Παύλος Παλαιολόγος: Δεν χωρά εδώ το γνώθι σαυτόν
«Πώς τα βλέπεις;»
- Αδυνατούν να οριοθετήσουν τα συναισθήματά τους οι μαθητές - Εμφανή τα προβλήματα στις επιδόσεις τους
- Σε καρναβαλικούς ρυθμούς η Πάτρα - Απόψε η Τελετή Έναρξης στην Πλατεία Γεωργίου
- Το μυστικό ημερολόγιο της Αγγλίδας φίλης του Χίτλερ – Τον αποκαλούσε «θείο Λύκο»
- Μητσοτάκης: Όταν τα χρόνια περνούν ξεχωρίζουμε όσα είναι αληθινά σημαντικά – Σχόλιο για το βιβλίο Σαββόπουλου
Πάντα επίκαιρη η πολιτικολογία, πήρε ιδιαίτερη ένταση τον τελευταίο καιρό. Συναντάσαι με τον γνώριμο, και ούτε την καθιερωμένη ερώτηση για την υγεία σου θυμάται να σου απευθύνη. Κυριαρχεί το άλλο: «Πώς τα βλέπεις;»
Όχι που δίνει σημασία στη γνώμη σου. Η ερώτησή του έχει διπλό στόχο: ο ένας, να δη σε ποιον από τους δίσκους της ζυγαριάς έχεις ρίξει το ατομικό σου βάρος· ο άλλος, για να βρη αφορμή να κάνη τη μικρή του αγόρευση.
Είναι άραγε δείγμα αναπτύξεως το πανάρχαιο αυτό πάθος; Είναι εκδήλωση ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τα κοινά; Φιλοπατρίας που γίνεται μανία και έρωτας; Αν όμως ξεκινούσαμε από τέτοια βάση, θάπρεπε να φθάναμε στο συμπέρασμα ότι υπανάπτυκτος είναι ο πατριωτισμός άλλων χωρών και υπανάπτυκτοι οι λαοί που τους θεωρούμε αναπτυγμένους.
«ΤΟ ΒΗΜΑ», 14.1.1964, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Πολιτική συζήτηση στα σαλόνια, στα τρόλλεϋ, στα καφενεία, στα πεζοδρόμια μιας ξένης πολιτείας; Αν την ακούσετε κάποτε, η εκπομπή θα προέρχεται από Ρωμιό ταξιδιώτη ή μετανάστη που και στον τόπο της αποδημίας του δεν φανατίζεται για του δικού του μόνο τόπου την πολιτική, αλλά και για την πολιτική του τόπου στον οποίο διαμένει. Πολύ δε πιο έντονα από τον πολίτη αυτής της χώρας.
Δεν πολιτικολογούν· ψηφίζουν οι ξένοι. Όσο δε νάρθη η ώρα της ψήφου, διαβάζουν εν ψυχρώ τις εφημερίδες τους, μορφώνουν γνώμη, αδιαφορούν για πρόσωπα, προσέχουν καταστάσεις και για να εκφρασθούν πολιτικά περιμένουν τις συγκεντρώσεις των διαφόρων παρατάξεων.
Σ’ εμάς η πολιτική κρατά τα σκήπτρα του λόγου. Πάνδημη η συμμετοχή. Όσοι έχουν λαλιά. Με το ένα σου κι’ ένα μου όλοι. Δεν χωρά εδώ το γνώθι σαυτόν. Δεν υπάρχουν συμπλέγματα κατωτερότητας, όπως εκείνα που εκδηλώνονται όταν εξωπολιτικό είναι το θέμα της συζητήσεως.
Φέρτε την κουβέντα στον Σεφέρη. Ποδοσφαιριστής; Σε ποιαν ομάδα ανήκει, ρωτά ο άνθρωπος του λαού. Τον ενημερώνετε: Όχι, δεν είναι ποδοσφαιριστής. Είναι ποιητής και ανήκει στην ομάδα Νομπέλ. Πηγαίνουν τότε πάσο και ανυπομονούν να κλείση ο φάκελλος και να μπούνε στην πολιτική, που αποτελεί τα γνώριμα ύδατά τους.
«ΤΟ ΒΗΜΑ», 14.1.1964, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Πού τα πιάνεις τότε τα ξεφτέρια; Γλωσσάρες που δεν σταματάνε. Κάνε στην μπάντα κύριε πολιτειολόγε, οικονομολόγε, κοινωνιολόγε, συνταγματολόγε. Θα σε πρόσεχαν και θα θαύμαζαν τη σοφία σου, αν δεν συσχέτιζες την επιστήμη σου με την πολιτική. Μια όμως που έμπλεξες τον παράγοντα πολιτική και μιλάς για προγράμματα, επιτεύξεις και αποτυχίες, σε βλέπουν σα μύγα, και ο αναλφάβητος, που δεν έχει ασκηθή στην ανάγνωση ούτε όσο χρειάζεται για να διαβάση τόνομα του υποψηφίου που θα σταυρώση, βγάζει τέτοια γλώσσα πάνω σε θέμα οικονομικό ή συνταγματικό, που εσύ ο οικονομολόγος ή ο καθηγητής του Συνταγματικού τού παραχωρείς την έδρα.
Ο Παύλος Παλαιολόγος μαζί με τον Ελευθέριο Βενιζέλο
«Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 15.4.1976, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Η πολιτική συζήτηση είναι όπως και η ψήφος: ισοπεδώνει. Μια ψήφο ο πρύτανις, μια και η παραδουλεύτρα του. Μια γλώσσα ο σοφός, μια ο ξυλοσχίστης. Έτσι, το πολιτικό θέμα καταλύει τα συμπλέγματα. Ανοίξτε στον πλανόδιο συζήτηση σε μια από τις επιστήμες που εμπίπτουν στο χώρο της πολιτικής. Παίρνει στάση ταπεινοφροσύνης και δηλώνει άγνοια. «Τι καταλαβαίνω εγώ από τέτοια;» Φέρτε όμως τη συζήτηση στην πολιτική, που περιέχει όλες τις επιστήμες, και τον βλέπετε περιφρονητή των απόψεών σας, ορμητικό, προκλητικό, αδίστακτο στην ανάπτυξη της πίστεώς του.
Στην ισοπέδωση αυτή μορφωμένων και αμόρφωτων, που ικανοποιεί τον εγωισμό του Ρωμιού, ίσως να οφείλεται η άνθηση της πολιτικής συζητήσεως στην Ελλάδα.
Μια σκέψη. Σκέψεις πουλάμε. Άλλη μια στις τόσες.
*Κείμενο του Παύλου Παλαιολόγου, που έφερε τον τίτλο «Πολιτικά» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» ακριβώς πριν από 61 χρόνια, στις 14 Ιανουαρίου 1964, ημέρα Τρίτη και τότε.
Κλασικός Παλαιολόγος: ματιά διεισδυτική, μήνυμα διαχρονικό, λόγος μεστός.
Στην κεντρική φωτογραφία του παρόντος άρθρου, ο Παύλος Παλαιολόγος μαζί με τον Πατριάρχη Αθηναγόρα.
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις