Opinion 
«Η ποίηση ως σωσίβιο ζωής»
Οι λαοί στον κόσμο τραγουδούσαν και έγραψαν στίχους αφιερωμένους στις μεγάλες ιστορικές τους εμπειρίες.
Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2024
21o Κώστας Γεωργουσόπουλος
Opinion
«Αναζήτηση ράμπας»
Στο εκτεταμένο έργο «Τα αερόφυτα & Πέντε θεατρικά ταχυδράματα» ο Οικονομίδης καταγράφει τα σύγχρονα θεατρικά αδιέξοδα με τόση γνώση της θεατρικής γραφής
Opinion
Λαϊκές τελετουργίες
Ενα από τα πρώτα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει η επιστήμη, κυρίως η Λαογραφία, ήταν η ιδεολογία της συνέχειας του ελληνικού έθνους
Opinion
Γιώργος Μιχαλακόπουλος, ένας ηθοποιός ουσίας
Ο ξαφνικός θάνατός του μας έκανε φτωχότερους, αλλά θα μας συντροφεύει πάντα το παράδειγμα του αφοσιωμένου στην ποιότητα καλλιτέχνη, το χιούμορ του και η αυστηρή ματιά του πάνω στα έθιμα της θεατρικής αγοράς, της μόδας και της επιφανειακής καριέρας
Language & Books
Το τσεχοφικό μικροσκόπιο
Η πινακοθήκη των τσεχοφικών ηρωίδων είναι πλούσιο πεδίο θεατρολογικής και ιστορικής έρευνας
Opinion
«Η εφεδρεία της ήττας»
Ο Σωτήρης Δημητρίου έχει μια αισθητική και φιλοσοφική απέχθεια ως λογοτέχνης με τους ήρωες της κραυγής, της θυσίας, της επιθετικότητας
Opinion
«Το γλωσσικό άλμα»
Η μεταφρασιολογία στη χώρα μας δοκιμάστηκε, απορρίφθηκε και επικράτησε, κυρίως χάρις στις μεταφράσεις στο θέατρο, διότι στη σκηνή δε δοκιμάζεται το κύρος μιας γραφής, αλλά και ο ήχος ενός στίχου και ο ρυθμός του προφορικού λόγου.
Opinion
«Από την κιμωλία στο λάπτοπ»
Ανατρέχω σήμερα σ' αυτές τις εποχές, γιατί καλό είναι να μην τις ξεχνάμε
CULTURE
Στις ρίζες του διονυσιασμού
Το 1977 ο Κάρολος Κουν στο Θέατρο Τέχνης, σε μια από τις εντελέστερες σκηνοθεσίες του, παρουσίασε τις «Βάκχες» σαν συναξάρι του Θεού Διονύσου
ΑΠΟΨΗ
«Η ψυχολογία των μαζών»
Στην πλούσια βιβλιοθήκη που κληρονόμησα από τον πατέρα μου βρήκα και διάβασα την «Ψυχολογία των όχλων» του Λε Μπον.
ΑΠΟΨΗ
Η βία, μοχλός της Ιστορίας
Η βία της Ιστορίας δεν έχει το ίδιο ποιόν με τη φυσική βία. Η βία στην Ιστορία είναι λογική, γιατί η ίδια η λογική, ή πάντως ένα είδος λογικής, είναι το κατεξοχήν εξουσιαστικό σύστημα
ΑΠΟΨΗ
«Ρίζες σε χερσό χωράφι»
Μια εποχή χωρίς τηλεόραση, χωρίς βίντεο, χωρίς κασέτες και με βιβλία ακριβά και σπάνια στην επαρχία.
