Αdolescence: Πώς η τηλεοπτική σειρά – φαινόμενο πυροδοτεί πολιτικές εξελίξεις

Σε αποκλειστικό δημοσίευμα ο βρετανικός Guardian, αποκαλύπτει ότι η τηλεοπτική μίνι σειρά Adolescence, που προβάλλεται με τεράστια επιτυχία στο Netflix, έχει δημιουργήσει «παλιρροϊκά κύματα» στην κυβέρνηση των Εργατικών. Τονίζει ότι εξαιτίας και της σειράς, αυξάνεται η πολιτική πίεση, για να ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης της αρνητικής επιρροής των social media στους εφήβους.

Το πρώτο βήμα έρχεται από το υπουργείο Παιδείας, που ξεκινά μια εκστρατεία εξονυχιστικών ελέγχων στο κατά πόσο εφαρμόζεται η οδηγία απαγόρευσης της χρήσης κινητών στα σχολεία. Όμως η απαγόρευση δεν είναι παρά μια μονοσήμαντη  –  αμφισβητούμενης αποτελεσματικότητας – προσέγγιση, σε ένα σύνθετο, πρόβλημα.

Το Adolescence, με πρωταγωνιστή έναν 13χρονο μαθητή, που μαχαίρωσε μέχρι θανάτου μια συμμαθήτριά του, έχει προκαλέσει διεθνή σάλο. Το ερώτημα «τι μετατρέπει έναν έφηβο σε δολοφόνο» δεν σηκώνει μονοσήμαντη απάντηση. Η βρετανική σειρά, αποφεύγοντας τον διδακτισμό, αφήνει σαφείς νύξεις για το ρόλο των social media και την έκθεση των ανηλίκων σε περιεχόμενο που προωθεί το σεξισμό, τη βία και τον μισογυνισμό.

Ο Κιρ Στάρμερ είναι «φαν» του Adolescence

Mόλις χθες (19/3) o βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, παραδέχθηκε μιλώντας στη Βουλή των Κοινοτήτων, ότι κι αυτός είναι «κολλημένος» με τη σειρά-φαινόμενο. Είπε ότι παρακολουθεί το Adolescence μαζί με τον 16χρονο γιο και την 14χρονη κόρη του και ότι είναι «μια πάρα πολύ καλή σειρά για να δει κανείς».

Πρόσθεσε ότι τα βίαια εγκλήματα που διαπράττουν νεαροί άνδρες, οι οποίοι επηρεάζονται από όσα βλέπουν online, είναι ένα πραγματικό πρόβλημα, που λαμβάνει ολοένα και πιο ανησυχητικές διαστάσεις. «Είναι αποτρόπαιο και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε».

Είχε προηγηθεί επερώτηση από τη βουλεύτρια των εργατικών Άναλιζ Μίτζλεϊ, για το ποια μέτρα λαμβάνει η κυβέρνηση για αυτό το φαινόμενο, και αν ως πρωθυπουργός υποστηρίζει το αίτημα της προβολής της σειράς Αdolescence στα σχολεία. Ο πρωθυπουργός έδωσε το «πράσινο φως», κάτι που είχε ζητήσει άλλωστε ο δημιουργός της σειράς.

Η απαγόρευση των κινητών

Η υπουργός Παιδείας Μπρίτζετ Φίλιπσον πρόκειται να ξεκινήσει την παρακολούθηση μιας ομάδας σχολείων για να μελετήσει κατά πόσο η οδηγία για απαγόρευση των κινητών εφαρμόζεται ορθά. Το υπουργείο Παιδείας θα προβεί επίσης, για πρώτη φορά, σε εμπεριστατωμένη ανάλυση της εθνικής έρευνας συμπεριφοράς στα σχολεία για να εξετάσει τους πιο επιτυχημένους τρόπους επιτήρησης  των απαγορεύσεων και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα σχολεία.

