Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2024
21o Βαγγέλης Στεργιόπουλος
Language 
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη φρυγική γλώσσα (Μέρος Β’)
Οι μορφολογικές και λεξιλογικές ομοιότητες της ελληνικής και της φρυγικής γλώσσας είτε οφείλονται σε κοινή ινδοευρωπαϊκή κληρονομιά είτε αντανακλούν κοινές εξελίξεις, κοινούς νεωτερισμούς
Νοσταλγία
Κωνσταντίνος Καβάφης: Οδύσσεια δευτέρα και μεγάλη
Τα επαχθή δεσμά γνωστών πραγμάτων και οικιακών
Literature
Οι ειδικοί επιστήμονες του 5ου αιώνα π.Χ.
Οι κορυφαίοι εκπρόσωποι των ειδικών επιστημών του 5ου αιώνα π.Χ. έστρεψαν τις προσπάθειές τους προς τον ορθολογισμό και την εξατομίκευση
Στάση συνεπής
Νίκος Σβορώνος: Το χρέος του επιστήμονα
Ο Σβορώνος πίστευε στις κοινωνικές του αρχές, όμως διατηρούσε πάντοτε την προσωπική του πνευματική ανεξαρτησία
Αντικρουόμενοι διισχυρισμοί
Ερμής του Πραξιτέλους: Αρχαιολόγων έριδες
Πρόκειται πράγματι περί έργου του Πραξιτέλους, όπως άλλωστε βεβαιώνει και ο Παυσανίας, του οποίου η διαβεβαίωσις έχει ικανήν αξίαν
Στο βωμό της ελευθερίας
«Μασσαλιώτιδα»: Διονυσιακόν παραλήρημα
Η Γαλλία είνε η μόνη χώρα που καταλαβαίνει από ελευθερία, ζωή, τέχνη και ωμορφιά
Η ημέρα του ANZAC
Καλλίπολη, 25 Απριλίου 1915: Μια θάλασσα κατακόκκινη από το αίμα
Η θαρραλέα επιμονή, ο τραγικός ηρωισμός
Πολιτιστική κληρονομιά
Άγγελος Δεληβορριάς: Αυτογνωσία
Ο αρχαιολόγος συλλαμβάνει αισθητά τη μεταφυσική αλήθεια του ιστορικού χρόνου, του ανθρώπινου χρόνου, αυτού που έχει πλήρωμα και πληρότητα
Ευρύτατης αποδοχής διανοούμενος
Δημήτρης Τσάτσος: Ένα μεγάλο ευχαριστώ
Υπόδειγμα ακαδημαϊκής και επιστημονικής ευρυχωρίας
Πολύτιμα προηγούμενα
Κωνσταντίνος Καραμανλής: Ένας εμπνευσμένος ηγέτης
Πώς ημπορεί μία εκφυλισμένη Δημοκρατία να σωθή ή ένας λαός εν παρακμή να επανεύρη την πίστιν του και τον προορισμόν του
Τίποτα το επιφανειακό
Γιάννης Μόραλης: Η γεμάτη νόημα ουσία
Μορφαί προικισμέναι με ερασμιότητα, με χάριν, με τρυφερότητα
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη φρυγική γλώσσα (Μέρος Α’)
Οι μέχρι τούδε μαρτυρίες για τη φρυγική γλώσσα συνίστανται κυρίως στο διαθέσιμο επιγραφικό υλικό, δευτερευόντως δε στο λεξιλόγιο που έχει κατά τις αναφορές αρχαίων συγγραφέων φρυγική προέλευση
Μουσείο «φυγοκεντρικό»
Μουσείο Μπενάκη: Η συνέχεια και η συνοχή του ελληνικού πολιτισμού
Μουσείο πρωτοπόρο στον κοινωνικό-εκπαιδευτικό του ρόλο, με τεράστιο πλούτο και ποικιλία αντικειμένων στις συλλογές του
Ανεμόσκαλα
Δημήτρης Μαρωνίτης: Έγκλειστη δοκιμασία
Ο ζαλισμένος δρόμος, η πόρτα του σπιτιού, το ζεστό νερό, το χέρι της γυναίκας, οι αγαπημένοι φίλοι, τα βιβλία — δεν πλησιάζονται παρά με πόνο
Literature
Θουκυδίδης: Το μέτρο της αντικειμενικότητας (Μέρος ΚΒ’)
Εισχωρώντας στην ουσία των πραγμάτων, ο Θουκυδίδης καταφέρνει να αναδείξει το μόνιμο πίσω από το μεταβλητό, το επαναλήψιμο πίσω από το μοναδικό
Γερή παιδεία
Γεράσιμος Αρσένης: Δεν υπάρχει καθαρά ευρωπαϊκός πολιτισμός, υπάρχουν πολιτισμοί μέσα στην Ευρώπη
Οι μεγάλες στιγμές του ελληνικού πολιτισμού ήταν οι στιγμές που οι Έλληνες ήρθαν σε επαφή με άλλους πολιτισμούς
Μαρτυρικός θάνατος
Δημήτριος Ψαρρός: «Δεν θα φύγω»
Το δραματικό τέλος του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων του Ψαρρού
Ο αμετακίνητος Αλεξανδρινός
