Η Ανταρκτική κάτω από τον πάγο – Νέος χάρτης αποκαλύπτει ένα ανεξερεύνητο τοπίο

Πριν από περίπου 90 εκατομμύρια χρόνια, όταν το κλίμα της Γης ήταν θερμότερο και οι πόλοι ήταν ελεύθεροι από πάγους, η Ανταρκτική ήταν μια ήπειρος πλούσιων εύκρατων δασών που ίσως θύμιζαν τη σημερινή Νέα Ζηλανδία.

Το αρχαίο τοπίο που θάφτηκε κάτω από τους πάγους αποκαλύπτεται τώρα σε όλη του τη λεπτομέρεια χάρη σε έναν νέο τοπογραφικό χάρτη της ηπείρου.

Μετρήσεις των τελευταίων έξι δεκαετιών από αεροπλάνα, δορυφόρους, πλοία, ακόμα και έλκηθρα με σκύλους, χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία του νέου χάρτη από ερευνητές της Βρετανικής Αποστολής στην Ανταρκτική (BAS).  Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Scientific Data και τα δεδομένα είναι ελεύθερα διαθέσιμα για την επιστημονική κοινότητα.

Ο χάρτης ουσιαστικά δείχνει την Ανταρκτική όπως θα έμοιαζε όπως θα ήταν αν ξαφνικά εξαφανίζονταν τα 27 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα πάγου που την καλύπτουν.

Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, το λιώσιμο των πάγων της Ανταρκτικής θα ήταν αρκετό για να ανεβάσει τη στάθμη των ωκεανών κατά 58 μέτρα.

Ο πάγος που καλύπτει την ξηρά της Ανταρκτικής έχει μέσο πάχος 2.148 μέτρα, σε ορισμένα όμως σημεία είναι πολύ παχύτερος.

Ο νέος τοπογραφικός χάρτης της Ανταρκτικής (British Antarctic Survey)

Μια σημαντική αλλαγή στον χάρτη σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση είναι το σημείο με το παχύτερο στρώμα πάγου, το οποίο δεν βρίσκεται στην περιοχή της Αδελίας όπως είχε εκτιμηθεί παλαιότερα αλλά στην Γη του Ουίλκς. Το πάχος του φτάνει τα 4.757 μέτρα.

Ο χάρτης Bedmap3 είναι ο τρίτος που παρουσιάζει η BAS και βασίστηκε σε 82 εκατομμύρια σημεία δεδομένων, αριθμός υπερδιπλάσιος σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση.

Είναι ένα σημαντικό εργαλείο προκειμένου να εκτιμήσουμε πώς θα αλλάξει η Ανταρκτική καθώς η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τη θερμοκρασία, δεδομένου ότι επιτρέπει στους επιστήμονες να μελετήσουν την αλληλεπίδραση του πάγου με τα υποκείμενα πετρώματα.

«Πρόκειται για ζωικής σημασίας πληροφορίες στις οποίες βασίζονται τα υπολογιστικά μοντέλα που χρησιμοποιούμε για να εξετάσουμε πώς ο πάγος θα κυλήσει καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν» δήλωσε ο δρ Χάμις Πρίτσαρντ, παγετωνολόγος της BAS.

«Φανταστείτε να χύνετε σιρόπι πάνω σε ένα κέικ –όλα τα εξογκώματα και τα βαθουλώματα της επιφάνειας θα καθορίσουν πού πηγαίνει το σιρόπι και πόσο γρήγορα. Το ίδιο ισχύει και για την Ανταρκτική: ορισμένες προεξοχές θα συγκρατήσουν τον πάγο που ρέει, ενώ στις κοιλότητες και τα λεία μέρη ο πάγος θα επιταχυνθεί» εξήγησε.

Όπως πρόσθεσε ο Πίτερ Φρέτγουελ, χαρτογράφος της BAS, «γίνεται γενικά σαφές ότι το κάλυμμα πάγου της Ανταρκτικής είναι παχύτερο από ό,τι πιστεύαμε και περιλαμβάνει ένα ν μεγαλύτερο όγκο που πατάει στο υποκείμενο πέτρωμα κάτω από το επίπεδο της θάλασσας.

«Αυτό αυκάνει τον κίνδυνο να λιώσει ο πάγος λόγω της εισροής θερμού ωκεάνιου νερού στα όρια της ηπείρου. Αυτό που μας δείχνει το Bedmap είναι ότι η Ανταρκτική είναι ελαφρώς πιο ευάλωτη από ό,τι νομίζαμε»,