Η οδηγία  αναφέρει ότι «όλα τα σχολεία θα πρέπει να απαγορεύουν τη χρήση κινητών τηλεφώνων καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας – όχι μόνο κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, αλλά και κατά τη διάρκεια του διαλείμματος και του γεύματος», αλλά δεν αναφέρει πώς τα σχολεία θα πρέπει να επιβάλλουν τις απαγορεύσεις.

Η υπουργός φαίνεται να έχει απογοητευθεί από το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία παρακολούθηση της εφαρμογής της οδηγίας ή κατά πόσο έχει βοηθήσει τα σχολεία. Η κυβέρνηση των Εργατικών δεν σχεδιάζει να νομοθετήσει την απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, με υπουργούς να υποστηρίζουν ότι ένας τέτοιος νόμος εγείρει σοβαρά προβλήματα.

Η νέα εκστρατεία του υπουργείου Παιδείας, θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της απαγόρευσης των κινητών, πόσα σχολεία την έχουν εφαρμόσει, αν παίρνουν μέτρα όπως η φύλαξη των τηλεφώνων σε ντουλάπια ή τσάντες, και τι αντίκτυπο έχει στη συμπεριφορά των μαθητών.

Κυβερνητική πηγή δήλωσε στον Guardian, ότι η προηγούμενη κυβέρνηση των Συντηρητικών είχε κάνει σημαία του εκλογικού της προγράμματος την απαγόρευση των κινητών στα σχολεία, αλλά δεν έκανε απολύτως τίποτα για να διασφαλίσει ότι η οδηγία αυτή τηρείται.

Διχασμένο το υπουργικό συμβούλιο

Οι υπουργοί της κυβέρνησης των Εργατικών διχάζονται ως προς το αν υπάρχει ανάγκη να γίνουν περισσότερα για το θέμα της επιρροής των social media στους εφήβους.

Ενώ κατατέθηκε πρόταση νόμου για «πιο ασφαλή κινητά» που θα ανάγκαζε τις μεγάλες εταιρείες social media  να περιορίσουν την «εκπαίδευση» των αλγορίθμων πάνω σε ανήλικους χρήστες, ο υπουργός Τεχνολογίας Πίτερ Κάιλ ήταν αντίθετος σε «κανονιστικές» αλλαγές. Το μόνο που δέχτηκε ήταν η παρότρυνση για πιο  αυστηρή «αυτοεπιτήρηση» των ίδιων των εταιριών.

Από την άλλη το υπουργείο Παιδείας δεν έχει δικαιοδοσία για τη χρήση των κινητών εκτός σχολείων. Το υπουργείο Υγείας είναι ανοιχτό σε πιο αυστηρά μέτρα, λόγω της επιρροής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία.

Οι Συντηρητικοί κατέθεσαν τροπολογία στο νομοσχέδιο για τα σχολεία, ζητώντας την πλήρη απαγόρευση των smartphones στα σχολεία, η οποία καταψηφίστηκε από την κυβέρνηση.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Ipsos τον Σεπτέμβριο του 2024, σχεδόν το μισό κοινό του Ηνωμένου Βασιλείου πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει πλήρης απαγόρευση των smartphones στα σχολεία. Η πλειονότητα των γονέων δήλωσε ότι το σχολείο του παιδιού τους δεν έχει επί του παρόντος πλήρη απαγόρευση.

Το νομοσχέδιο για τα «Ασφαλή Κινητά» περιελάβανε σχέδια για την παροχή νομικής υποστήριξης στους διευθυντές σχολείων ώστε να καταφέρουν να μην υπάρχουν καθόλου κινητά στα σχολεία.

Το νομοσχέδιο ωστόσο αμβλύνθηκε, για να μπορέσει η κυβέρνηση να κερδίσει διαβεβαιώσεις για κάποια από τα μέτρα. Για παράδειγμα αφαιρέθηκαν οποιεσδήποτε  απαιτήσεις από τις εταιρείες τεχνολογίας, και απλώς η κυβέρνηση δεσμεύθηκε «να κάνει περισσότερη έρευνα».