Κωνσταντίνος Καβάφης: Ένας άνθρωπος πέρα από τα κοινά μέτρα
Ευαισθησία ποιητή, αλλά και σοφία στοχαστή μεγάλων διαστάσεων
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την ιλλυρική γλώσσα
Δεδομένου ότι το σωζόμενο υλικό της ιλλυρικής γλώσσας είναι εξαιρετικά περιορισμένο, γίνεται αντιληπτό ότι η επιχειρούμενη ανάλυσή του εγκυμονεί σοβαρά προβλήματα και πολλούς κινδύνους
Οι δύο όψεις του
Γεώργιος Βιζυηνός: Η προαιώνια γριά παραμυθού
Η αντίθεση του φανταστικού με το πραγματικό
Literature
Θουκυδίδης: Το μέτρο της αντικειμενικότητας (Μέρος ΚΑ’)
Στον Θουκυδίδη αποκλείεται αυστηρά η ευχάριστη διήγηση, καθώς μοναδικός σκοπός του είναι η αποκάλυψη και η μετάδοση της αλήθειας, του πραγματικού
Ο «άφοβος»
Θησέας: Αντρίκεια καμώματα
Αυτό που τον τραβούσε ήταν –στην πραγματικότητα– ο κίνδυνος και όχι η θάλασσα
«Μικρά Ασία»
Πυθαγόρας: Ο πόνος, ο καημός, το βογγητό ενός λαού
«Πέτρα-πέτρα χτίσαμε μια φτωχή γωνιά, τη ζωή μας κλείσαμε μες στην Κοκκινιά»
Τα ιστορικά γεγονότα
Ιωάννης Μεταξάς: Συγχωροχάρτι
Έχει το μερίδιό του στην δόξα κι' ο κυβερνήτης της εποχής του θαύματος
Αντάρτικο
Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Η προσωπική τραγωδία ενός βενιζελικού
Είδα έναν άνθρωπο πανέξυπνο, πολύ μορφωμένο, με μυαλό αναλυτικό όσο και συνθετικό, και μια μνήμη φοβερή
Πνεύμα φιλελεύθερο
Τζορτζ Κάνιγκ: Πρώτος μεταξύ των πρώτων ευεργετών της Ελλάδας
Έρεισμα της παγκοσμίου ειρήνης
Ο οραματιστής
Βλάσης Γαβριηλίδης: Η πλάνη της αμετρίας
Από τα αναδημιουργικά εκείνα δαιμόνια, των οποίων η εμφάνισις προσημαίνει διά την κοινωνίαν των την αρχήν του τέλους μιας περιόδου και την έναρξιν άλλης
Βαρύς και δυνατός
Λένιν: Θεμέλιον του Μπολσεβικισμού πρώτον και μέγα
Ο αγνός ιεραπόστολος των ιδεών του σοσιαλισμού
Το ξόδι
Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ: Ο ξωμάχος του θεσσαλικού κάμπου
Η συμβολή του στην εθνική συμφιλίωση
«Υπερδικτάτορας»
Σπύρος Μαρκεζίνης: Το κατά Φρειδερίκη «ανθρωπάκι»
Aντιφατικός και παρορμητικός, αλλά μεγαλοφυής
Τα στάδια του έρωτα
Σαρλ Μπωντλαίρ: Πορτρέτα εραστών
Όλοι ανεξαίρετα οι άντρες πέρασαν κάποτε την ηλικία των αγγέλων
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη θρακική γλώσσα (Μέρος Β’)
Δεδομένου ότι η θρακική δεν καλλιεργήθηκε σε επίπεδο γραπτού λόγου, η ανίχνευση των στοιχείων της μέσω της ελληνικής αποτελεί μονόδρομο για τους μελετητές της
Literature
Θουκυδίδης: Το μέτρο της αντικειμενικότητας (Μέρος Κ’)
Το νέο πολίτευμα, ένας συνετός συνδυασμός της δημοκρατίας και της ολιγαρχίας, επέτρεψε στην αθηναϊκή πολιτεία να αναλάβει από την εμφύλια ρήξη και την ιδιαίτερα δυσμενή θέση στην οποία βρισκόταν
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τη θρακική γλώσσα (Μέρος Α’)
Η Θράκη, από τον 7ο αιώνα π.Χ. και εντεύθεν, τέθηκε σε έναν ολοένα και στενότερο κλοιό από τις πολυάριθμες ελληνικές αποικίες που ιδρύονταν στις ακτές του Εύξεινου Πόντου και στο βόρειο Αιγαίο
Literature
Θουκυδίδης: Το μέτρο της αντικειμενικότητας (Μέρος ΙΘ’)
Ο Θουκυδίδης δεν αποσιωπά την τρομοκρατία και την αυταρχική διακυβέρνηση που άσκησε η Αρχή των Τετρακοσίων, τις δολοφονίες, τις φυλακίσεις και τους εκτοπισμούς στους οποίους αυτή προέβη
Σύμβολο του ελληνισμού
Παύλος Μελάς: Η ελληνική ψυχή στις πιο ευλογημένες ώρες της
