Τραμπ: Πώς οι πολιτικές του βοήθησαν τη Ρωσία και προώθησαν τους στόχους του Πούτιν

Η στροφή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς τη Ρωσία, μέσω μιας σειράς παραχωρήσεων και αλλαγών πολιτικής σε συνδυασμό με απειλές κατά των παραδοσιακών συμμάχων της Ουάσιγκτον, εγκαινιάζει μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων που είναι πιο βολική για τη Μόσχα, σύμφωνα με Ρώσους αναλυτές.

Η συζήτηση του Τραμπ για την κατάληψη της Διώρυγας του Παναμά, την ανάδειξη του Καναδά σε 51ο κράτος και την απόκτηση της Γροιλανδίας «με τον έναν ή τον άλλο τρόπο» φαίνεται να διαρρηγνύει τη μεταπολεμική τάξη προς όφελος ενός κόσμου χωρίς περιορισμούς στην εδαφική επέκταση με τη βία – και πιο κοντά στην άποψη του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Πιο κοντά στον Πούτιν ιδεολογικά ο Τραμπ

Ο Τραμπ «είναι ιδεολογικά πιο κοντά στον Πούτιν από ό,τι, ας πούμε, στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν», δήλωσε στο γαλλικό περιοδικό L’Express ο Βλαντισλάβ Σουρκόφ, πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός που βοήθησε στον ευνουχισμό της δημοκρατίας της Ρωσίας και στη μεθόδευση των εισβολών στην Κριμαία και την ανατολική Ουκρανία το 2014.

Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, είπε, θα αποδώσουν τον στόχο της Ρωσίας: την ήττα της Ουκρανίας είτε με πόλεμο είτε με διπλωματία και τον διαμελισμό της «σε φυσικά μέρη». Ο ρωσικός κόσμος, συνέχισε, δεν έχει σύνορα και «θα επεκταθούμε προς όλες τις κατευθύνσεις, όπως θέλει ο Θεός, και όσο μας επιτρέπουν οι πόροι μας».

Η πολιτική του Τραμπ είναι «επωφελής για τη Ρωσία», έγραψε ο αναλυτής Μιχαήλ Γεμελιάνοφ στην εφημερίδα Nezavisimaya Gazeta. «Ο Τραμπ είναι έτοιμος να κάνει σοβαρές παραχωρήσεις στη Ρωσία χωρίς να απαιτεί αμοιβαία βήματα». Ο πολυπολικός κόσμος «έχει ήδη φτάσει. Και ο Τραμπ ζει ήδη σε αυτόν», πρόσθεσε.

Ακολουθούν οι μεγάλες αλλαγές της κυβέρνησης Τραμπ που ωφελούν τη Ρωσία, όπως αυτές παρουσιάζονται αναλυτικά από την Washigton Post:

1. Παραχωρήσεις στις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία

Ακόμη και πριν ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες, η κυβέρνηση Τραμπ απέρριψε δημοσίως βασικά αιτήματα του Κιέβου, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης στο ΝΑΤΟ και της διατήρησης των κατακτημένων ουκρανικών εδαφών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Σε αμφιλεγόμενα σχόλια που υποδηλώνουν σιωπηρή αποδοχή από τις ΗΠΑ ότι η Ρωσία έχει νόμιμες διεκδικήσεις σε ουκρανικά εδάφη, ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι πέντε περιοχές που προσαρτήθηκαν από τη Μόσχα αποτελούν μέρος της Ρωσίας και «αυτό ήταν πάντα το θέμα». Η Ρωσία, είπε, «τις έχει διεκδικήσει».

Ο Γουίτκοφ ισχυρίστηκε ότι τα δημοψηφίσματα για την προσάρτηση ήταν απόδειξη ότι μια «συντριπτική πλειοψηφία» στις περιοχές «θέλει να είναι υπό ρωσική κυριαρχία», αν και η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2022 αποδοκίμασε την «απόπειρα προσάρτησης ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία ως κατάφωρη περιφρόνηση των θεμελιωδών αρχών πάνω στις οποίες ιδρύθηκε ο Οργανισμός».

Οι διαπραγματευτές του Τραμπ έχουν επίσης υποσχεθεί οικονομικές συμφωνίες με τη Ρωσία μόλις υπογραφεί μια ειρηνευτική συμφωνία – ένας σημαντικός στόχος για τον Πούτιν που θα βοηθούσε στην αποκατάσταση της ρωσικής οικονομίας

Καθώς συνεχίζονται οι ειρηνευτικές συνομιλίες, αρκετές υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ έχουν σταματήσει να εργάζονται για την αντιμετώπιση του ρωσικού σαμποτάζ, της παραπληροφόρησης και των κυβερνοεπιθέσεων. Η Διοίκηση Κυβερνοχώρου των ΗΠΑ διατάχθηκε να σταματήσει τον σχεδιασμό επιθετικών κυβερνοεπιχειρήσεων κατά της Ρωσίας. Δεν είναι σαφές αν τα μέτρα αυτά ήταν προσωρινά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών ή μόνιμη αλλαγή.

Οι πρόσφατες συνομιλίες για μερική κατάπαυση του πυρός στη Μαύρη Θάλασσα μπορεί να επιτρέψουν στη Ρωσία να επανέλθει στο σύστημα SWIFT για παγκόσμιες μεταφορές χρημάτων με το πρόσχημα της πώλησης σιτηρών – μια μακρόχρονη επιθυμία της κυβέρνησης Πούτιν.

2. Ο Πούτιν, ένας αξιόπιστος φίλος

Υπό τον Τραμπ, ο Πούτιν δεν θεωρείται πλέον ως ένας απρόβλεπτος αντίπαλος που θέλει να τερματίσει την παγκόσμια ηγεμονία των ΗΠΑ, αλλά ως ένας έξυπνος, ευγενικός και συμπαθής φίλος που, σύμφωνα με τον Γουίτκοφ, δεν θα καταλάβει άλλα ουκρανικά εδάφη ούτε θα επιτεθεί στην Ευρώπη στο μέλλον.

«Πρώτα απ’ όλα, γιατί να θέλουν να απορροφήσουν την Ουκρανία; Για ποιον ακριβώς σκοπό; Δεν χρειάζεται να απορροφήσουν την Ουκρανία», είπε, παρά το γεγονός ότι η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει πολιτική παρέμβαση και στρατιωτική επιθετικότητα για να προσπαθήσει να υποτάξει την Ουκρανία καθ’ όλη τη διάρκεια της 25ετούς διακυβέρνησης του Πούτιν.

«Μου άρεσε. Νόμιζα ότι ήταν ειλικρινής μαζί μου», δήλωσε ο Γουίτκοφ σε συνέντευξη που προβλήθηκε την Παρασκευή. «Δεν θεωρώ τον Πούτιν ως κακό άνθρωπο».

Με αυτό, ο Πούτιν έχει αποβάλει το καθεστώς του παρία στην Ουάσιγκτον για να αποκατασταθεί ως παγκόσμιος ηγέτης που μπορεί να βοηθήσει να φέρει σταθερότητα στη Μέση Ανατολή ή να συνεργαστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την εξαγωγή ρωσικού αρκτικού αερίου στην Ευρώπη.

Ο Τραμπ, εν τω μεταξύ, κατηγόρησε το Κίεβο ότι ξεκίνησε τον πόλεμο και αποκάλεσε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δικτάτορα – απηχώντας τους ισχυρισμούς του ίδιου του Πούτιν.

3. Τέλος των ερευνών για εγκλήματα πολέμου

Ο Πούτιν κατηγορήθηκε για φερόμενα εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο το 2023 για την απαγωγή χιλιάδων παιδιών της Ουκρανίας.

Αλλά το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών σταμάτησε αυτόν τον μήνα τη χρηματοδότηση ενός τριετούς προγράμματος του Εργαστηρίου Ανθρωπιστικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Γέιλ για τον εντοπισμό της τύχης χιλιάδων απαχθέντων παιδιών.

Απαγόρευσε επίσης την αποστολή οποιουδήποτε αποδεικτικού στοιχείου στο δικαστήριο. Το έργο του Yale είχε συμβάλει σε έξι κατηγορίες του ΔΠΔ κατά Ρώσων αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του Πούτιν.

Εκείνη την εποχή, οι ερευνητές έχασαν την πρόσβαση σε έναν θησαυρό πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων δορυφορικών εικόνων και βιομετρικών δεδομένων που παρακολουθούσαν την ταυτότητα και τη θέση 35.000 παιδιών της Ουκρανίας – πληροφορίες κρίσιμες για την επιστροφή τους στην πατρίδα.

Η κυβέρνηση Τραμπ σταμάτησε επίσης να συνεργάζεται με το Διεθνές Κέντρο για τη δίωξη του εγκλήματος της επίθεσης -μια πολυεθνική μονάδα έρευνας στο πλαίσιο της Eurojust, του οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης- για τη δίωξη των υπευθύνων για την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

4. Περικοπές στην ήπια ισχύ των ΗΠΑ

Για χρόνια, το Κρεμλίνο αντιτίθεται με πικρία στην Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID), το Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL) και τη Φωνή της Αμερικής.

Η κυβέρνηση Τραμπ εργάζεται τώρα για την κατάργηση όλων αυτών ή την περικοπή της χρηματοδότησης και του προσωπικού τους. Οι οργανισμοί υπήρξαν σημαντικά εργαλεία της αμερικανικής ήπιας ισχύος, προωθώντας τις δημοκρατικές αξίες, αντιμετωπίζοντας τους απολυταρχικούς, παρουσιάζοντας ακριβή ρεπορτάζ σε περιοχές όπου οι ειδήσεις λογοκρίνονται και βοηθώντας ευάλωτους πληθυσμούς.

