Χάιντι Ράιχινεκ: Το νέο πολιτικό «αστέρι» της «αναστημένης» Αριστεράς στη Γερμανία

Εδώ και πολύ καιρό φαινόταν ότι το Κόμμα της Αριστεράς (Die Linke) στη Γερμανία δύσκολα θα μπορούσε να εκπροσωπηθεί στη νέα Μπούντεσταγκ, την Ομοσπονδιακή Βουλή, που θα προκύψει από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου.

Μετά και την πρόσφατη διάσπαση υπό τη Σάρα Βάγκεκχερντ και τη δημιουργία του υβριδικού «συντηρητικού αριστερού» κόμματος BSW, το εκλογικό όριο του 5% φάνταζε άπιαστο για το άλλοτε κραταιό στην ανατολική Γερμανία Die Linke.

Οι ελπίδες για αποφυγή της κοινοβουλευτική του εξαφάνισης έδειχναν να περιορίζονται στους βετεράνους της «παλιάς φρουράς» -τους Γκρέγκορ Γκίζι, ο Ντίτμαρ Μπαρτς και Μπόντο Ράμελοου, τρία ιστορικά στελέχη- και στην εκλογή τους με βάση την «άμεση εντολή» (Direktmandat) από τους ψηφοφόρους.

Πρόκειται για άλλη μια ιδιαιτερότητα του εκλογικού συστήματος στη Γερμανία, όπου οι μισές κοινοβουλευτικές έδρες κατανέμονται με σταυρό προτίμησης και οι άλλες μισές βάσει της κομματικής λίστας.

Η Αριστερά έδωσε ακόμη και κωδική ονομασία σε αυτήν την επιδίωξη. Αυτοσαρκαστικά ή μη, την αποκάλεσε «Mission Silberlocke», ελληνιστί «ασημένια μπούκλα».

Τώρα φαίνεται ότι δεν θα είναι οι γκριζομάλληδες που θα μπορούσαν να σώσουν το κόμμα από την εκλογική καταστροφή, αλλά μια χαρισματική 36χρονη κοκκινομάλλα, η Χάιντι Ράιχινεκ.

Κορυφαία υποψήφια της Αριστεράς -μαζί με τον 63χρονο συμπρόεδρο του κόμματος, Γιαν Πάουλ φαν Άκεν- έγινε viral με τη μαχητική ομιλία της στην Μπούντεσταγκ υπέρ του τείχους προστασίας απέναντι στην ακροδεξιά του AfD, στο οποίο προκάλεσαν προεκλογικά επικίνδυνες ρωγμές οι Χριστιανοδημοκράτες.

Η παρέμβασή της από βήματος της Ομοσπονδιακής Βουλής συγκέντρωσε πάνω από 30 εκατομμύρια προβολές σε διάφορες πλατφόρμες.

Οι ακόλουθοί της στο Instagram αυξήθηκαν ξαφνικά από 130.000 σε 280.000 και στο TikTok από 348.000 σε 460.000.

Η ισχυρή παρουσία της Χάιντι Ράιχινεκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -που μονοπωλούσε μέχρι πρότινος το AfD- και κυρίως η χαρισματική ρητορική της θεωρούνται από τους βασικούς παράγοντες της επαναπροώθησης της Αριστεράς στην κεντρική πολιτική σκηνή.

View this post on Instagram

A post shared by Heidi Reichinnek (@heidireichinnek)

Αριστερή ανανέωση

Με τα σύντομα βίντεό της, η Ράιχινεκ έχει πετύχει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα πολιτικής απήχησης στο TikTok.

Χωρίς ξύλινη γλώσσα, μιλά στους νέους για την πολιτική και τις προκλήσεις στη Γερμανία, για κοινωνική και οικονομική δικαιοσύνη, για ένα καλύτερο μέλλον.