Οι μεγάλες γραμμές των ανθρωπίνων εθίμων
Ο μικροαστικισμός μας
Ιάκωβος Καμπανέλλης: Απόλυτα ειλικρινείς δεν είμαστε ούτε με τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους
Δεν υπάρχει πραγματικότητα στείρα
Πάλη για την ανανέωση
Γιάννης Μπανιάς: Ο ρόλος της Αριστεράς δεν είναι να διαχειριστεί καλύτερα το σημερινό σύστημα
Ο δημοκρατικός δρόμος προς το σοσιαλισμό
Μία ευγενική μορφή
Ισπανικός Εμφύλιος: Ένας τρομερός και άνευ ελπίδος πόλεμος
Η Ισπανία είχε ανάγκη από τη συνδρομή όλων των παιδιών της
Ένας μεγάλος Έλληνας
Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης: Ο μαγικός ήχος της ελευθερίας, η σοφία των φθόγγων της
Ένας σπουδαίος, καθαρός άνθρωπος
Εκρηκτικό μείγμα
Δημοσθένης Βουτυράς: Ένας κόσμος ζωντανών νεκρών
Η δαιμονικότερη ίσως μορφή της νεοελληνικής πεζογραφίας
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τις σημιτικές γλώσσες (Μέρος Β’)
Σημιτικής προέλευσης ήταν η λέξη «αρραβών» (κατά τα κοινώς λεγόμενα, το καπάρο), η γνωστή σε όλους χρηματική εγγύηση ή προκαταβολή
Σημείο εκκίνησης
Ζακλίν ντε Ρομιγύ: Προτιμώ την ιδέα από την πραγματικότητα
Η αυθεντικότητα και η αξία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας
«Δεσποινίς Νάνσυ»
Τενεσί Ουίλιαμς: Είμαι στην ουσία πολύ ηθικός
Κανείς δεν μπορεί να τον κατηγορήσει για περισσότερα από όσα παραδέχτηκε ο ίδιος
Στάση μαρξιστική
Παλμίρο Τολιάτι: Μία Αριστερά άξια του ονόματός της
Ο συνταγματικός λόγος του Τολιάτι, διακοσμημένος όσο χρειαζόταν με ιδεολογικά, κάποτε και οραματικά στοιχεία, δεν ήταν ο τυφλός καταγγελτικός λόγος της ελληνικής Αριστεράς
Literature
Θουκυδίδης: Το μέτρο της αντικειμενικότητας (Μέρος ΙΗ’)
Όταν η είδηση της πανωλεθρίας στη Σικελία έφθασε στην Αθήνα, προκάλεσε φόβο, έντονη ανησυχία και μεγάλη αμηχανία σε όλους
Αρχετυπική δωρεά
Εικοσιένα: Να είσαι ελεύθερος, κι όταν ακόμη είσαι πολιορκημένος
Οι λαμπρότερες σελίδες του ’21 είναι εκείνες που καθαγιάστηκαν με την αυτοθυσία
Γνώρισμα ελληνικό
Σπύρος Βασιλείου: Περιπλανώμενος ανιχνευτής εικόνων
Και είναι αυτονόητο πως το θέμα το Ελληνικό δεν κάνει την τέχνη Ελληνική
Ο άκρως συντηρητικός
Ο Γκαίτε και η Ελληνική Επανάσταση
«Στο στήθος μου ζουν δυο ψυχές· η μια θέλει να χωρισθή απ' την άλλη»
Έμπνευση και απόφαση
Παναγιώτης Φωτέας: Ελληνικότητα και ελληνική ποίηση
Προφήτες της εποχής μας υπήρξαν περισσότερο ο Κάφκα και ο Όργουελ παρά όσοι, τάζοντας Εδέμ, γέμισαν τον πλανήτη γκούλαγκ και κρεματόρια
Σύνδρομο αγοραφοβίας
Κωστής Παπαγιώργης: Αυτοκάθαρση
Ο τρόμος της διαφορετικότητας και της μοναδικότητας
Το θεάρεστο έργο
Γιάννης Ζέβγος: «Όχι άλλο αίμα»
Κανένα «Όργανον της Τάξεως» στην περιοχή, παρ' ότι το έγκλημα έγινε σε πολυσύχναστη οδό της Θεσ/νίκης και σε ώρα αιχμής της κυκλοφορίας
Language
Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με τις σημιτικές γλώσσες (Μέρος Α’)
Από τις λέξεις της ελληνικής με την αναμφισβήτητη σημιτική προέλευση μπορούμε να αντλήσουμε πολύ σημαντικές πληροφορίες για τις πρώιμες ελληνοσημιτικές επαφές
Νοσταλγία
Η επιεικής πείρα
Ο μεγάλος πολιτικός άνδρας συγκινείται μεταφράζοντας τον Θουκυδίδη, και μέσω αυτού τη δική του νοσταλγία
Σταθερός στο χρέος του
Ελευθέριος Βενιζέλος: Πιστός προς τους απίστους
Με πυξίδα τους μεγάλους αγώνες και τους μεγάλους ορίζοντες
