Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2024
21o Βαγγέλης Στεργιόπουλος
ΑΠΟΨΗ 
Για την Τζοκόντα την αψεγάδιαστη
Ενήλικη όντας, τόλμησα να ζήσω την απαγορευμένη παιδική ηλικία
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Κασσιανή: Η ζωντανή μέσα μας αρχόντισσα του Βυζαντίου
Καρδιά εύθικτη και χαρακτήρας υπερήφανος
IN MEMORIAM
Περικλής Κοροβέσης: Ο ψηφοφόρος ψηφίζει για τη βόλεψή του
Η πολιτική ως συλλογή απογοητεύσεων
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι Αρχαϊκοί Χρόνοι (Μέρος Β’)
Συμβαδίζοντας με το κυρίαρχο πνεύμα της εποχής, που συνίστατο στη συγκρότηση πόλεων διά της θεσμικής οργανώσεως και της σταδιακής ενοποιήσεως του σώματος των πολιτών, έκαναν την εμφάνισή τους από τα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. νόμοι χαραγμένοι σε πέτρα
STORIES
10 Απριλίου 1821: Ο μαρτυρικός θάνατος του «απίστου και επιβούλου» Πατριάρχη Γρηγορίου Ε'
Ο Ισαπόστολος, ο μέγας Μάρτυς, ο καλός Ποιμήν
Literature
Ευριπίδης: Η πάλη ανάμεσα στο παλαιό και στο νέο (Μέρος ΙΗ’)
Δεδομένου ότι το θέμα της Ηλέκτρας πραγματεύτηκε στο ίδιο περίπου χρονικό διάστημα και ο Σοφοκλής, αξιοσημείωτη είναι, πέραν της διαφωνίας ως προς τη χρονική ακολουθία των δύο αυτών δραμάτων, η τελείως διαφορετική προσέγγιση του θέματος από τους δύο μεγάλους τραγικούς
ΑΠΟΨΗ
Τα «ναι» και τα «όχι»
Αμείλικτα τα διλημματικού χαρακτήρα ερωτήματα, βασανιστική η ζυγαριά του «ναι» και του «όχι»
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Θανάσης Πετσάλης-Διομήδης: Θυμάρι του ελληνικού βουνού
Ο «μύθος», το «έπος» και η «συνείδηση» του Νέου Ελληνισμού
IN MEMORIAM
Ναύαρχος Νίκος Παππάς: «Λύστε τις πρυμάτσες»
Τα ναυτικά του προσόντα κανείς δεν έχει το δικαίωμα ούτε το κύρος να διαγράψει
ΑΠΟΨΗ
«Κομμάτι-κομμάτι»
Έχει γίνει κοινή συνείδηση ότι επιβάλλεται, και πάλι, να επιστρέψουμε στο συγκεκριμένο, στο επιμέρους, στο απτό και στο εφικτό
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Κωνσταντίνος Μάνος: Ο ενθουσιώδης ποιητής και πατριώτης
Ο Κωνσταντίνος Μάνος υπήρξε μια πολυσχιδής προσωπικότητα
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι Αρχαϊκοί Χρόνοι (Μέρος Α’)
Κατά τη διάρκεια των Αρχαϊκών Χρόνων έμμετρος λόγος απαντά, πέραν του πεδίου της ποιητικής δημιουργίας, σε αναθηματικές και επιτάφιες επιγραφές, ενώ ο πεζός λόγος κυριαρχεί στα δημόσια έγγραφα, καθώς και σε κείμενα γεωγραφικού ή γενεαλογικού περιεχομένου
BOOKS
«Η πιο σωστή στιγμή για να πεθάνεις»: Ένα εγχειρίδιο ζωής από τον Γεώργιο Π. Μαλούχο
Ένα εγχειρίδιο θνητότητας εμπευσμένο από τον Όμηρο, τον Επίκτητο, τον Μπετόβεν, τον Μάλερ, τον Βάγκνερ, τον Χάινε, τον Ρεμάρκ και άλλους μεγάλους διαμορφωτές της ευρωπαϊκής τέχνης και σκέψης
Literature
Ευριπίδης: Η πάλη ανάμεσα στο παλαιό και στο νέο (Μέρος ΙΖ’)
Η δυστυχία του πολέμου, όπως διακηρύσσει στις «Τρωάδες» ο Ευριπίδης, δεν αφορά μόνο τους νικημένους αλλά και τους νικητές
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Εκλογές 31ης Μαρτίου 1946: Ουαί τοις ηττημένοις, αλλά ουαί και τοις νικηταίς
Η υπερβολή την υπερβολή έχει μητέρα
IN MEMORIAM
Μανώλης Γλέζος: Μη με ξεχνάς
Για σκεφτείτε πόσες χιλιάδες αμνημόνευτοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης πεθαίνουν χωρίς να τους τιμήσει κανένας
IN MEMORIAM
Μανόλης Ανδρόνικος: Η μελωδική φωνή μιας ευαίσθητης συνείδησης
Οι χάρες ενός αληθινού δασκάλου
ΑΠΟΨΗ
Δηλώσεις εφ’ απλού χάρτου
Η διαχωριστική γραμμή δεξιάς - αριστεράς ή συντήρησης - προόδου δεν τοποθετείται αυτονόητα εκεί που θέλει ο καθένας που δηλώνει αριστερός ή δεξιός, συντηρητικός ή προοδευτικός
IN MEMORIAM
Ιάκωβος Καμπανέλλης: Ενώ κανείς μας δε γεννήθηκε τέρας, κάνουμε τερατώδεις πράξεις
Η ζωή δεν είναι βέβαια ανθόσπαρτη όλες τις μέρες, αλλά ούτε σώνει και καλά μια ισόβια θλίψη
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Ευγένιος Ιονέσκο: Το ανωφελές της υπάρξεως, το ακατανόητον της ζωής
Γράφω έργα άλλα από εκείνα που θέλω να γράψω...