«Όταν σκέφτομαι, θέλω να κάνω όπως η Χάιντε Ράιχνινεκ», αναφέρουν σε ένα τραγούδι τους που αφιέρωσαν προ ημερών στην αριστερή πολιτικό δύο Γερμανοί ράπερ, με την ίδια να κάνει κοινή εμφάνισή μαζί τους σε βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Το αποτέλεσμα είναι η υποψηφιότητα της Χάιντι να εμπνέει νέους στη Γερμανία να ασχοληθούν με την πολιτική, ενόσω το κόμμα της δίνει μάχη -κόντρα στον όλεθρο των περσινών κρατιδιακών εκλογών- για την κοινοβουλευτική επιβίωσή του.

Αυτή η τάση ανανέωσης αποτυπώνεται στην αξιοσημείωτη αύξηση των μελών του Die Linke.

Έχουν πια ξεπεράσει τα 91.000 εγγεγραμμένα μέλη, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2010, ενώ στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος, στις 18 Ιανουαρίου, ήταν 60.060.

Αμέσως μετά την σύμπραξη-σοκ της κεντροδεξιάς με την ακροδεξιά στο μεταναστευτικό, το κόμμα δέχθηκε 1.151 αιτήσεις νέων μελών μέσα σε μόλις μια ημέρα.

Τις επόμενες ο αριθμός τους έφτασε κοντά στις 6.000.

Η γερμανική Αριστερά ποτέ άλλοτε δεν έδειχνε τόσο ανανεωμένη.

Κάτι που είχε φανεί και από το προεκλογικό κομματικό συνέδριο στο Βερολίνο, όπου η μέση ηλικία των 500 αντιπροσώπων ήταν τα 43 έτη.

Το κλίμα δεν ήταν πλέον τοξικό, όπως στο παρελθόν, όταν διάφορα εσωκομματικά ρεύματα προτιμούσαν να ξεσκίζουν το ένα το άλλο, αντί τους πολιτικούς τους αντιπάλους.

Ούτε καν το θέμα του πολέμου στην Ουκρανία δεν προκάλεσε κάποια μεγάλη διαμάχη.

«Χρειαζόμαστε περισσότερη διπλωματία στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή, όχι περισσότερα όπλα», δήλωσε ο συμπρόεδρος του Die Linke, Γιαν Πάουλ φαν Άκεν.

«Η Αριστερά δεν θα εγκαταλείψει τον ουκρανικό λαό», τόνισε.

Είναι «το κόμμα για την ειρήνη, χωρίς αυτό το προδοτικό “ναι μεν, αλλά”» άλλων κομμάτων.

View this post on Instagram

A post shared by DIE LINKE. Thüringen (@die_linke_th)

«Κόντρα στο πνεύμα των καιρών»

«Η αριστερή πολιτική είναι να αγωνίζεσαι για αυτούς που δεν έχουν τίποτα», λέει σε ένα από τα διαδικτυακά βίντεό της η 36χρονη Χάιντι Ράιχινεκ από τη Σαξονία-Άνχαλτ.

Με σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες και στη Μέση Ανατολή, εργάστηκε στο πλευρό ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων και σε προγράμματα στήριξης των νέων, για την ενίσχυση της δημοκρατίας και την αποτροπή της ριζοσπαστικοποίησης.

Ενταγμένη στο Die Linke το 2015, είχε μετεωρική ανέλιξη. Έξι χρόνια αργότερα ήταν πια βουλευτής στην Μπούντεσταγκ. Από πέρυσι τον Φεβρουάριο ήταν συμπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας.

Στην προεκλογική εκστρατεία τους ως «εκλογικό δίδυμο», η Ράιχινεκ και ο φαν Άκεν χώρισαν τους τομείς εστίασής τους, για να απευθυνθούν πιο αποτελεσματικά σε διάφορους ψηφοφόρους.

Η μεν δίνει έμφαση στην κοινωνική πολιτική, ο δε στη διεθνή διπλωματία και την οικονομική ισότητα.

Στο επίκεντρο του προγράμματος της Αριστεράς είναι η κοινωνική δικαιοσύνη.

