Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2024
21o Βαγγέλης Στεργιόπουλος
Χάσμα αγεφύρωτο 
16 Ιουλίου 1054: Το μέγα Σχίσμα μεταξύ Ανατολής και Δύσης
Αφού αφήκαν τη βούλα, βγήκαν από την Αγία Σοφία τινάζοντας επιδεικτικά τη σκόνη από τα υποδήματά τους
Το πρώτο σχολείο των Ελληνίδων
Αρσάκειο: Γυναίκες που εδημιούργησαν θρύλον
Ένας κόσμος, μια ζωή, μια ιστορία και μια φωτεινή παράδοσις
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ετρουσκική γλώσσα (Μέρος Γ’)
Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι οι Έλληνες, και ιδιαίτερα οι Δωριείς, υπήρξαν παιδαγωγοί των Ετρούσκων κατά τους Αρχαϊκούς Χρόνους
Τυχοδιωκτική επιχείρησις
Μακάριος: Το πραξικόπημα διετάχθη εξ Αθηνών
Η παραφροσύνη των πραξικοπηματιών επέφερε την καταστροφήν της Κύπρου
Αποφράδα ημέρα
15 Ιουλίου 1974: Η Λευκωσία απόψε πολεμά και πέφτει
Απόψε στα στενά παίζουν τον θάνατο, κάθε γωνιά φωτιά κι αγώνας
Το παράσημο
Αντόν Τσέχωφ: Ο αναμάρτητος τον λίθον βαλέτω...
Τι λίγους που επρότειναν για παρασημοφορία...
Literature
Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Γ’)
Η συνειδητοποίηση του αγεφύρωτου χάσματος που χώριζε τη σκέψη του από μνησίκακες πράξεις και πολιτικές διαμάχες ώθησε τον Πλάτωνα να εντρυφήσει στη μελέτη της φιλοσοφίας
Αγωνία
Πάμπλο Νερούδα: Ποίηση χωρίς υπογραφή, όπως οι ναοί, όπως οι οροσειρές των Άνδεων
Χωρίς τον Πάμπλο Νερούδα η σύγχρονη λατινοαμερικανική λογοτεχνία δεν θα υπήρχε
Η κατοχή του γράμματος
Δημήτρης Μαρωνίτης: Ο Μαρξ και ο αρχαιοελληνικός κόσμος
Ο Μαρξ ήξερε λαμπρά Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά, διάβαζε επίμονα τους αρχαίους και παρέπεμπε σε έργα τους
Ρήξεις
Παναγιώτης Κονδύλης: Εν εξελίξει
Τα μεγάλα άλματα, οι οπισθοδρομήσεις, οι ιδεολογικές ανατροπές
Ακατάπαυστη ενεργητικότητα
Άρθουρ Έβανς: Ο θεαματικός
Όσοι τον εγνώρισαν δεν θα λησμονήσουν ευκόλως την μορφήν του
Η σκληρή πραγματικότητα
Απόστολος Βακαλόπουλος: Ποιοι ήταν οι φιλέλληνες;
Από την πρώτη στιγμή που πατούσαν το πόδι τους στην Ελλάδα, η ψυχική τους αντοχή έμπαινε σε μια ατέλειωτη σειρά δοκιμασιών
Η νέα Ευρώπη
9 Ιουλίου 1961: Η Ελλάδα συνδέεται με την ΕΟΚ
«Η συνθήκη συνδέσεως της Ελλάδος με την μεγάλην Ευρωπαϊκήν Κοινότητα είναι πρωτίστως πράξις πολιτική»
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ετρουσκική γλώσσα (Μέρος Β’)
Το θέμα των επαφών της ελληνικής με την ετρουσκική διερευνάται από την πλειονότητα των σύγχρονων μελετητών μόνο υπό το πρίσμα της σχέσης δύο γλωσσών που ουδεμία γενετική συγγένεια έχουν
Πλουραλιστική δημοκρατία
Γαλλική Δημοκρατία: Ένα σχέδιο εν τω γίγνεσθαι
Προς την κοινωνία των ελευθεριών
Literature
Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Β’)
Η σύνδεση του Πλάτωνος με τον κόσμο της παλαιάς αττικής αριστοκρατίας, μολονότι δεν είχε ως συνέπεια και μια πνευματική συγγένεια, είναι ευδιάκριτη στο όλο έργο του
Ένα τραίνο
Νάνος Βαλαωρίτης: Παιχνίδια της φαντασίας
Έπεσα να κοιμηθώ και ονειρεύτηκα πως ο Αϊνστάιν μού δίδασκε βιολί - Ο Νάνος Βαλαωρίτης μέσα από το Ιστορικό Αρχείο