Το 2017, η Μόσχα χαρακτήρισε το RFE/RL ως ξένο πράκτορα, επιβάλλοντας πρόστιμα στον οργανισμό και αναγκάζοντας τελικά τις δραστηριότητές του στη Ρωσία σε πτώχευση

Ο οργανισμός εγκατέλειψε τη χώρα το 2022, αλλά συνέχισε να κάνει ρεπορτάζ. Το 2024, η Ρωσία τον χαρακτήρισε ως «ανεπιθύμητη οργάνωση», πράγμα που σημαίνει ότι όποιος εργαζόταν για το RFE/RL, έπαιρνε συνεντεύξεις από αυτό, έκανε δωρεές σε αυτό ή δημοσίευε το περιεχόμενό του θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ποινικές κατηγορίες.

Μια συντάκτρια του RFE/RL, η Alsu Kurmasheva, συνελήφθη το 2023 και φυλακίστηκε, καταδικασμένη για διασπορά ψευδών ειδήσεων σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Απελευθερώθηκε πέρυσι στο πλαίσιο μιας ανταλλαγής κρατουμένων.

Παρά τις παρενοχλήσεις, το RFE/RL συνέχισε να κάνει ρεπορτάζ, αλλά η απόφαση του Τραμπ να το εξαλείψει μπορεί να πετύχει εκεί που απέτυχε το Κρεμλίνο. Το RFE/RL έχει κινηθεί νομικά κατά των περικοπών της χρηματοδότησης, όπως και οι εργαζόμενοι της Φωνής της Αμερικής και της USAID.

Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα επιτέθηκε κατά της USAID τον περασμένο μήνα, λέγοντας ότι τα αμερικανικά εργαλεία ήπιας ισχύος χρησιμοποιούνται «για να κρατήσουν στην επιφάνεια τις οδυνηρές και διεστραμμένες αφηγήσεις των αμερικανών υπερφιλελεύθερων».

Είπε ότι η USAID ενέχει «περισσότερους κινδύνους από τη βοήθεια» και υποσχέθηκε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να «καταστέλλει τις εξωτερικές προσπάθειες υπονόμευσης της σταθερότητας και της ασφάλειας στον κοινό μας χώρο με το πρόσχημα της δήθεν ανησυχίας για τη δημοκρατία».

Πολλά μικρά ανεξάρτητα ρωσικά και ουκρανικά μέσα ενημέρωσης υποστηρίχθηκαν από τη χρηματοδότηση της USAID.

5. Εντάσεις με συμμάχους

Ένας από τους βασικούς στρατηγικούς στόχους του Πούτιν ήταν να αποδυναμώσει το ΝΑΤΟ και να χωρίσει τις ΗΠΑ από την Ευρώπη, αλλά ο Τραμπ φαίνεται να έχει πατήσει το κουμπί του fast-forward.

Ο Τραμπ έχει ανατρέψει δεκαετίες εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, στρέφοντας προς στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, απειλώντας παράλληλα συμμάχους του ΝΑΤΟ και διακόπτοντας τη στρατιωτική βοήθεια και τη συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες με την Ουκρανία.

Ο Τραμπ, ο οποίος δήλωσε ότι η Ε.Ε. «δημιουργήθηκε για να πηδήξει τις Ηνωμένες Πολιτείες», έχει επίσης απειλήσει να επιβάλει δασμούς 25% στην Ευρώπη

Σύμφωνα με τον πρώην σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, ο Τραμπ παραλίγο να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ το 2018. Ο Τραμπ έχει απειλήσει να μην υπερασπιστεί τους συμμάχους του ΝΑΤΟ που δεν πληρούν τον στόχο να δαπανούν το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους για την άμυνα, ενώ τον Ιανουάριο είπε ότι ο στόχος θα πρέπει να αυξηθεί στο 5%.

Η ψυχρότητα της κυβέρνησης απέναντι στην Ευρώπη αποκαλύφθηκε όταν ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς επέπληξε τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια τον περασμένο μήνα, καλώντας την Ευρώπη να «επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό την παροχή της δικής της άμυνας».

Ο υπουργός Άμυνας  Πιτ Χέσγκεθ προειδοποίησε τους υπουργούς Άμυνας του ΝΑΤΟ τον περασμένο μήνα ότι δεν μπορούν να υποθέσουν ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα παραμείνουν στην Ευρώπη για πάντα, με την Ουάσιγκτον να μην επικεντρώνεται πλέον πρωτίστως στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, αφήνοντας τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να αναρωτιούνται αν ο Τραμπ θα μπορούσε να αποσύρει τα στρατεύματα από την Ευρώπη τα επόμενα χρόνια…