Το κόμμα θέλει να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης για την πλειοψηφία του πληθυσμού με ένα πανεθνικό ανώτατο όριο ενοικίου, κατάργηση του ΦΠΑ στα βασικά προϊόντα διατροφής και υγιεινής, αναδιανομή του πλούτου με αύξηση των φόρων για τους έχοντες, μεταξύ πολλών άλλων.

Τα σημάδια των καιρών -με ορατή πια την προοπτική να γίνει καγκελάριος ο Χριστιανοδημοκράτης Φρίντριχ Μερτς- δείχνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Αλλά το καθήκον μιας αριστερής αντιπολίτευσης, όπως είπε ο 77χρονος Γκρέγκορ Γκίζι στην ομιλία του στο κομματικό συνέδριο, είναι να «αλλάξει το πνεύμα της εποχής».

View this post on Instagram

A post shared by Die Linke Hamburg (@dielinkehh)

Μικρό κόμμα, μεγάλες φιλοδοξίες

Για το σχεδόν «νεκραναστημένο» πολιτικά Κόμμα της Αριστεράς, το νέο μεγάλο διακύβευμα είναι να αξιοποιήσει αυτή τη νέα δυναμική που αναπτύσσεται στους κόλπους του, γεφυρώνοντας το χάσμα ανάμεσα στην ξαφνική δημοτικότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την εξασφάλιση της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησής του.

Τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το καταφέρνει.

Το Die Linke φιγουράρει τώρα στο 6-7%, την ώρα που άλλα μικρά κόμματα δίνουν τη δική τους μάχη επιβίωσης.

Αυτό της Σάρα Βάγκεγκχερντ βλέπει τα ποσοστά του να συρρικνώνονται, ενώ οι μέχρι πρότινος συγκυβερνώντες Φιλελεύθεροι κινδυνεύουν να μείνουν εκτός κοινοβουλευτικού «νυμφώνος».

Όμως για την Αριστερά δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού.

Ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν προβολή, η πολιτική συμμετοχή συχνά απαιτεί κινητοποίηση της βάσης, κάτι που δεν είναι βέβαιο, ιδιαίτερα για τους νέους.

Είναι επίσης ανοιχτό ακόμη το στοίχημα διεύρυνσης της εκλογικής του βάσης, με δυσαρεστημένους ψηφοφόρους των Σοσιαλδημοκρατών του νυν καγκελάριου Σολτς και των κυβερνητικών του εταίρων, των Πρασίνων.

Αν και αρκετοί δηλώνουν στις νέες δημοσκοπήσεις πρόθυμοι να στηρίξουν το Die Linke, όλα κρίνονται -ως γνωστόν- μπροστά στην κάλπη.

Σε μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση όπως αυτή, όπου διακυβεύονται πολλά περισσότερα από το ποιος θα βγει πρώτος, πολλοί ψηφοφόροι αναμένεται να ρίξουν την ψήφο τους στρατηγικά, σκεπτόμενοι το μετεκλογικό τοπίο.

Ζητούμενο για την πλειονότητα είναι η ανάσχεση του AfD, που είναι σταθερά δεύτερο τις δημοσκοπήσεις και ήδη υπαγορεύει μέρος της πολιτικής ατζέντας στη Γερμανία, όπως καταδεικνύουν π.χ. οι χειρισμοί στο μεταναστευτικό.

Από την άλλη, μια κατακερματισμένη νέα Βουλή θα ανακάτευε γερά την «τράπουλα» των μέχρι σήμερα πιθανών συνεργασιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.

Όσο περισσότερα κόμματα εκπροσωπούνται στην Μπούντεσταγκ, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να επιτευχθεί η πλειοψηφία με μια δικομματική συμμαχία.

Είτε αυτή είναι «μαυρο-κόκκινη», ανάμεσα στην Χριστιανική Ένωση με τους Σοσιαλδημοκράτες, είτε «μαυρο-πράσινη», με την κεντροδεξιά και τους Πράσινους.

Προοπτική, στην οποία τα μικρά κόμματα μπορεί, δυνητικά, να γίνουν ρυθμιστές.