Κυριακή 30 Ιουνίου 2024
21o Βαγγέλης Στεργιόπουλος
Η ηθική του πάθους 
Κωστής Μοσκώφ: Οι τόσο διαφορετικές εκδοχές του ίδιου
Η σαγήνη της ακμής και της παρακμής
Ενιαία ψυχή
Γεώργιος Χατζιδάκις: Ιδανικό του, η αλήθεια
Ο θεμελιωτής της γλωσσικής επιστήμης στην Ελλάδα, ο θεμελιωτής του νεοελληνικού λόγου
Γαλαρία των Πορτραίτων
Σαλβαδόρ Αλιέντε: Περίσσευμα συνείδησης
Σύμβολα από κοινά αμετάκλητα ιδανικά, και μια κοινή πάλη
Η ανάπηρη μετεμφυλιακή ελληνική δημοκρατία
«Αυγή»: Στα πέτρινα χρόνια της δεκαετίας του ’50
Ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση να είσαι στη δεκαετία του ’50 συντάκτης της «Αυγής»
Ένας απελπισμένος
Μ. Καραγάτσης: Η δύναμη του «ερωτικού μοιραίου»
Δημιουργία σημαίνει κατ' αρχήν τόλμη
Αρχιτεκτονική με το Α κεφαλαίο
Αλέξανδρος Τομπάζης: Δεν γύρισα ποτέ να κοιτάξω πίσω
Αντιμετωπίζω την αρχιτεκτονική σαν ένα είδος σταυρόλεξου που πρέπει να επιλύσω
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιρανική γλώσσα (Μέρος Γ’)
Σε γενικές γραμμές, η ελληνική αποτέλεσε το κανάλι μέσω του οποίου διαδόθηκαν ιρανικές λέξεις (π.χ., μάγος, σατράπης, παράδεισος, παρασάγγης) σε ένα μεγάλο αριθμό ευρωπαϊκών γλωσσών
Ο Λεβέντης
Θεμιστοκλής Σοφούλης: Η ευγένεια του άρχοντα
Υπήρξε άντρας ο Σοφούλης, σε όλη την ευρύτητα της λέξεως
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Ε’)
Στην πασίγνωστη φράση «ουδείς εκών κακός» (κανείς δεν αδικεί εκουσίως, κανείς δεν παραβιάζει το δίκαιο με τη θέλησή του) συμπυκνώνεται η σωκρατική θεωρία για τη γνώση της αρετής
Ο αιώνιος Έλλην
Εμμανουήλ Μπενάκης: Άνευ «χειρονομιών»
Ένας εξαίσιος ιδεαλιστής, ένας φλογερός πατριώτης
Χωρίς λογική
Μιχαήλ Μπακούνιν: Η αναρχία των ιδεών
Η ζωή του ήταν μια σειρά από περιπετειώδεις επαναστατικές ενέργειες και πικρές ήττες
Τυπικός συντηρητικός
Κωνσταντίνος Τσάτσος: Ο δυτικο-κεντρικός
Ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της δεξιάς ιδεολογίας
Η σφαγή του Αϊδινίου
18 Ιουνίου 1919: Η θυσία των Προσκόπων του Αϊδινίου
Τα δύσμοιρα παιδιά βάδιζαν προς το θάνατο σαν να πήγαιναν σε πανηγύρι, κι ήταν πράγματι πανηγύρι για τους Έλληνες της εποχής εκείνης ο θάνατος για την πατρίδα
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιρανική γλώσσα (Μέρος Β’)
Αναφορές στην αρχαία περσική όπως εκείνες που απαντούν στον Αριστοφάνη ή ακόμα και στον Ηρόδοτο αντανακλούν τις αντιλήψεις της μεγάλης πλειονότητας των Ελλήνων για τις «βαρβαρικές» γλώσσες
Ζήτημα τομής
Λογοτεχνία και δημοσιογραφία: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Το εφήμερο δεν το δίνει το θέμα, το δίνει ο χειρισμός
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Δ’)
Στην κορυφή του πίνακα των δικών του αξιών ο Σωκράτης τοποθετεί την ψυχή, την οποία θεωρεί ως το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου, αλλά –συνάμα– και τη μεγαλύτερη δέσμευσή του
Αυτο-στρατευμένος και πολιτικοποιημένος
Μάνος Χατζιδάκις: Σαν Έθνος είμαστε για λύπη!