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Η εισαγωγή του αλφαβήτου στον ελλαδικό χώρο (Μέρος Β’)
Εικάζεται ευλόγως ότι η παραλαβή του φοινικικού αλφαβήτου και η συνακόλουθη προσαρμογή του στις απαιτήσεις της ελληνικής πραγματοποιήθηκε από ανθρώπους που χρησιμοποιούσαν και τις δύο γλώσσες
Literature
Ευριπίδης: Η πάλη ανάμεσα στο παλαιό και στο νέο (Μέρος ΙΣΤ’)
Στην τραγωδία του Ευριπίδη «Ηρακλής» η εικόνα του ήρωα μεταβάλλεται με τρόπο δραματικό, υπενθυμίζοντας σε όλους την αστάθεια της ανθρώπινης ύπαρξης, την προβληματικότητα κάθε ανθρώπινου μεγαλείου
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Γκαίτε: Παγκόσμιος θησαυρός
Ο Γκαίτε περικλείει μέσα του το σύμπαν ως φύσιν και ως σκέψιν, όλας τας ιδέας και όλα τα όντα
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Η εισαγωγή του αλφαβήτου στον ελλαδικό χώρο (Μέρος Α’)
Το ελληνικό αλφάβητο έχει στενή σχέση με τη λεγόμενη φοινικική γραφή, δηλαδή με τις βορειοσημιτικές γραφές του τέλους της 2ης και των αρχών της 1ης χιλιετίας π.Χ.
STORIES
Ανδρέας Λεντάκης: Βαστάω γερά, κρατάω καλά
Μύρισε το σφαγείο μας θυμάρι και το κελί μας κόκκινο ουρανό
IN MEMORIAM
Ντίνος Χριστιανόπουλος: Κούραση πιο τρομαχτική από την ποίηση υπάρχει;
Οι στίχοι διαλαλούν τα μυστικά μας
Literature
Ευριπίδης: Η πάλη ανάμεσα στο παλαιό και στο νέο (Μέρος ΙΕ’)
Στις «Ικέτιδες» του Ευριπίδη, ο Θησέας θέτει στην ουσία το ζήτημα της διαφοράς ανάμεσα στην τυραννίδα, δηλαδή τη μονοκρατορία, και τη δημοκρατία
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Γκόλντα Μέιρ: Ακόμη και τώρα ακούω τους κτύπους του σφυριού...
