Τεχνητή Νοημοσύνη & Τέχνη: Διάλογος και Προκλήσεις στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) έχει διεισδύσει δυναμικά στην καθημερινότητά μας, επηρεάζοντας σχεδόν κάθε τομέα της ζωής μας – από την τεχνολογία και την επιστήμη έως την ψυχαγωγία και την τέχνη. Στο πεδίο της καλλιτεχνικής δημιουργίας, η συζήτηση γύρω από το AI έχει δύο όψεις: είναι ένας καινοτόμος σύμμαχος που διευρύνει τα όρια της τέχνης ή μια απειλή για την ανθρώπινη έκφραση; Το ερώτημα αυτό εξετάστηκε μέσα από διαφορετικές οπτικές στο 27^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, όπου η COSMOTE και η TELEKOM παρουσίασαν στο κοινό μια ξεχωριστή εμπειρία που ανέδειξε τη σύμπραξη τεχνολογίας και τέχνης.

Η TELEKOM, μέλος της οποία είναι η COSMOTE, ως το κορυφαίο brand τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως βρίσκει συνεχώς τρόπους να αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, με στόχο να προσφέρει στον κόσμο εμπειρίες που ξεχωρίζουν. Στο πλαίσιο αυτό, προσέφερε στο κοινό του 27ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (6-16 Μαρτίου 2025), με μεγάλο χορηγό την COSMOTE TV, μια μοναδική εμπειρία που εξερευνά τη σύνδεση της τέχνης και της τεχνητής νοημοσύνης. Μέσω του «AI and ART EXPERIENCE powered by TELEKOM», παρουσίασε το πρωτοποριακό art installation «LAUREN: Anyone Home?» της Αμερικανίδας καλλιτέχνιδος και καθηγήτριας στο UCLA, Lauren Lee McCarthy, ενώ παράλληλα διοργάνωσε το masterclass «Η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη». Σε αυτή τη συζήτηση κορυφαίοι καλλιτέχνες και επιστήμονες επιχείρησαν να εξερευνήσουν ποια είναι τα όρια μεταξύ τέχνης και AI και να απαντήσουν στο αν τελικά βρίσκονται στο ίδιο ή σε αντίπαλο «στρατόπεδο».

«LAUREN: Anyone Home?» – Μια πρωτότυπη αλληλεπίδραση ανθρώπου και ΑΙ

Το «LAUREN: Anyone Home?» είναι ένα Art Installation της καλλιτέχνιδος Lauren Lee McCarthy, που επανεξετάζει τη σχέση μας με την AI τεχνολογία. Στο έργο, η McCarthy λειτουργεί ως ένας «ανθρώπινος ψηφιακός βοηθός» (human AI assistant), μετατρέποντας τον προσωπικό χώρο των συμμετεχόντων σε ένα έξυπνο σπίτι γεμάτο κάμερες, μικρόφωνα και άλλες συνδεδεμένες συσκευές. Εστιάζοντας στην ανθρώπινη παρουσία, το έργο ισορροπεί ανάμεσα στην οικειότητα και την ιδιωτικότητα, καλώντας το κοινό να σκεφτεί πώς η τεχνολογία επηρεάζει τις ζωές μας και τι έλεγχο ασκεί στον προσωπικό μας χώρο.

Το «LAUREN»  έχει βραβευτεί με το «Human AI Art Award» της TELEKOM και του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Βόννης, αναδεικνύοντας την κριτική προσέγγιση της Τεχνητής Νοημοσύνης και τη δυνατότητά της να πυροδοτήσει διάλογο για τη συνύπαρξη ανθρώπου, φύσης και τεχνολογίας.

Το masterclass: Η καλλιτεχνική δημιουργία στην εποχή του AI

Στο πλαίσιο του «AI and ART EXPERIENCE powered by TELEKOM», η COSMOTE διοργάνωσε, επίσης, masterclass με θέμα «Η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη». Η καλλιτέχνις και καθηγήτρια στο UCLA Lauren Lee McCarthy, η ηθοποιός Στεφανία Γουλιώτη, ο εικαστικός καλλιτέχνης και σκηνοθέτης Γιώργος Δρίβας και ο τραγουδοποιός Κωστής Μαραβέγιας, υπό την καθοδήγηση του ιδρυτή και προέδρου του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας και Τεχνολογίας Γιάννη Σταματέλλου, μοιράστηκαν τις απόψεις τους για τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στη δημιουργική διαδικασία. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στο  αν το AI μπορεί να αποτελέσει σύμμαχο των καλλιτεχνών ή αν κινδυνεύει να απομακρύνει τον ανθρώπινο παράγοντα από την τέχνη.

Μέσα από ένα γόνιμο διάλογο -στην κατάμεστη αίθουσα Παύλος Ζάννας του ιστορικού κινηματογράφου Ολύμπιον- οι  οι εξέχοντες ομιλητές  συμφώνησαν ότι το AI είναι ένας καινοτόμος σύμμαχος που μπορεί να διευρύνει τα όρια της τέχνης, ανοίγοντας νέους δρόμους στη δημιουργία. Ωστόσο, επισήμαναν ότι η χρήση του απαιτεί προσοχή, ώστε να μην καταστεί απειλή για την ανθρώπινη έκφραση. Η τέχνη, όπως τονίστηκε, παραμένει μια βαθιά ανθρώπινη δραστηριότητα, και η ισορροπία ανάμεσα στον άνθρωπο και την τεχνολογία είναι κρίσιμη για το μέλλον της δημιουργικότητας.

Γιάννης Σταματέλλος, ιδρυτής και πρόεδρος του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας και Τεχνολογίας, Γιώργος Δρίβας, εικαστικός καλλιτέχνης και σκηνοθέτης, Δημήτρης Μιχαλάκης, Executive Director Εταιρικής Επικοινωνίας, Βιώσιμης Ανάπτυξης & Channel Productions Ομίλου ΟΤΕ, Στεφανία Γουλιώτη, ηθοποιός, Κωστής Μαραβέγιας, τραγουδοποιός

Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις του «AI and ART EXPERIENCE powered by TELEKOM», εδώ.

6 ντοκιμαντέρ παραγωγής/συμπαραγωγής της έφερε στο φεστιβάλ η COSMOTE TV

Η παρουσία της COSMOTE TV στο φεστιβάλ δεν περιορίστηκε μόνο στις δράσεις που αφορούσαν την AI και την τέχνη. Ως μεγάλος χορηγός συμμετείχε και στο φετινό πρόγραμμα με 6 ντοκιμαντέρ, δικής της παραγωγής και συμπαραγωγής. Στο πλαίσιο ειδικής προβολής, έκανε πρεμιέρα η παραγωγή της COSMOTE TV, «Σκοτεινοί θάνατοι στην αρχαιότητα – Ολυμπιάδα: Δίψα για εξουσία», που αφηγείται την ιστορία της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενώ στο Τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» του φεστιβάλ συμμετείχε κι άλλη μία παραγωγή της, «Η πολιορκία του Χάνδακα: Mama Creta», που παρουσίασε με τη χρήση 3D τεχνολογίας το χρονικό της πολιορκίας του Χάνδακα. Το πρόγραμμα του φετινού φεστιβάλ περιείχε, επίσης, τις εξής συμπαραγωγές της COSMOTE TV: «Τάναϊς: Στην Αγκαλιά της Αβύσσου», «Σμιλεμένες Ψυχές», «Τόποι του Ελληνισμού: Νάουσα» και «Η πολιτεία του Αιγαίου»