Αγνή καρδιά
Μάριος Χάκκας: Σταθερά με τον άνθρωπο και με το δίκιο, έστω και το νικημένο
Ένας απλός «τυφεκιοφόρος» ανιχνευτής
Ο μέγας θρίαμβος
4 Ιουλίου 1921: «Κιουτάχεια κατελήφθη 15ην ώραν»
Ο στρατός μας προχωρεί ακάθεκτος, ο εχθρός διώκεται συντριβόμενος
Ο εθνεγέρτης
Γαριβάλδης: Εβίβα Γαριβάλδη, εβίβα λιμπερτά
Το λάβαρο των πόθων για μια νέα τάξη πραγμάτων
Το ρομαντικό κίνημα
Σατωβριάνδος: Κοντά στον αγωνιζόμενο ελληνισμό
Η καθολική προσφορά του στην ευρωπαϊκή παιδεία
Ψυχή διαυγής
Φραντς Κάφκα: Ο μεγαλύτερος ανατόμος του φόβου
Τραγικός κυνηγός της χίμαιρας του απόλυτου
Γενναίοι άνδρες
Γκέτισμπεργκ, 3 Ιουλίου 1863: Οι νεκροί αυτοί δεν έπεσαν επί ματαίω
Σε αυτό το έθνος, υπό τη σκέπη του Θεού, θα αναγεννηθεί η ελευθερία
Εύρημα μοναδικό
Δίσκος της Φαιστού: Το χρονικό της εύρεσης
Ένα από τα σημαντικότερα τεκμήρια της πρώιμης κρητικής γραφής
Επανάσταση διά της συνειδήσεως
Ζαν-Ζακ Ρουσσώ: Αποφασιστικά λαϊκός, οριστικά «ποπ»
Ο μπήτνικ πρόγονος του Τζακ Κέρουακ και όλων των νεαρών μακρυμάλληδων
Αγωνία
Άρης Αλεξάνδρου: Είμαι προδότης για τη Σπάρτη, για τους είλωτες Σπαρτιάτης
Ποιητική και πολιτική συνάμα ηθική
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ετρουσκική γλώσσα (Μέρος Α’)
Τα επιστημονικά δεδομένα συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι η ετρουσκική είναι στην πραγματικότητα μια γενετικά απομονωμένη γλώσσα
Το ψέμα
Ισμαήλ Κανταρέ: Η μάγισσα
Μία πεδιάδα που, τοποθετημένη από λάθος ανάμεσα στα βουνά, εμπόδιζε τους Βαλκάνιους να κοιμηθούν ήσυχοι
Ένας εκλεκτός άνθρωπος
Αργύρης Εφταλιώτης: Οι μουσικές συμφωνίες ενός πεζογράφου
Όποιος διαβάσει ένα του διήγημα, μια του ιστορία, ένα του μύθο, θα διαβάση λίγο-λίγο όλο το πεζό του έργο
Literature
Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Α’)
Στην Αθήνα του 4ου αιώνα π.Χ. υπήρχε αναντιστοιχία ανάμεσα στο ένδοξο παρελθόν της πόλης και στις νέες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, τις νέες πνευματικές αναζητήσεις
Η ηθική του πάθους
Κωστής Μοσκώφ: Οι τόσο διαφορετικές εκδοχές του ίδιου
Η σαγήνη της ακμής και της παρακμής
Ενιαία ψυχή
Γεώργιος Χατζιδάκις: Ιδανικό του, η αλήθεια
Ο θεμελιωτής της γλωσσικής επιστήμης στην Ελλάδα, ο θεμελιωτής του νεοελληνικού λόγου
Γαλαρία των Πορτραίτων
Σαλβαδόρ Αλιέντε: Περίσσευμα συνείδησης
Σύμβολα από κοινά αμετάκλητα ιδανικά, και μια κοινή πάλη
Η ανάπηρη μετεμφυλιακή ελληνική δημοκρατία
«Αυγή»: Στα πέτρινα χρόνια της δεκαετίας του ’50
Ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση να είσαι στη δεκαετία του ’50 συντάκτης της «Αυγής»
Ένας απελπισμένος
Μ. Καραγάτσης: Η δύναμη του «ερωτικού μοιραίου»
Δημιουργία σημαίνει κατ' αρχήν τόλμη
Αρχιτεκτονική με το Α κεφαλαίο
Αλέξανδρος Τομπάζης: Δεν γύρισα ποτέ να κοιτάξω πίσω
Αντιμετωπίζω την αρχιτεκτονική σαν ένα είδος σταυρόλεξου που πρέπει να επιλύσω
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιρανική γλώσσα (Μέρος Γ’)
Σε γενικές γραμμές, η ελληνική αποτέλεσε το κανάλι μέσω του οποίου διαδόθηκαν ιρανικές λέξεις (π.χ., μάγος, σατράπης, παράδεισος, παρασάγγης) σε ένα μεγάλο αριθμό ευρωπαϊκών γλωσσών
