To τηλεσκόπιο James Webb βλέπει τη μαύρη τρύπα του Γαλαξία να τρώει κολατσιό

Η πανίσχυρη υπέρυθρη όραση του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb προσφέρει νέα στοιχεία για το χαοτικό περιβάλλον γύρω από τον Τοξότη Α*, τη μαύρη τρύπα που κρύβεται στο κέντρο του Γαλαξία, με μάζα 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου.

Το James Webb αφιέρωσε περισσότερο χρόνο παρατήρησης σε σχέση με προηγούμενες απόπειρες και κατέγραψε τις λάμψεις που παράγονται από μάζες αερίου λίγο πριν χαθούν μέσα στο κοσμικό τέρας.

Η ίδια η μαύρη τρύπα είναι εξ’ ορισμού αόρατη, ωστόσο οι αστρονόμοι μπορούν να παρατηρήσουν τον λεγόμενο «δίσκο συσσώρευσης», έναν δίσκο από διάπυρο υλικό που περιφέρεται με ακραία ταχύτητα γύρω από τον ορίζοντα των γεγονότων –το όριο πέρα από το οποίο τίποτα, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να δραπετεύσει από τη βαρυτική έλξη της μελανής οπής.

Τον μηχανισμό παραγωγής των λάμψεων εξήγησε ο Χάουαρντ Μπάσχαους του Ινστιτούτου Επιστήμης Διαστημικού Τηλεσκοπίου, μέλος της ερευνητικής ομάδας:

«Μάζες αερίου συγκρούονται η μία με την άλλη, και σε κάποιες περιπτώσεις συμπιέζονται από τα ισχυρά μαγνητικά πεδία στον δίσκο συσσώρευσης» είπε.

Ο δίσκος συσσώρευσης του Τοξότη Α* σε εικόνα προηγούμενης μελέτης με το τηλεσκόπιο ΕΤΗ (ΕΤΗ Collaboration)

Όπως πρόσθεσε ο Φαράντ Γιούσεφ-Ζάντε του Πανεπιστημίου Northwestern του Ίλινοϊ, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στο The Astrophysical Journal Letters, «ο δίσκος συσσώρευσης είναι μια χαοτική περιοχή γεμάτη αναταράξεις. Το αέριο γίνεται πιο χαοτικό και συμπιέζεται καθώς πλησιάζει την μαύρη τρύπα».

Σύμφωνα με τη μελέτη, το υλικό του δίσκου συσσώρευσης φαίνεται ότι προέρχεται από τους ανέμους κοντινών άστρων, σωματίδια που εκτοξεύονται διαρκώς στο διάστημα από όλα τα άστρα.

Το 90% του υλικού αυτού χάνεται τελικά στη μαύρη τρύπα, ενώ το υπόλοιπο εκτινάσσεται τελικά πίσω στο Διάστημα.

Το James Webb αφιέρωσε συνολικά 48 ώρες παρατήρησης σε διάστημα ενός έτους, πολύ περισσότερο από ό,τι είχαν διαθέσει άλλα τηλεσκόπια για τη μελέτη του Τοξότη Α*. Μέχρι σήμερα, οι αστρονόμοι είχαν καταφέρει να καταγράψουν μόνο τις εντονότερες από τις λάμψεις που περιγράφει η νέα μελέτη.

Η μαύρη Τρύπα του Γαλαξία εκπέμπει περίπου τρεις λάμψεις ανά 24 ωρο και θεωρείται σχετικά ήσυχη.

Μαύρες τρύπες κρύβονται στα κέντρα όλων των γαλαξιών και συχνά ξεσπούν με ριπές ακτινοβολίας, καθώς καταπίνουν ολόκληρους πλανήτες ή άστρα.

Σε κάποιες περιπτώσεις η ακτινοβολία των κεντρικών μελανών οπών ξεπερνά τη λαμπρότητα ολόκληρων γαλαξιών.

Σε αυτή την περίπτωση, οι κεντρικές μαύρες τρύπες ονομάζονται κβάζαρ, φαινόμενα τόσο λαμπρά ώστε διακρίνονται από την άλλη άκρη του Σύμπαντος.