ΑΠΟΨΗ
«Εικόνα και Λόγος»
Ο ζωντανός Παπαδιαμάντης στο Μοναστηράκι ή ο Παπαδιαμάντης στη γνωστή φωτογραφία του στον υπαίθριο φωτογράφο στη Δεξαμενή της Αθήνας είναι για το μάτι του παρατηρητή ερεθίσματα για σκέψη και συναίσθημα
STORIES
Παιδείας τραύματα
Συνάντησα στην πορεία μου στην εκπαίδευση συνταρακτικές επιρροές δασκάλων πάνω στον ψυχισμό και στη διάνοια των μαθητών τους
ΑΠΟΨΗ
Κλινικώς εκκρεμής
Ο Δημήτρης Καταλειφός γράφει έξοχη, αριστουργηματική ποίηση, δηλαδή συμπλοκή λέξεων με σκοπό να οικοδομήσει ένα νέο πρωτότυπο σύστημα ήχων με νόημα
ΑΠΟΨΗ
Περιπλάνηση στην έρημο
Ο θεατρικός ρυθμός επιβάλλεται από μια γραφή πυρετική, επιθετική και θεατρικά, υποκριτικά ερεθιστική
ΑΠΟΨΗ
Ενας ενδοσκόπος ποιητής
Ο Τάσος Λειβαδίτης υπήρξε μια όρθια συνείδηση, κάτι σαν τη σάλπιγγα της Ιεριχούς
BOOKS
Η σιωπή του Λαζάρου
Ο κόσμος του αναστημένου Λαζάρου είναι σκοτεινός και, δυστυχώς, δεν αρκεί η προϊστορία του Λαζάρου για να αντιμετωπίσει τα νέα δεινά. Χρειάζονται νέα μέσα, νέο κουράγιο και νέα εργαλεία
ΑΠΟΨΗ
Διδάσκαλοι του Γένους
Σε μια εποχή που τρωγόμαστε σαν τα άγρια σκυλιά κυριολεκτικά για το ποιος θα πατρονάρει και θα μοιράσει τη φόλα, ο Τάσιος γίνεται τροχιοδείκτης στα σκοτεινά ράφια των βιβλιοθηκών που κατέβασε και ταξινόμησε ο Στάικος. Δεν θα φοβηθώ να γράψω: δύο δάσκαλοι του Γένους των Ελλήνων.
ΑΠΟΨΗ
Από την πηγή στο υδραγωγείο
Είναι σπουδαίο πράγμα η Σπουδή για να έχουμε εφόδια να θαυμάζουμε τη σπουδαία Τέχνη.
ΑΠΟΨΗ
Οδυσσέας με τήβεννο
Το βιβλίο, παρότι κυρίως απευθύνεται σε κοινό φοιτητών και λογίων, έχει ένα αξιοζήλευτο προσόν. Ρέει, διαβάζεται σαν πεζογράφημα, χωρίς να απαιτεί από τον μη φιλόλογο αναγνώστη πυξίδα.
ΑΠΟΨΗ
Δροσούλα στην άνυδρη γη
Νιώθει κανείς ευγνωμοσύνη, όταν το ταχυδρομείο έρχεται, φέρνοντας βιβλία που και μόνο οι τίτλοι τους λειτουργούν σαν ξυπνητήρια, ακόμα κι αν είναι βέβαιο πως έχουν στο παρελθόν απασχολήσει την παγκόσμια σκέψη και έχουν δημιουργήσει σχολές έρευνας και μεθόδων.
ΑΠΟΨΗ
Ερμηνείες ως παγίδες
Αυτό που ονομάζουμε πολιτισμό είναι μια απελπισμένη πορεία του ανθρώπου να ανακαλύψει το νόημα, την ανάγκη της υπάρξεώς του
ΑΠΟΨΗ
Εν φαντασία και λόγω
Μεγάλωσα στην επαρχία και άκουσα παραμύθια από γιαγιάδες και θείες και μύθους από τον πατέρα μου. Επαθα σύγχυση, σχεδόν πανικό, όταν είδα για πρώτη φορά στην οθόνη τις Ιστορίες του Πινόκιο
ΘΕΑΤΡΟ
Αθάνατο μπουλβάρ και μια έξοχη παράσταση του 1973
Το μπουλβάρ είναι η αποθέωση της σκηνικής τεχνικής και δεν είναι τυχαία δημοφιλές και στους δημιουργούς και στο κοινό
Opinion
Το άλλο σωσίβιο
Σήμερα αναφερόμαστε σε δεκάδες γλώσσες: η γλώσσα των μαθηματικών, της χημείας, του ασυρμάτου, των τυφλών, η γλώσσα της επικοινωνίας με τον κόσμο του απείρου
Opinion
Η παρουσία των ενστίκτων
Εχω ακόμη στα συρτάρια μου αποκόμματα από έξοχες επιφυλλίδες με κριτικές, απομνημονεύματα, ταξιδιωτικές συνεντεύξεις, λιβέλλους που συγκρότησαν για χρόνια δύσκολα οικονομικά και πολιτικά τη δίψα ενός εφήβου για γνώση
Opinion
Χρήστος Σαμουηλίδης
Ο Χρήστος Σαμουηλίδης δεν ήταν ούτε εύκολος φίλος, ούτε εύκολος συνεργάτης, συχνά αιχμηρός και απόκοσμος. Αφοσιωμένος στην αποστολή του ήταν σεβαστός στην απομόνωσή του.
