Το 2000 οι παγετώνες (εκτός από τα στρώματα πάγου στη Γροιλανδία και στην Ανταρκτική) κάλυπταν μια περιοχή 705.221 τετραγωνικών χιλιομέτρων και περιείχαν 121.728 δισ. τόνους πάγου σε παγκόσμιο επίπεδο. Εκτοτε χάνουν περί το 5% της μάζας πάγου τους ετησίως – σε τοπικό μάλιστα επίπεδο χάνεται κάθε χρόνο το 2% των παγετώνων στην Ανταρκτική και το 39% στην Κεντρική Ευρώπη.
Χρήση ποικίλων μεθόδων παρατήρησης
Μια νέα μελέτη που διεξήχθη από διεθνή ερευνητική ομάδα, υπό τον συντονισμό της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Παρακολούθησης των Παγετώνων (WGMS) η οποία έχει την έδρα της στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης στην Ελβετία, παρέχει τώρα την πιο ενδελεχή εικόνα σχετικά με τις αλλαγές των παγετώνων παγκοσμίως. Οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη GlaMBIE (Glacier Mass Balance Intercomparison Exercise) συνέλεξαν, συνδύασαν και ανέλυσαν τις αλλαγές στην έκταση των παγετώνων με χρήση διαφορετικών μεθόδων πεδίου αλλά και δορυφορικών παρατηρήσεων για την περίοδο 2000 – 2023.
Συγκεκριμένα οι ερευνητές συνέθεσαν 233 εκτιμήσεις σχετικά με τις τοπικές αλλαγές στη μάζα των παγετώνων οι οποίες συνελέγησαν από 450 πηγές δεδομένων. «Συνδυάζοντας τα πλεονεκτήματα διαφορετικών μεθόδων παρατήρησης, η μελέτη GlaMBIE παρέχει νέα γνώση σχετικά με τις τοπικές τάσεις και τις αλλαγές στην παγοκάλυψη από χρόνο σε χρόνο. Συγχρόνως όμως παρέχει τη δυνατότητα εντοπισμού διαφορών μεταξύ των μεθόδων παρατήρησης, γεγονός που αποτελεί ευκαιρία για τη βελτίωση των μελλοντικών αναλύσεων» ανέφερε ο Μίκαελ Ζεμπ, καθηγητής στο Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης που ηγήθηκε της μελέτης.
Ανοδος της στάθμης της θάλασσας κατά 18 χιλιοστά
Με βάση τα ευρήματα της GlaMBIE, από το 2000 ως το 2023 κατεγράφη απώλεια της μάζας πάγου των παγετώνων παγκοσμίως της τάξεως των 6.542 δισ. τόνων. Αυτή η απώλεια συνεισέφερε σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 18 χιλιοστά – ετήσιος ρυθμός ανόδου της τάξεως των 0,75 χιλιοστομέτρων ετησίως. Αυτά τα αποτελέσματα θέτουν τους παγετώνες στη δεύτερη θέση των παραγόντων που είναι υπαίτιοι για την παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας, μετά τη θέρμανση των ωκεανών.
Ενας «στόλος» δορυφόρων χρησιμοποιήθηκε για την παρακολούθηση των παγετώνων παγκοσμίως. Από επάνω προς τα κάτω οι δορυφόροι CryoSat, Terra, ICESat και τα δίδυμα διαστημόπλοια GRACE επάνω από έναν χάρτη που δείχνει το στρώμα πάγου Vatnajökull στην Ισλανδία (ESA, NASA, Planetary Visions)
Σε ετήσια βάση οι παγετώνες έχασαν 273 δισ. τόνους πάγου, αύξηση της τάξεως του 36% από το πρώτο μισό (2000-2011) στο δεύτερο μισό (2012-2023) της περιόδου ανάλυσης. Η απώλεια μάζας πάγου ήταν κατά 18% περίπου μεγαλύτερη σε σύγκριση με την απώλεια του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας και περισσότερο από διπλάσια σε σύγκριση με εκείνη του στρώματος πάγου της Ανταρκτικής.
