν επάνω σ’ ένα κάθισμα.


Εις την δεύτερη πράξη του δράματος, ο Μισίμα εμφανίσθηκε εις τον εξώστη που βλέπει προς την εσωτερική αυλή, απηυθύνθη προς τους στρατιωτικούς που άναυδοι τον άκουγαν και τους ωμίλησε για το «απαράδεκτα ειρηνόφιλο Σύνταγμα», για την κυβέρνηση, για τον στρατό και για το μέλλον του έθνους. Φαίνεται όμως ότι οι λόγοι του απεδοκιμάσθησαν.


Τρίτη πράξις: Ο Μισίμα επιστρέφει εις το γραφείο του στρατηγού Μασίτα και εκεί, εμπρός εις τον ακινητοποιημένο στρατηγό, αρχίζει το τελετουργικό χαρακίρι. Γονάτισε, απέβαλε το χιτώνιο, έμεινε γυμνός έως την μέση και με το σπαθί του άνοιξε από τη μία άκρη έως την άλλη την κοιλιά του. Η παλαιά παράδοση της «ευγενούς αυτοκτονίας» ετηρήθη κατά γράμμα. Ο υπασπιστής του, κάποιος Μορίτα, όρθιος πίσω του, σήκωσε το σπαθί του, το κατέβασε με δύναμη, ο αέρας «σφύριξε» και το κεφάλι του Γιούκιο Μισίμα κύλησε μέσα σε μια λίμνη από αίμα. Αλλά το δράμα δεν είχε τελειώσει ακόμη. Με την σειρά του ο Μορίτα άνοιξε κι’ αυτός την κοιλιά του και ένας τρίτος σύντροφος τον αποτελείωσε με τον πατροπαράδοτο αποκεφαλισμό.


Όταν, εις τα χρόνια της μιλιταριστικής Ιαπωνίας, οι υπερπατριώτες έκαναν το αίμα να τρέχη κρουνηδόν, ολόκληρο το έθνος, σ’ ένα κύμα υστερισμού, θαύμαζε και λάτρευε σαν ήρωες κοινούς δολοφόνους. Η νέα Ιαπωνία ζη σ’ έναν άλλο κόσμο, και τον κόσμο αυτόν θέλησε να συγκλονίση ο Μισίμα με τον θεαματικό του θάνατο.


Το συγγραφικό ταλέντο του Γιούκιο Μισίμα ήταν γενικά αναγνωρισμένο, γνωστός όμως ήταν συγχρόνως για την λατρεία του προς την δύναμη και για τις ιδέες του, που έκλειναν μέσα τους αίμα, θάνατο και αυτοκαταστροφή. «Πράξις τρελλού», είπε ο πρωθυπουργός κύριος Σάτο αναφερόμενος εις το χαρακίρι, και εμφανής ήταν η μέριμνά του να εξορκίση το φάντασμα αυτό, που ερχόταν από τα παλιά. Τον χαρακτηρισμό που έδωσε ο πρωθυπουργός, οι επίσημοι θέλουν να πιστεύουν ότι συμμερίζεται η πλειοψηφία των Ιαπώνων.

*Κείμενο που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» (αναδημοσίευση άρθρου της παρισινής Le Monde) τη μεθεπομένη του θανάτου του Γιούκιο Μισίμα, Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 1970.

Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, ο Γιούκιο Μισίμα (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Κιμιτάκε Χιράοκα), ένας από τους μείζονες και πλέον αμφιλεγόμενους ιάπωνες συγγραφείς και δραματουργούς του 20ού αιώνα, γεννήθηκε στο Τόκιο στις 14 Ιανουαρίου 1925 και απεβίωσε στην ιαπωνική πρωτεύουσα στις 25 Νοεμβρίου 1970.


Πέραν του συγγραφικού έργου του, ενός μείγματος σύγχρονης και παραδοσιακής αισθητικής, στο οποίο κυριαρχούν η βία, η σεξουαλικότητα και ο θάνατος, ο Μισίμα καταπιάστηκε επίσης με την ηθοποιία και τη σκηνοθεσία, στο θέατρο και στον κινηματογράφο.


Στα σημαντικότερα γραπτά του περιλαμβάνονται τα μυθιστορήματα «Εξομολογήσεις μιας μάσκας», «Ο ναός του χρυσού περιπτέρου» και «Η θάλασσα της γονιμότητας» (τετραλογία), καθώς και το αυτοβιογραφικό δοκίμιο «Ήλιος και χάλυβας».

Must in

Σπανούλης: «Θα είμαι πάντα ευγνώμων στον Σφαιρόπουλο, είχαμε σπουδαία συνεργασία»

Ο Βασίλης Σπανούλης έσταζε μέλι για τον Γιάννη Σφαιρόπουλο μετά την ήττα της Μονακό από τον Ερυθρό Αστέρα, δηλώνοντας ευγνώμων στον Έλληνα κόουτς

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2025
Απόρρητο