Opinion
Η γεωγραφία των ηθών
Αλίμονο, αν ένα προικισμένο κορίτσι 36 ετών, που κατόρθωσε να πείσει τους συμπολίτες της ότι αξίζει να κυβερνήσει, τολμήσει να γελάσει, να χορέψει, να ερωτευθεί.
Opinion
Μια ποίηση στοχαστική
Ο Γιώργος Δουατζής, με εκλεκτή ποιητική παρουσία στη γενιά του, με πλήρη συνείδηση πως ο βίος είναι εκκρεμής, φυτεύει οδόσημα με ερωτηματικά και αποσιωπητικά!
Culture Live
«Αγαμέμνων»
«Ο Αισχύλος, και ιδιαίτερα η "Προμήθεια" και η "Ορέστεια", είναι η Παλαιά Διαθήκη της ελληνικής θεολογίας. Ολα τα μεγάλα ανθρώπινα κείμενα είναι θεολογικά...»
Opinion
Μνήμη Αλίκης Βουγιουκλάκη (1934 – 1996)
Η Βουγιουκλάκη εισήλθε με αυστηρές εξετάσεις (διαγωνίζονταν εκατό, προσλαμβάνονταν τριάντα, δεκαπέντε άνδρες, δεκαπέντε γυναίκες) στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου
Opinion
Τραγωδία και τραγούδι
Εκείνο που κάνει την ελληνική ποίηση να διαφέρει από την ευρωπαϊκή είναι καταρχάς ο τρόπος και το ήθος της επικοινωνίας της
Opinion
Η γλώσσα ως έρως
Εχω στη διάθεσή μου μια έξοχη ανθολόγηση των ποιημάτων του Εγγονόπουλου, μια διεισδυτική ανάγνωση της ποίησής του από τον ποιητή και ψυχίατρο Θανάση Χατζόπουλο, μια επίσης σημαντική φωνή της σύγχρονης ποίησής μας
Opinion
Η ποίηση πάντα συμβαίνει
Στην Ελλάδα η ποίηση, πέρα από τη συνεχή άνθησή της στα πανηγύρια, τα μοιρολόγια, τα γαμήλια γεύματα, στον στρατώνα, στις φυλακές και στις εξορίες, στο εργατικό κίνημα και στις θρησκευτικές εορτές, κυκλοφορούσε από χέρι σε χέρι στις παρέες, στις συντεχνίες, στη λαϊκή εκπαίδευση
Opinion
Η παιδεία και η άθληση
Σήμερα, σε μια εποχή που ένας νέος έχει άπειρες ευκαιρίες να ασκηθεί, με αποτέλεσμα να έχουμε μια υγιή νεολαία, θέλω να τιμήσω έναν άξιο έλληνα εκπαιδευτικό, τον φιλόλογο Θεόδωρο Νημά που τίμησε όλες τις θέσεις της ειδικότητός του και ανακηρύχθηκε και επίτιμος διδάκτωρ από το Πανεπιστήμιο Αθηνών
Opinion
Εθνεγερσίας τεκμήρια
Ο Τάσιος στο έξοχο και πυκνό, αλλά και παιδαγωγικό (με την κυριολεξία του όρου) κείμενό του καταγράφει την πορεία της εθνικής συνείδησης με έργα ευρέος φάσματος, αναγκαία για την Παιδεία του Γένους
Opinion
«Η πνευματική πορεία του Γένους»
Η έννοια του Εθνους είναι νεωτερική, αλλά το Γένος, όποιου λαού, είναι ακριβώς τα έργα και η ιστορία της πορείας τους μέσα στον χρόνο, των δοκιμασιών τους, των κρίσεων, των κατορθωμάτων, της νάρκης συχνά και της αναγέννησης
Opinion
Περί του ψεύδους
Η πλάνη, το λάθος στη ζωή είναι συγγνωστά και διορθώσιμα, το ψεύδος είναι έγκλημα, όταν μάλιστα φορέσει το επίσημο ένδυμα της πολιτείας και γίνει εργαλείο αποπροσανατολισμού των πολιτών
Opinion
Το ζώο που πενθεί
Τα ζώα πεθαίνουν, αλλά δεν το γνωρίζουν πως θα πεθάνουν. Αυτή η γνώση κάνει τον άνθρωπο ποιητή και φιλόσοφο
Opinion
50 χρόνια προσφοράς
Είναι συνταρακτικό για έναν δάσκαλο που είχε την τιμή να ακούσει τις πρώτες καλλιτεχνικές ανησυχίες των εφήβων μαθητών του.