«Βυθίζονται» τα αποθέματα γλυκού νερού
Επιπροσθέτως το λιώσιμο των παγετώνων οδηγεί σε απώλεια των αποθεμάτων γλυκού νερού. «Για να εννοήσει κάποιος την απώλεια νερού πρέπει να λάβει υπόψη του ότι η απώλεια πάγου της τάξεως των 273 δισ. τόνων σε ένα μόνο έτος αντιστοιχεί στην ποσότητα γλυκού νερού που καταναλώνει ολόκληρος ο παγκόσμιος πληθυσμός σε 30 χρόνια – με τη λογική της κατανάλωσης των τριών λίτρων νερού κατ’άτομο ανά ημέρα» σημείωσε ο καθηγητής Ζεμπ.
Η Αρκτική και η Ανταρκτική «κλειδιά» της ανόδου της στάθμης της θάλασσας
«Οι παγετώνες αποτελούν ζωτικής σημασίας πηγές γλυκού νερού, ιδίως για τις τοπικές κοινότητες στην Κεντρική Ασία και στις Κεντρικές Ανδεις όπου οι παγετώνες κυριαρχούν στην απορροή κατά τις θερμές και ξηρές περιόδους» ανέφερε η παγετωνολόγος του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης Ινές Ντουσαγιάν η οποία έλαβε μέρος στις αναλύσεις της μελέτης GlaMBIE. Η ειδικός προσέθεσε ωστόσο πως σε ό,τι αφορά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας «οι περιοχές της Αρκτικής και της Ανταρκτικής οι οποίες καλύπτονται σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από παγετώνες αποτελούν το ‘κλειδί’. Σχεδόν το 25% της συνεισφοράς των παγετώνων στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας αφορά την Αλάσκα».
Διεθνές έτος για τη Διατήρηση των Παγετώνων
Η GlaMBIE αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στο πλαίσιο του Διεθνούς Ετους για τη Διατήρηση των Παγετώνων που έχει οριστεί το 2025 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Ελπίζεται ότι το 2025 θα οδηγήσει πράγματι σε αφύπνιση σχετικά με την απώλεια των παγετώνων η οποία αναμένεται να είναι ακόμη μεγαλύτερη στο μέλλον.
Επιτάχυνση της απώλειας ως το τέλος του αιώνα και ανάγκη για επείγουσα δράση
«Οι παρατηρήσεις και οι πρόσφατες μελέτες μας με βάση μαθηματικά μοντέλα μαρτυρούν ότι η απώλεια των παγετώνων θα συνεχιστεί και πιθανώς θα επιταχυνθεί ως το τέλος του αιώνα» σημείωσε ο παγετωνολόγος του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης και εκ των επικεφαλής της GlaMBIE Σάμιουελ Νουσμπάουμερ και συμπλήρωσε ότι «οι προβλέψεις αυτές ενισχύουν την έκκληση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (ΙPCC) για επείγουσα δράση προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η θέρμανση του πλανήτη που αυτές συνεπάγονται και έτσι να περιοριστεί η επίδραση της απώλειας των παγετώνων στη διαθεσιμότητα του νερού και στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο».
Ο Θανάσης Μπέμπης ήταν το τέλειο «10». Και ο μύθος του για δεκαετίες ξεκινούσε πάντα με τις ίδιες λέξεις. Τα πειράγματα στον αδελφικό του φίλο Ανδρέα Μουράτη, η τραγιάσκα του Μανταλόζη και τα… πνευματικά δικαιώματα του «Πινόκιο»
Ολυμπιονίκης και ασημένιος παγκόσμιος πρωταθλητής μόλις στα 26 του έτη, ο Εμμανουήλ Καραλής είναι πολύ περισσότερα από ένας αθλητής που αγγίζει τον ουρανό
Ο θρυλικός καλλιτέχνης της Eurovision, Johnny Logan, έφτασε χθες, Κυριακή 23 Μαρτίου 2025, στην Αθήνα για πρώτη φορά, ενόψει των δύο προγραμματισμένων εμφανίσεών του στο Θέατρο Παλλάς.
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Δευτέρα 24.03.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/03/pexels-ayush-mann-2953262-12439532-1-600x384.jpg)