Η πολιτική ως πολιτικοποιημένη συνείδηση
Η ηθική των χορτασμένων
Ναυάγιο στην Πύλο: Δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα
Ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία θα άξιζαν πράγματι αυτό το όνομα, θα μπορούσε να χορηγήσει μονάχα ένα παγκόσμιο κράτος, προς το οποίο όλα τα άτομα θα βρίσκονταν σε ίση και άμεση σχέση
Κατάρα
Ναυάγιο στην Πύλο: Το μοιρολόι της προσφυγιάς και της ξενιτιάς
Οι Έλληνες έχουν ιστορήσει και θρηνήσει τον ξενιτεμό και την προσφυγιά όσο ελάχιστοι άλλοι, στο πέρασμα των αιώνων
Σχεδόν ανεξιχνίαστη φυσιογνωμία
Φερνάντο Πεσσόα: Σαν να μην ήταν ποιητής...
Το προσωπείο είναι το πρόσωπο
«Άξιος!»
Γ. Π. Σαββίδης: Kει που ’σπαζε στο γιαλό το κύμα...
Έδωσε το παράδειγμα με τον τρόπο της ζωής του
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιρανική γλώσσα (Μέρος Α’)
Οι μαρτυρίες για τις επαφές ανάμεσα στην ιρανική και την ελληνική γλώσσα κατά την αρχαιότητα δεν είναι άφθονες, παρά την αναμφισβήτητη ώσμωση των δύο πολιτισμών
Τίποτα δεν είναι δυτικό
Γιάννης Μαρκόπουλος: Μ' αρέσει πιο πολύ μια δωρική κολόνα από μια γοτθική εκκλησία
Όλα μας τα τραγούδια που είναι δυνατά και ακατάλυτα βγήκαν απ' την ανάγκη
Χαρακτήρας εριστικός
Γεώργιος Μιστριώτης: Θύμα της επικαιρότητας και της αυτοπροβολής
Ο Γεώργιος Μιστριώτης εισήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή από την πύλη του αρχαϊσμού και του διαφωτισμού
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Γ’)
Η εικόνα που μπορούμε να σχηματίσουμε σήμερα για τον Σωκράτη οφείλεται κατά βάση σε δύο πηγές πληροφόρησης: στον Πλάτωνα και στον Ξενοφώντα
Προεκλογικός πυρετός
Ευρωεκλογές 1984: Όλοι προέβλεπαν δική τους νίκη...
Οι διαψεύσεις των εκλογικών προσδοκιών είναι συνήθως περισσότερες από τις επαληθεύσεις
Με τα μάτια του έρωτα
Χένρι Μίλερ: Όταν είμαι ανίκανος να γράψω, ζωγραφίζω
Συχνότατα ο ζωγράφος μάς κάνει να δούμε και να αισθανθούμε αυτό που αγνοούμε
Η γεύση της αποτυχίας
Σωτήρης Πατατζής: Δεν έφυγα εγώ από την Επανάσταση, εκείνη έφυγε από μένα
Το άσπρο το χαρτί δεν σηκώνει ψευτιές
Το μαρτύριο
Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: Το μυστικό της οικειότητος
Η συγγένεια με το μανιάτικο μοιρολόγι
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη λυδική γλώσσα
Από τη μελέτη του συνόλου των διαθέσιμων για τη λυδική πηγών διαπιστώνουμε την ύπαρξη μερικών τυπικών χαρακτηριστικών των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών εν γένει και του κλάδου της Ανατολίας ειδικότερα
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Β’)
Ο Σωκράτης, οδηγημένος από το «δαιμόνιόν» του, υπηρέτησε με πάθος τον ορθό λόγο και δεν έπαυσε ποτέ να ζητά να του δικαιολογήσουν καθιερωμένες αντιλήψεις
Τρομακτική ατμόσφαιρα
Λεωνίδας Βασιλικόπουλος: Το «καλούπι»
«Ήξερα πια πόσο μπορούσα να ζητήσω από τον εαυτό μου ν' αντέξη»
Σιδηρά πυγμή
30 Μαΐου 1968: Το σημείο καμπής του Γαλλικού Μάη
Η αρχή του τέλους της μείζονος εθνικής κρίσης στη Γαλλία του 1968
Υπεράνθρωπη ευψυχία
Έβερεστ: Νίκη της ψυχής, κατάκτηση του πνεύματος
Αγώνας σχεδόν πέραν απ' την αντοχή του ανθρώπου
Καλή πρόθεση
Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Εθνικοί μειοδότες στον τόπο μας δεν υπάρχουν
Όταν αποφεύγεις τον διάλογο, δίνεις την εντύπωση στον τρίτο κόσμο ότι φοβάσαι τον διάλογο
Η στερνή χλομάδα
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος: Ο τελευταίος Έλληνας!
Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις όμως για λίγη περιφάνεια το άξιζε
Η Ενωμένη Ευρώπη
Κωνσταντίνος Καραμανλής, 28 Μαΐου 1979: Ιστορική αναγκαιότητα η ενοποίηση της Ευρώπης
Η υπογραφή της συνθήκης εντάξεως της Ελλάδας στην ΕΟΚ πριν από 45 χρόνια
Απεγνωσμένος αγώνας
Παρισινή Κομμούνα: Η «ματωμένη εβδομάδα»
Αι τελευταίαι ηρωικαί ημέραι της αποτυχούσης επαναστάσεως
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη λυκική γλώσσα (Μέρος Β’)
Η διείσδυση λυκικών τύπων στην ελληνική ή και το αντίστροφο υπήρξε εξαιρετικά περιορισμένη, όπως τουλάχιστον φανερώνει το σχετικό υλικό που έχουν στη διάθεσή τους οι ερευνητές
Πανδαήμων διδάσκαλος
Ευγένιος Βούλγαρης: Πνεύμα οικουμενικό, εκλεκτικό
Ο ανακαινιστής της ελληνικής παιδείας
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Α’)
Με τα ακατάπαυστα ερωτήματά του και το διαρκή έλεγχο που ασκούσε, σε κάθε χώρο και με κάθε ευκαιρία, ο Σωκράτης άγγιζε τις ρίζες της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης
Εξομολόγηση
Μαργαρίτα Λυμπεράκη: Φάρμακα και φαρμάκια
Συνήθως δεν δουλεύω με ιδέες, αλλά με έμμονες ιδέες!
Σκλάβοι του Συντάγματος
Ζαν-Πολ Μαρά: Απέχουμε από την ελευθερία όσο απείχαμε πάντα
Όχι μόνον είμαστε σκλάβοι, αλλά είμαστε σκλάβοι σύμφωνα με το νόμο
Μετρημένη διαύγεια
Ερρίκος Ίψεν: Η αρχοντιά του χαρακτήρα, του μυαλού, της θελήσεως
Κανένας άλλος θεατρικός συγγραφέας δεν κατάλαβε τόσο καλά τις γυναίκες όσο ο Ίψεν
Πανελλήνιος αποτροπιασμός
Δολοφονία Λαμπράκη: Η χαμένη τιμή της ελληνικής πολιτείας
Τίμιο ελληνικό αίμα στους δρόμους της Θεσσαλονίκης
Ένα αναστάσιμο δόξας
Μάχη της Κρήτης: Η αναμέτρηση της βίας και της λευτεριάς
Ο εξαίσιος, ο θαυμαστός κύκλος της Κρήτης
Φτιασίδια
Γιώργος Γραμματικάκης: Οι εθνικές εκπλήξεις
Άνθρωποι ή ομάδες ανθρώπων που, ενώ η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι άλλη, εξακολουθούν να πράττουν το δύσκολο, το προικισμένο ή το ουτοπικό
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη λυκική γλώσσα (Μέρος Α’)
Η λυκική, η γλώσσα των Λυκίων, κατατάσσεται στον ίδιον με την καρική κλάδο της οικογένειας των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών, τον κλάδο της Ανατολίας
Ασφαλές καταφύγιον
Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός: Ένας αληθινός προμαχώνας
Ένας μεγάλος κληρικός και ένας μεγάλος Έλλην