Ο Λεβέντης
Θεμιστοκλής Σοφούλης: Η ευγένεια του άρχοντα
Υπήρξε άντρας ο Σοφούλης, σε όλη την ευρύτητα της λέξεως
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Ε’)
Στην πασίγνωστη φράση «ουδείς εκών κακός» (κανείς δεν αδικεί εκουσίως, κανείς δεν παραβιάζει το δίκαιο με τη θέλησή του) συμπυκνώνεται η σωκρατική θεωρία για τη γνώση της αρετής
Ο αιώνιος Έλλην
Εμμανουήλ Μπενάκης: Άνευ «χειρονομιών»
Ένας εξαίσιος ιδεαλιστής, ένας φλογερός πατριώτης
Χωρίς λογική
Μιχαήλ Μπακούνιν: Η αναρχία των ιδεών
Η ζωή του ήταν μια σειρά από περιπετειώδεις επαναστατικές ενέργειες και πικρές ήττες
Τυπικός συντηρητικός
Κωνσταντίνος Τσάτσος: Ο δυτικο-κεντρικός
Ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της δεξιάς ιδεολογίας
Η σφαγή του Αϊδινίου
18 Ιουνίου 1919: Η θυσία των Προσκόπων του Αϊδινίου
Τα δύσμοιρα παιδιά βάδιζαν προς το θάνατο σαν να πήγαιναν σε πανηγύρι, κι ήταν πράγματι πανηγύρι για τους Έλληνες της εποχής εκείνης ο θάνατος για την πατρίδα
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιρανική γλώσσα (Μέρος Β’)
Αναφορές στην αρχαία περσική όπως εκείνες που απαντούν στον Αριστοφάνη ή ακόμα και στον Ηρόδοτο αντανακλούν τις αντιλήψεις της μεγάλης πλειονότητας των Ελλήνων για τις «βαρβαρικές» γλώσσες
Ζήτημα τομής
Λογοτεχνία και δημοσιογραφία: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Το εφήμερο δεν το δίνει το θέμα, το δίνει ο χειρισμός
Literature
Σωκράτης: Η ύψιστη αξία της ψυχής (Μέρος Δ’)
Στην κορυφή του πίνακα των δικών του αξιών ο Σωκράτης τοποθετεί την ψυχή, την οποία θεωρεί ως το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου, αλλά –συνάμα– και τη μεγαλύτερη δέσμευσή του
Αυτο-στρατευμένος και πολιτικοποιημένος
Μάνος Χατζιδάκις: Σαν Έθνος είμαστε για λύπη!
Η πολιτική ως πολιτικοποιημένη συνείδηση
Η ηθική των χορτασμένων
Ναυάγιο στην Πύλο: Δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα
Ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία θα άξιζαν πράγματι αυτό το όνομα, θα μπορούσε να χορηγήσει μονάχα ένα παγκόσμιο κράτος, προς το οποίο όλα τα άτομα θα βρίσκονταν σε ίση και άμεση σχέση
Κατάρα
Ναυάγιο στην Πύλο: Το μοιρολόι της προσφυγιάς και της ξενιτιάς
Οι Έλληνες έχουν ιστορήσει και θρηνήσει τον ξενιτεμό και την προσφυγιά όσο ελάχιστοι άλλοι, στο πέρασμα των αιώνων
Σχεδόν ανεξιχνίαστη φυσιογνωμία
Φερνάντο Πεσσόα: Σαν να μην ήταν ποιητής...
Το προσωπείο είναι το πρόσωπο
«Άξιος!»
Γ. Π. Σαββίδης: Kει που ’σπαζε στο γιαλό το κύμα...
Έδωσε το παράδειγμα με τον τρόπο της ζωής του
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιρανική γλώσσα (Μέρος Α’)
Οι μαρτυρίες για τις επαφές ανάμεσα στην ιρανική και την ελληνική γλώσσα κατά την αρχαιότητα δεν είναι άφθονες, παρά την αναμφισβήτητη ώσμωση των δύο πολιτισμών
Τίποτα δεν είναι δυτικό
Γιάννης Μαρκόπουλος: Μ' αρέσει πιο πολύ μια δωρική κολόνα από μια γοτθική εκκλησία
Όλα μας τα τραγούδια που είναι δυνατά και ακατάλυτα βγήκαν απ' την ανάγκη
