Στην Κεντροαριστερά πρέπει να αποφασίσουν τι είναι

Μερικές φορές, αρκεί μόνο μια ματιά στους αριθμούς για να διαπιστώσει κανείς πως υπάρχει πρόβλημα. Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται στο πιο δύσκολο σημείο των τελευταίων έξι ετών, η λεγόμενη συστημική αντιπολίτευση (τα κόμματα που έχουν κυβερνήσει) δεν καταφέρνει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών που της γυρνούν την πλάτη.

Η μια εκδοχή είναι πως τα ίδια τα κόμματα, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, θεωρούνται κομμάτι του παλιού πολιτικού συστήματος -γι’ αυτό δεν λογίζονται ως λύση για την επόμενη μέρα. Η δεύτερη εκδοχή, ωστόσο, έχει περισσότερο ενδιαφέρον: είναι η ίδια η Κεντροαριστερά που φαίνεται πως δεν έχει προσδιορίσει ακόμα τον τρόπο με τον οποίο θα απευθυνθεί ξανά σε ένα (άλλοτε) προνομιακό της ακροατήριο.

Η (υπαρκτή) ευελιξία του πασοκικού brand δεν μοιάζει να αξιοποιείται από την Χαριλάου Τρικούπη.

Ο τρόπος που ο Κυριάκος Μητσοτάκης διείσδυσε στον κεντρώο χώρο έχει τις ρίζες του στους νέους διαχωρισμούς της περιόδου της κρίσης και στην ώσμωση των δύο παραδοσιακών αντιπάλων που εκ των πραγμάτων προέκυψε από το 2012 και μετά.

Αυτό σημαίνει πως ακόμα και σήμερα, για το λεγόμενο «προοδευτικό κέντρο» ο Μητσοτάκης μπορεί να μην είναι επιλογή, είναι όμως συνομιλητής -την ώρα που οποιαδήποτε προσέγγιση, έστω και συμβολική, στην απέναντι όχθη εγείρει θυμικές αντιδράσεις.

Παρά τις διαδοχικές ήττες του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές, την περιπέτεια του τελευταίου ενάμιση έτους και την μονοψήφια εκλογική επίδοση. Από την άλλη πλευρά, για τους αριστερόστροφους ψηφοφόρους του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποιαδήποτε σύγκλιση ή παροχή συναίνεσης σε αυτό το κλίμα θεωρείται αυτοκτονική. Είναι εκείνοι που πιέζουν για πιο αυστηρές διατυπώσεις και επιμένουν πως το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να θεωρείται μια καλύτερη εκδοχή της ΝΔ.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ το πρόβλημα είναι εξίσου σημαντικό: αυτή τη στιγμή αποτελεί τον βασικό τροφοδότη της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Ο δρόμος της επιβίωσης περνάει αναπόφευκτα μέσα από τις συνεργασίες, για τις οποίες όμως σ’ αυτή τη φάση απευθύνονται μόνο στη Νέα Αριστερά, δηλαδή στην επανασυσπείρωση του χώρου που διαμόρφωσε, ως ένα βαθμό, τον ΣΥΡΙΖΑ που έγινε αξιωματική αντιπολίτευση το 2012 -γιατί τους υπόλοιπους τους κερδίζει άλλος.

Και η Κουμουνδούρου, όπως με τον δικό της τρόπο και η Πατησίων, βρίσκονται με το ένα πόδι στην αντισυστημική περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ και με το άλλο στην παρακαταθήκη της κυβερνώσας Αριστεράς.

Όλα αυτά για εκείνους τους ψηφοφόρους που ακόμα μιλούν με πολιτικούς διαχωρισμούς. Για τους υπόλοιπους, αυτό το παλαντζάρισμα ανάμεσα στη μια κομματική ψυχή και στην άλλη μεταφράζεται σε χλιαρή παρεμβατικότητα.

Η εντύπωση, που μπορεί με βάση τα πραγματικά δεδομένα να είναι λανθασμένη, δεν αλλάζει: τα ελλείματα που υπάρχουν και στους δύο κομματικούς μηχανισμούς λόγω της σταδιακής αλλαγής πολιτικού προσωπικού και λόγω της ανισομέρειας του πολιτικού συστήματος (που εδώ και χρόνια επιβίωνε με έναν ισχυρό συντηρητικό πόλο και έναν προοδευτικό που έψαχνε βασικό εκφραστή) δεν έχουν αντιμετωπιστεί.

Η συγκυρία των επόμενων εβδομάδων είναι ίσως η κρισιμότερη, γιατί θα δείξουν αν η άνοδος Κωνσταντοπούλου είναι παρωδική ή όχι. Εφόσον οι εκλογές αργούν ακόμα, μέχρι στους επόμενους 25 μήνες το «σύστημα», όλο μαζί, θα έχει μια ακόμα ευκαιρία.

Και εκεί, για να πετύχουν, στην Κεντροαριστερά θα κληθούν αναπόφευκτα να διαλέξουν τι είναι. Όχι γιατί η μια πλευρά τους είναι απαραίτητα καλύτερη από την άλλη -ειδικά στο ΠΑΣΟΚ αυτή η συζήτηση δεν γίνεται τώρα πρώτη φορά, στο παρελθόν έχει λάβει υπαρξιακά χαρακτηριστικά. Ολα μαζί, όμως, σίγουρα δεν μπορούν να είναι. Τουλάχιστον στην δεδομένη συγκυρία και στο σημερινό τους μέγεθος.