Αυτό είναι το αρχαιότερο πρόσωπο στη Δυτική Ευρώπη

Ερευνητές στην Ισπανία έφεραν στο φως το αρχαιότερο γνωστό πρόσωπο στη Δυτική Ευρώπη, ηλικίας 1,1 έως 1,4 εκατομμυρίων ετών, ένα απολίθωμα που δεν αποκλείεται να ανήκει σε κάποιο άγνωστο ως τώρα μέλος της ανθρώπινης οικογένειας.

Το απολίθωμα από το σπήλαιο Sima del Elefante («Τάφρος των Ελεφάντων») στον αρχαιολογικό χώρο της Αταπουέρκα περιλαμβάνει τμήμα του αριστερού προσωπικού κρανίου ενός ενήλικα άγνωστου φύλου.

Το είδος στο οποίο ανήκει είναι ασαφές. Οι ερευνητές που υπογράφουν την ανακάλυψη στο περιοδικό Nature του αποδίδουν το προσωρινό όνομα «Homo affinis erectus», μια περιγραφή που αναγνωρίζει ομοιότητες με τον Homo erectus, έναν πρόγονό μας που εμφανίστηκε στην Αφρική πριν από περίπου 2 εκατ. χρόνια και σύντομα επεκτάθηκε στην Ανατολική Ευρώπη, όπως μαρτυρούν απολιθώματα 1,8 εκατ. ετών στη Γεωργία.

Μέχρι σήμερα όμως δεν υπάρχουν άλλες ενδείξεις παρουσίας του στα δυτικά της ηπείρου και το απολίθωμα στην Ισπανία παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις, όπως το σχετικά λεπτό πρόσωπο.

Η ανασκαφή συνεχίζεται στο σπήλαιο Sima del Elefante της Αταπουέρκα (Maria D. Guillen/IPHES-CERCA)

Επιπλέον, η ανατομία του προσώπου δείχνει πιο «πρωτόγονη» σε σχέση με τον Homo antecessor, ένα είδος παρόμοιο εμφανισιακά με τον Homo sapiens, το οποίο γνωρίζουμε ότι έζησε στην περιοχή της Αταπουέρκα πριν από 850.000 χρόνια.

«To μέσο πρόσωπο του Homo antecessor έμοιαζε σύγχρονο και ήταν πολύ παρόμοιο με το πρόσωπο του Homo sapiens. Αντίθετα, το πρόσωπο από το Sima del Elefante παρουσιάζει έναν συνδυασμό χαρακτηριστικών, από τα οποία ορισμένα θυμίζουν τον Homo erectus και άλλα όχι» δήλωσε ο Χοσέ Μαρί Μπερμούντες ντε Κάστρο του Κέντρου Έρευνας Ανθρώπινης Εξέλιξης στην Ισπανία, τελευταίος συγγραφέας της δημοσίευσης.

Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι να πρόκειται για κάποιο άγνωστο ως σήμερα εκπρόσωπο του γένους Homo. Οι ερευνητές τόνισαν ότι το εύρημα δεν επαρκεί για να εξαχθεί ένα τέτοιο συμπέρασμα, δήλωσαν όμως πως κάτι τέτοιο είναι πιθανό.

Το απολίθωμα στο Sima del Elefante έχει περίπου την ίδια ηλικία με τις αρχαιότερες ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στη Δυτική Ευρώπη, λίθινα εργαλεία που είχαν βρεθεί επίσης στην Ισπανία και χρονολογήθηκαν στα 1,4 εκατ. χρόνια. Η νέα μελέτη αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να κατασκευάστηκαν από το είδος που βρέθηκε στο σπήλαιο.

Απαντήσεις ίσως κρύβονται σε βαθύτερα στρώματα της σπηλιάς, δεδομένου ότι η ανασκαφή απέχει πολύ από την ολοκλήρωση