Opinion
Φάλαινα στα ρηχά
Στον χώρο που υπηρετώ πάνω από μισόν αιώνα, τη θεατρική παιδεία, ήμουν ευτυχής που μπορούσα να συμπορεύομαι με δεκάδες συναθλητές
Opinion
Εμβρυα με κομμένο λώρο
Η γενιά του '80 έως τις μέρες μας ιδιωτεύει, αφήνοντας για άλλες γενιές (αν έρθουν και αν το χρειαστεί η εποχή) τα μεγάλα προβλήματα του ανθρώπου, της πατρίδας και της ανθρωπότητας
Opinion
Το περί Φύσεως ερώτημα
Σε μια εποχή γενικότερης κρίσης των αξιών, των ιδεών, της τέχνης και της πολιτικής ο Λουκρήτιος μας βοηθάει να ανοίξουμε το χαώδες ερώτημα του ζην.
Opinion
Αεροβολιστές παιδείας
Ο μέγας λαογράφος μας Νικόλαος Πολίτης, ως γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας στα τέλη του 19ου αιώνα, έστελνε επιστολές σε όλα τα δημοτικά σχολεία της επικράτειας, αλλά και των αποδήμων, και τους προέτρεπε να συλλέξουν από το στόμα των λαϊκών ανθρώπων κάθε γλωσσικό μνημείο
Opinion
Τεχνικές υποκριτικής
Αν θυμηθείτε την εποχή που μπήκε και το σινεμά, και ιδίως η τηλεόραση, στο ελληνικό σπίτι, σημαντικοί και μεγάλοι ηθοποιοί δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη θεατρική τους τεχνική και παίζανε τηλεόραση με πόζα και ποιητική εκφραστική
Opinion
Η ζήλεια ως ζωώδες ένστικτο
Αλλά όσα κι αν είναι τα κοινωνικά και τα οικονομικά αίτια που προκαλούν τη συζυγική συμβίωση, αν υπάρχει αμοιβαία κατανόηση και βαθιά αγάπη προς τον ή τη σύντροφο, το πράγμα μπορεί να γίνει υποφερτό και η αλληλεγγύη κανόνας.
Opinion
Τα πρώτα «γράμματα»
Η μάνα μου, σπουδαία υφάντρα, με μύησε σε όλη τη διαδικασία, από το κούρεμα του αρνιού, το πλύσιμο του μαλλιού, τη δημιουργία της κλωστής με την ανέμη και το σφοντύλι, το πέρασμα στον αργαλειό και ύστερα τη βαφή στα μεγάλα καζάνια
Opinion
Λαϊκή σοφία
Είχα την τύχη, μαζί με συμφοιτητές της εποχής μου, να ακούω στα αμφιθέατρα της Φιλοσοφικής Αθηνών τον μεγάλο έλληνα λαογράφο, διάδοχο του Νικολάου Πολίτη, Γεώργιο Μέγα.
Opinion
Οι εργάτες των παρυφών
Ο Μεσσάλας μιμήθηκε τις επιλογές του δασκάλου του Αγγελου Γιαννούλη που για χρόνια ήταν βοηθός του Ροντήρη
Opinion
«Τέχνη σε δύσκολο καιρό»
Μια κινέζικη παροιμία λέει: «Σε καταριέμαι να ζήσεις σε δύσκολη εποχή». Η Τζένη και η Αλίκη και την έζησαν και την τίμησαν την εποχή τους.
Opinion
«Επιστροφή στις πηγές»
Ο Λειβαδίτης χαίρεται να αφηγείται, όπως ένας παππούς χαίρεται να διηγείται στα εγγόνια του, όποιας ηλικίας, τα πάθη και τα κατορθώματα του Αχιλλέα και του Οδυσσέα. Για να οδηγήσει τον ακροατή στην «Ιλιάδα», στην «Οδύσσεια» και στον Ομηρο.