Φυματίωση, φτώχεια και μαζί σοσιαλισμός
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Ρεϊμόν Αρόν: Αγαπώ τον διάλογο
Ο Ρεϊμόν Αρόν και ο Ζαν-Πολ Σαρτρ υπήρξαν ορκισμένοι εχθροί την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, ως εκφραστές των δύο αντιμαχόμενων ιδεολογικών ρευμάτων
IN MEMORIAM
Ευαγόρας Παλληκαρίδης: Ίσως ο Θεός να θέλη να μας δοκιμάση
Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου, η πιο όμορφη ώρα
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι Σκοτεινοί Αιώνες (Μέρος Β’)
Οι Σκοτεινοί Αιώνες μπορεί να θεωρηθούν ως η περίοδος που διαμόρφωσε το πολιτισμικό πλαίσιο των Ιστορικών Χρόνων, μακράν του μυθοποιημένου πλέον μυκηναϊκού παρελθόντος
STORIES
Γιώργος Σεφέρης: Ο δεσμός του ποιητή με την εποχή του
Ο μεγάλος καλλιτέχνης δεν είναι της εποχής του, είναι αυτός ο ίδιος η εποχή του
Literature
Ευριπίδης: Η πάλη ανάμεσα στο παλαιό και στο νέο (Μέρος ΙΔ’)
Η αντίθεση ανάμεσα στην εξουσία, τη δύναμη, από τη μια πλευρά και το δίκαιο από την άλλη, μια αντίθεση τόσο σημαντική για την ελληνική σκέψη, είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της ευριπίδειας τραγωδίας «Ηρακλείδες»
ΑΠΟΨΗ
Εσκαμμένα
Το μείζον είναι οι καταστάσεις, τα δεδομένα, οι επικρατούσες συνθήκες, και όχι τα άτομα, οι μονάδες, το ξεκαθάρισμα λογαριασμών
STORIES
Μανόλης Αναγνωστάκης: Μιλάμε για φθορά ή μιλάμε για κρίση της Ποίησης;
Όλα τα πράγματα δείχνουν πως η Ποίηση έπαψε πια να είναι αυτό που άλλοτε ήταν
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Ρένος Αποστολίδης: Ένας αδιάλλακτος εχθρός του κομφορμισμού
Μια ανήσυχη, δυναμική και ιδιόμορφη προσωπικότητα
ΑΠΟΨΗ
Η μνήμη του βάθους
Στη χθεσινή καταστροφή του μνημείου των θυμάτων της Μαρφίν, στην οδό Σταδίου, συμπυκνώνεται η χρεοκοπία του πολιτικοκοινωνικού μας συστήματος, η ηθική εξαχρείωση της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Δημήτρης Χορν: Ο ηθοποιός πρέπει να είναι καλλιτέχνης
Στη δουλειά μας δεσπόζει το ταμείο
IN MEMORIAM
Λάκης Παπαστάθης: «Σ’ αυτόν τον τόπο όσοι αγαπούνε...»
Στην μπουάτ «Κύτταρο», το 1973, μέρες Πολυτεχνείου
Stories
Ύψωμα 731: Δε θα περάσουν...
Το 731, όπως έμεινε γνωστό στην πολεμική ιστορία των Ελλήνων και των Ιταλών, κατέστη ένα από τα πλέον αιματοβαμμένα υψώματα ολόκληρου του Β' Παγκοσμίου Πολέμου
ΑΠΟΨΗ
Η τυραννία των φράσεων
Η προσωρινά βολική δημοκοπία επιφέρει μακροπρόθεσμα μεγαλύτερα δεινά ακόμα και από την πλέον αντιλαϊκή ή και ανάλγητη πολιτική
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Κωνσταντίνος Καραμανλής: Όταν άνοιγε το στόμα του για να μιλήσει, εμείς οι Τούρκοι ακούγαμε
Εκείνο που ήθελε ήταν να βάλει την Ελλάδα στην ευρωπαϊκή οικογένεια και το πέτυχε
STORIES
Γεώργιος Βιζυηνός: Ο μοναδικός, ο άφθαστος, ο αμίμητος
Ζωγραφίαι ηθών και χαρακτήρων, ζωογονούμεναι από την πνοήν τέχνης υψηλής
STORIES
Μανώλης Γιαλουράκης: Η γενιά του Γκρέκο
Θα τον θαυμάζουνε οι αιώνες, μα κανείς δε θα μπορέσει να τον φτάσει
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι Σκοτεινοί Αιώνες (Μέρος Α’)
Στον ελλαδικό χώρο, η εποχή ανάμεσα στην κατάρρευση των μυκηναϊκών ανακτόρων και την εμφάνιση των πόλεων-κρατών τον 8ο αιώνα π.Χ. είναι γνωστή με την ονομασία Σκοτεινοί Αιώνες
ΑΠΟΨΗ
Μοσχοπλυμένοι
Κι αμέσως μετά, το δάχτυλό τους, τριμμένο όσο δεν πάει, καθάριο, κουνιέται απειλητικά, δείχνοντας τους άλλους
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Μελίνα Μερκούρη: Είμαστε οι καλύτερες μοιρολογίστρες
«Ούτε τη δική μας επιτυχία δεν μπορούμε να κουμαντάρουμε»
Literature
Ευριπίδης: Η πάλη ανάμεσα στο παλαιό και στο νέο (Μέρος ΙΓ’)
Εικάζεται ότι η «Ανδρομάχη», που χρονολογείται κατά μία εκδοχή στα πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου, ανέβηκε στο Άργος ή στη χώρα των Μολοσσών, και όχι στην Αθήνα
ΑΠΟΨΗ
Επιμηθείς και όχι προμηθείς
Άλλη μια φορά, πολλοστή, τα δυσχερή, τα τραγικά και αδιανόητα, συνέβησαν στη χώρα μας