Opinion
Εμβόλια Αριστείας
Τα Πρότυπα και τα Πειραματικά Σχολεία δημιουργήθηκαν για να μελετούν νέες μεθόδους εκπαίδευσης και να εντάσσουν στην εκπαίδευση νέες ιδέες με ερευνητικές διαδικασίες
Opinion
Ενας εργάτης θεάτρου
Ο ελληνικός κινηματογράφος στις αρχές του εξάντλησε όλα τα έργα με μελόδραμα: ορφανά παιδιά, λουστράκια, εγκαταλελειμμένα, αντικείμενα εργασιακής εκμετάλλευσης.
Opinion
«Ο μπαρμπα-Θωμάς εκπαιδεύεται»
Τι θα μπει να διδάξει ο καθηγηταράς στο Πρίνστον; Ποίηση, λυρισμό, έπος, τραγωδία, κωμωδία, σάτυρα (ελληνικό), σάτιρα (λατινικό), κριτική, επιστημολογία;
Opinion
Πίσω από τα νούμερα
Πίσω από κάθε έναν αριθμό υπάρχει ένας άνθρωπος με μικρή ή μεγάλη ιστορία. Εχει, άραγε, το μέγεθος της προσωπικής μας ιστορίας αξιολογική μόνο διαβάθμιση;
Opinion
Οικοδόμοι θεμελίων
Οφείλω τις σπουδές μου και εγώ και πολλοί συμμαθητές μου που ευδοκιμούν ακόμη στην επιστήμη στους δασκάλους μας.
Opinion
Ψεύδος και λάθος
Εκπαίδευση είναι τα μέσα, ο τρόπος και οι μέθοδοι για να μυηθεί κανείς στα φώτα του ηλίου της Δικαιοσύνης. Μας το στέλνει ιδιοφυώς ο Ελύτης το νόημα με τον στίχο «Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ»!
Opinion
Το τραγώδιον
Στον τόπο μας, λόγω μιας τραυματικής πορείας στη ροή της ιστορίας, έχουμε τραγούδια με τη μορφή ψαλμών στη λειτουργία, τραγούδια δημοτικά, προίκα των ανώνυμων Ελλήνων για όλες τις μορφές, τα ήθη και τις τελετές του βίου, και τα λαϊκά και τα ρεμπέτικα, ανώνυμα και επώνυμα τραγούδια, όλα εξαίσιες δημιουργίες ενός πληγωμένου και φορτισμένου με εμπειρίες λαού
Opinion
Ο λυρικός Καμπανέλλης
Το τραγούδι στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ καλλιτεχνικό προϊόν της ελίτ, όπως στην Ευρώπη, αλλά ήταν σύμφυτο με τον κοινωνικό, θρησκευτικό και οικογενειακό τρόπο ζωής και των τελετών της.
Opinion
Καταφύγια θηραμάτων
Εχω στο γραφείο μου δύο συλλογές ποιημάτων, με ποιητές δύο εξέχουσες παρουσίες, από διαφορετικούς χώρους της τέχνης. Η Μαρία Λαϊνά είναι μια μείζων ποιητική φωνή του παρόντος στη γλώσσα μας
Opinion
Το εφτάψυχο αλαλούμ
Υπάρχουν στην ιστορία του θεάτρου μας νέοι που έπαθαν νευρικό κλονισμό, που εγκατέλειψαν το θέατρο ή αντέδρασαν και ξεπέρασαν την παγίδα, έλαβαν τα διαπιστευτήρια και εντάχθηκαν στη συντεχνία
Opinion
Περί υποκριτικής
Μερικές σκέψεις για το περίφημο «παράδοξο του Ντιντερό»: αν, δηλαδή, οι ηθοποιοί υποδύονται με βάση τα προσωπικά τους συναισθήματα και εμπειρίες
Opinion
Διαγωγή μηδέν
Είναι άλλη μια φορά τραγική η διαπίστωση πως κάπου η Παιδεία κάνει νερά, ίσως, γιατί περιόρισε τους σκοπούς της υπάρξεώς της στη συσσώρευση γνώσεων και άφησε να φροντίζουν άλλοι (ποιοι;) τη διαμόρφωση ήθους
Opinion
Από τον Αχιλλέα στον Μπάφαλο Μπιλ
Τρεις Αμερικές και ίσως και μια τέταρτη, η στρατιωτική τους Ακαδημία, που διδάσκει ως κύριο μάθημα τον Θουκυδίδη!!! Σκεφτείτε μόνο πως, όταν ιδρύθηκαν οι ΗΠΑ, για μια ψήφο έχασαν την ευκαιρία να είναι γλώσσα τους η αρχαία ελληνική!!!
12
